Кайта келүү

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын “Ченемдик актылары” 

журналынын 2010 жылдын № 5 саны 

 

1. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 7- майындагы 29/3 “Улуттук банк Башкармасынын 27-майындагы 25/8 токтому менен бекитилген “Банктарды рефинансылоонун адистештирилген фонду” ЖЧК сынын ишин жёнгё салуу эрежелерине толуктоо киргизъъ жёнъндё” токтому; 

2. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 19 майындагы № 34/1 “Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 19 мартындагы № 8/2 «Милдеттъъ резервдер жёнъндё” жобону бекитъъ тууралуу” токтомуна ёзгёртъълёрдъ киргизъъ жёнъндё” токтому; 

3. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26- майындагы № 36/3 “Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына ёзгёртъълёрдъ жана толуктоону киргизъъ жёнъндё токтому; 

4. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26- майындагы № 36/4 “Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 21-июлунда кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 23-августунда 95-04 номеринде мамлекеттик каттоодон ёткёрългён № 18/3 “Активдерди классификациялоо жана потенциалдуу жоготуулардын жана чыгым тартуулардын ордун жабууга камга чегеръълёр жёнъндё” жобонун жаңы редакциясын бекитъъ тууралуу токтомго толуктоолорду киргизъъ жёнъндё токтому; 

5. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26-майындагы № 36/7 “Банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик келишимдерди тъзъъдё коммерциялык банктардын ишине карата негизги талаптар жёнъндё” жобону бекитъъ тууралуу токтому; 

6. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26-майындагы № 36/15 “Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына ёзгёртъълёрдъ жана толуктоолорду киргизъъ тууралуу токтому; 

 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 07.05 № 29\3 токтому 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2009-жылдын 27-майындагы № 25/8 токтому менен бекитилген «Банктарды рефинансылоонун адистештирилген фонду» ЖЧКсынын ишин жёнгё салуу эрежелерине толуктоо киргизъъ жёнъндё 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" мыйзамынын 43-статьясына ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат: 

 

1. Улуттук банк Башкармасынын 2009-жылдын 27-майындагы №25/8 токтому менен бекитилген «Банктарды рефинансылоонун адистештирилген фонду» ЖЧКсынын ишин жёнгё салуу эрежелерине сунуш кылынган толуктоо бекитилсин. 

2. Токтом расмий жарыялангандан кийин къчънё кирет. 

3. Юридикалык бёлъм Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы ъчън бул токтомду Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигине жёнётсън.  

4. Кёзёмёл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы ушул токтом менен „Банктарды рефинансылоонун адистештирилген фонду» ЖЧКсын тааныштырсын. 

5. Ушул токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын орун басары А.А.Мырзаевге жъктёлсън. 

 

Тёрага ъчън Улуттук банктын 

Тёрагасынын милдетин аткаруучу Чокоев З.Л. 

 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк 

Башкармасынын 2010-жылдын 07.05 № 29\3 токтомуна карата тиркеме 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2009-жылдын 27-майындагы № 25/8 токтому менен бекитилген «Банктарды рефинансылоонун адистештирилген фонду» Жоопкерчилиги чектелген коомдун ишин жёнгё 

салуу эрежелерине толуктоо 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2009-жылдын 27-майындагы №25/8 токтому менен бекитилген «Банктарды рефинансылоонун адистештирилген фонду» Жоопкерчилиги чектелген коомдун ишин жёнгё салуу эрежелерине тёмёнкъдёй толуктоо киргизилсин: 

Эреженин 2.1.2-пункту тёмёнкъ мазмундагы абзац менен толукталсын: 

«Бир карыз алуучуга тобокелдиктин максималдуу ёлчёмънън бул нормативи (К1) коммерциялык банктарга сунушталган, Кыргыз Республикасынын Ёкмётъ жана Улуттук банк тарабынан эмитирленген мамлекеттик баалуу кагаздар жана/же коммерциялык банктын Улуттук банктагы ёзънчё депозиттик эсепте турган акча каражаттары менен камсыз болгон кредиттерге, ошондой эле Фонд менен коммерциялык банк ортосунда ишке ашырылган РЕПО операцияларына таркатылбайт.».  

 

 

Бишкек шаары 

2010-жылдын 19-майы N 34/1 

 

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН УЛУТТУК БАНК БАШКАРМАСЫНЫН ТОКТОМУ 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 

19-мартындагы N 8/2 "Милдеттъъ резервдер 

жёнъндё" жобону бекитъъ тууралуу" токтомуна 

ёзгёртъълёрдъ киргизъъ жёнъндё 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" мыйзамынын 22 жана 43-статьяларынын талабына ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат: 

1. Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 19-мартындагы N 8/2 "Милдеттъъ резервдер жёнъндё" жобону бекитъъ тууралуу" токтомуна сунуш кылынган ёзгёртъълёр (кошо тиркелет) бекитилсин. 

2. Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 19-мартындагы N 8/2 "Милдеттъъ резервдер жёнъндё" жобону бекитъъ тууралуу" токтомунун 2-пункту къчън жоготту деп таанылсын. 

3. Токтом 2010-жылдын 31-майынан тартып къчънё кирет. 

4. Юридикалык бёлъм Кыргыз Республикасынын ченемдик-укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы ъчън бул токтомду Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигине жёнётсън. 

5. Экономика башкармалыгы ушул токтом менен Улуттук банктын структуралык бёлъмдёрън жана коммерциялык банктарды тааныштырсын. 

6. Ушул токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын орун басары Абдыбалы тегин Суеркул мырзага жъктёлсън. 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук 

банк Башкармасынын Тёрагасынын 

милдетин аткаруучу З.Чокоев 

 

 

Кыргыз Республикасынын 

Улуттук банк Башкармасынын 

2010-жылдын 19-майындагы 

N 34/1 токтому менен 

бекитилген 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 

19-мартындагы N 8/2 "Милдеттъъ резервдер 

жёнъндё" жобону бекитъъ тууралуу" токтомуна 

ёзгёртъълёрдъ киргизъъ жёнъндё 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 19-мартындагы N 8/2 "Милдеттъъ резервдер жёнъндё" жобону бекитъъ тууралуу" токтому менен бекитилген "Милдеттъъ резервдер жёнъндё" жобого тёмёнкъдёй ёзгёртъълёр киргизилсин: 

1. Жобонун 2.3-пункту алынып салынсын. 

2. Жобонун 2.4-пункту тёмёнкъ редакцияда берилсин: 

"Милдеттъъ резервдерди эсептёё тёмёнкъ формула боюнча жъргъзълёт: 

 

(Сумма ОБт-1 - Сумма Ат-1) 

ОРт = -------------------------- * Р, мында: 

Дт-1 

 

ОРт - ётъп жаткан жумадагы милдеттъъ резервдер; 

ОБт-1 - коммерциялык банктын эсептёё базасына кирген, ёткён жуманын ар бир кънъ ъчън милдеттенмеси; 

Ат-1 - коммерциялык банктын, Улуттук банк Башкармасынын чечими боюнча анын суммасына ёткён жуманын ар бир кънъ ъчън эсептёё базасы кыскартылган активдери; 

Р - милдеттъъ резервдердин Улуттук банк Башкармасы тарабынан белгиленген ёлчёмъ; 

Дт-1 - милдеттъъ резервдерди эсептёёдё колдонулган ёткён жумадагы иш къндёрънън саны"; 

3. Жобонун 2.6-пунктунун ъчънчъ жана тёртънчъ съйлёмъ алынып салынсын; 

4. Жобонун 2.7-пункту тёмёнкъ редакцияда берилсин: "МРТны аткарууда милдеттъъ резервди депондоштургандыгы ъчън коммерциялык банкка тёлём чегерилет. Улуттук банкта депондоштургандыгы ъчън тёлём ёлчёмъ Улуттук банк Башкармасы тарабынан белгиленген компенсация ченинин жана милдеттъъ резервдердин кёлёмънън негизинде аныкталат."; 

5. Жобонун 3.1., 3.2-пункттарындагы жана 2-тиркемедеги "(азайтылган милдеттъъ резервдердин)" деген сёздёр алынып салынсын; 

6. Жобого карата 1-тиркеме тёмёнкъ редакцияда берилсин: 

 

"Кыргыз Республикасынын 

Улуттук банк башкармасы 

тарабынан 2010-жылдын 19-майындагы 

N 34/1 токтому менен бекитилген, 

милдеттъъ резервдер жёнъндё 

жобого карата 

1-тиркеме" 

 

Милдеттъъ резервдин 

_____ тартып _____ чейинки мезгил ичиндеги 

ЭСЕБИ 

___________________________________ 

(коммерциялык банктын аталышы) 

 

┌─┬──────────────────────────────┬────────────────────────┬───────────┐ 

Милдеттери ПРБОнун 36-формасы Жума ичинде│ 

боюнча калык орточо │ 

├────┬────┬────┬────┬────┤ │ 

Пн Вт Ср Чт Пт │ 

├─┼──────────────────────────────┼────┼────┼────┼────┼────┼───────────┤ 

1Эсептешъъ (къндёлък) эсептери │ 

2Талап боюнча тёлёнъъчъ │ 

депозиттер │ 

3Мёёнёттъъ депозиттер │ 

4КР Ёкмётънън жана жергиликтъъ │ 

бийлик органдарынын эсептери │ 

жана депозиттери │ 

├─┼──────────────────────────────┼────┼────┼────┼────┼────┼───────────┤ 

5Эсептешъъ базасы │ 

6Милдеттъъ резервдерди эсептёё │ 

ъчън пайдаланылган Улуттук │ 

банктагы чет ёлкё │ 

валютасындагы депозиттер │ 

├─┼──────────────────────────────┼────┼────┼────┼────┼────┼───────────┤ 

7Жыйынтыгында (5-6) │ 

├─┼──────────────────────────────┼────┼────┼────┼────┼────┼───────────┤ 

8Милдеттъъ резервдер(*) │ 

└─┴──────────────────────────────┴────┴────┴────┴────┴────┴───────────┘ 

Тъшъндърмё: (*)Милдеттъъ резервдер ушул Жобонун 2.4-пунктуна ылайык эсептелет. 

Боелгон тилкелер толтурулбайт. 

 

Коммерциялык банктын жетекчисинин колтамгасы 

 

Мёёръ". 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26.05 № 36\3 токтому 

 

«Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына ёзгёртъълёрдъ жана толуктоону киргизъъ жёнъндё» 

 

Кыргыз Республикасынын «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё» мыйзамынын 7 жана 43-статьяларына ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат: 

 

1. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2003-жылдын 19-февралында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2003-жылдын 25-мартында 29-03 номеринде каттоодон ёткёртългён №4/2 «Кыргыз Республикасынын аймагында микрофинансылык компаниялардын ишин жёнгё салуунун Убактылуу эрежелери жёнъндё» токтомго сунуш кылынган ёзгёртъълёр (кошо тиркелет) бекитилсин.  

2. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 27-апрелиндеги кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 3-июнунда 69-05 номеринде каттоодон ёткёртългён №12/7 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынан лицензия алышкан коммерциялык банктарда жана башка финансы-кредиттик мекемелерде кредиттёё жёнъндё Жобону бекитъъ тууралуу», токтомго сунуш кылынган толуктоо (кошо тиркелет) бекитилсин.  

3. Токтом расмий жарыялангандан бир ай ёткёндён кийин къчънё кирет.  

4. Юридикалык бёлъм Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы ъчън бул токтомду расмий жарыялангандан кийин Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигине жёнётсън.  

5. Кёзёмёл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы ушул токтом менен республиканын микрофинансылык компанияларын тааныштырсын. 

6. Ушул токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын орун басарынын милдетин аткаруучу А.А.Марзаев мырзага жъктёлсън. 

 

Тёраганын милдетин аткаруучу Чокоев З.Л.  

 

Улуттук банк Башкармасынын  

2010-жылдын «26»майындагы 

№36\3 токтому менен бекитилген 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын 

айрым ченемдик укуктук актыларына ёзгёртъълёр жана толуктоолор 

 

I. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2003-жылдын 19-февралында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2003-жылдын 25-мартында 29-03 номеринде каттоодон ёткёртългён №4/2 «Кыргыз Республикасынын аймагындагы микрофинансылык компаниялардын ишин жёнгё салуунун Убактылуу эрежелери жёнъндё» токтом менен бекитилген Кыргыз Республикасынын аймагындагы микрофинансылык компаниялардын ишин жёнгё салуунун Убактылуу эрежелерине тёмёнкъдёй ёзгёртъълёр киргизилсин

 

1. Убактылуу эреженин бътъндёй тексти боюнча Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2002-жылдын 11-октябрында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2002-жылдын 14-ноябрында 143-02 номеринде каттоодон ёткёртългён №42/1 токтом менен бекитилген, «Кыргыз Республикасынын аймагында микрофинансылык компанияларды тъзъъ жёнъндё” убактылуу жобого келтирилген шилтемелер, Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 31-январындагы №5/1 токтому менен бекитилген “Кыргыз Республикасынын аймагындагы микрофинансылык компанияларды лицензиялоо, кайра ёзгёртъп тъзъъ жана жоюу жёнъндё” жобо дегенге алмаштырылсын.  

1. Убактылуу эреженин 2-бёлъгънън 2.5.1-пунктундагы жана 6-бёлъгънън 6.3-пунктундагы «отчеттук айдан кийинки айдын 10унан кечиктирбестен» деген сёз «отчеттук айдан кийинки айдын 12синен кечиктирбестен» деген сёзгё алмаштырылсын. 

1. Убактылуу эреженин 5-бёлъгънън 5.3.1-пункттундагы «кеминде 18%» деген сёздёр, «кеминде 8%» деген сёздёргё алмаштырылсын. 

1. Убактылуу эреженин 5-бёлъгънън 5.3.2-пункттундагы «СА»нын чечмелениши тёмёнкъ редакцияда берилсин:  

«СА - валюта тобокелдиктерин хеджирлёё максатында улуттук валютада тартылган каражаттардын суммасынын ёлчёмъндё коммерциялык банктарда кърёё катары жайгаштырылган депозиттердин суммасын минуска чыгаруу менен баа беръъ кънънё карата баланстык активдердин суммасы.». 

1. Убактылуу эреженин 5-бёлъгънън 5.8.1-пункттундагы «ёз ишин Улуттук банктын лицензиясынын же къбёлъгън негизинде жъргъзгён» деген сёздёр алынып салынсын.  

II. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 27-апрелинде кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 3-июнунда 69-05 номеринде каттоодон ёткёртългён №12/7 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынан лицензия алышкан коммерциялык банктарда жана башка финансы-кредит мекемелеринде кредиттёё жёнъндё» жобону бекитъъ тууралуу» токтом менен бекитилген, «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынан лицензия алышкан коммерциялык банктарда жана башка финансы-кредит мекемелеринде кредиттик тобокелдикти тескёёгё карата минималдуу талаптар жёнъндё» жобого, тёмёнкъдёй толуктоо киргизилсин: 

1. Жобонун 4-бёлъгънън 4.3.4-пунктундагы «гарантиялар жана кепилдиктер» деген сёздёрдён кийин «адамдар тобунунун жазуу жъзъндё толтурулган келишим негизинде субсидиардык жоопкерчилиги (микрофинансылык уюмдар ъчън гана)» деген сёздёр менен толукталсын.  

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26.05 № 36\4 токтому 

 

Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 21-июлунда кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 23-августунда 95-04 номеринде мамлекеттик каттоодон ёткёртългён №18/3 «Активдерди классификациялоо жана потенциалдуу жоготуулардын жана чыгым тартуулардын ордун жабууга камга чегеръълёр жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу токтомго толуктоолорду киргизъъ жёнъндё 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" мыйзамынын 7-жана 43-статьяларына ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат: 

 

1. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 21-июлунда кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 23-августунда 95-04 номеринде мамлекеттик каттоодон ёткёртългён №18/3 «Активдерди классификациялоо жана потенциалдуу жоготуулардын жана чыгым тартуулардын ордун жабууга камга чегеръълёр жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу токтомго сунуш кылынган толуктоолор (кошо тиркелет) бекитилсин.  

2. Бул токтом ага кол койгон учурдан тартып къчънё кирет.  

3. Юридикалык бёлъм Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы ъчън бул токтомду расмий жарыялангандан кийин Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигине жёнётсън.  

4. Кёзёмёл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгы ушул токтом менен республиканын коммерциялык банктарын тааныштырсын. 

5. Ушул токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын орун басарынын милдетин аткаруучу А.А.Марзаев мырзага жъктёлсън. 

 

Тёраганын милдетин аткаруучу Чокоев З.Л.  

 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын «26»майындагы  

№ 36\4 токтому менен бекитилген 

 

 

Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 21-июлунда кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 23-августунда 95-04 номеринде каттоодон ёткёртългён №18/3 «Активдерди классификациялоо жана потенциалдуу жоготуулардын жана чыгым тартуулардын ордун жабууга камга тиешелъъ чегеръълёр жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу токтомго толуктоолор 

 

Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 21-июлунда кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 23-августунда 95-04 номеринде мамлекеттик каттоодон ёткёртългён №18/3 «Активдерди классификациялоо жана потенциалдуу жоготуулардын жана чыгым тартуулардын ордун жабууга камга тиешелъъ чегеръълёр жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу» токтом менен бекитилген «Активдерди классификациялоо жана потенциалдуу жоготуулардын жана чыгым тартуулардын ордун жабууга камга тиешелъъ чегеръълёр жёнъндё» жобого тёмёнкъдёй толуктоолор киргизилсин: 

 

1. Жобонун 2.3-пунктунун биринчи съйлёмъндёгъ «кардарга жеьилдик бериши» деген сёздёрдён мурда «жекече тартипте» деген сёздёр кошулсун.  

2. Жобонун 4.1.1.-пунктунун 4-абзацындагы «талабына ылайык,» деген сёздёрдён кийин «ушул Жобого карата 1-тиркемеде белгиленген минималдуу талаптар сакталган шартта» деген сёздёр кошулсун. 

3. Жобонун 4.3.2-пункту тёмёнкъ мазмундагы 9-абзац менен толукталсын: 

«- кредитти баштапкы реструктуризациялоо.»; 

4. Жобонун 7.1-пунктундагы «Реструктуризацияланган кредиттер» деген сёздън алдына «Кайталап» деген сёз кошулсун.  

5. Жобонун 10.5-пунктунун экинчи абзацындагы «башка баалуу кагаздар» деген сёздёрдён кийин «ушул Жобого карата 1-тиркемеде белгиленген минималдуу талаптар сакталган шартта» деген сёздёр кошулсун. 

6. Жобо тёмёнкъ редакциядагы 1-тиркеме менен толукталсын: 

 

 

Активдерди классификациялоо жана 

потенциалдуу жоготуулардын жана 

чыгым тартуулардын ордун жабууга 

камга тиешелъъ чегеръълёр жёнъндё» 

жобого карата 1- тиркеме 

2010-жылдын «26»майындагы № 36\4 

 

Кыргыз Республикасынын фондулук биржаларынын листингине анын эь жогорку жана андан кийинки листинг категорияларына кошулган баалуу кагаздарга карата минималдуу талаптар: 

1. Баалуу кагаздар эмитентинин Moodys Investors Service рейтингдик агенттигинин классификациясы боюнча «ВВВдан» тёмён болбогон инвестициялык рейтингинин же Standard & Poors, Fitch рейтингдик агенттигинин классификациясы боюнча ошондой эле деьгээлдеги рейтингинин болушу. 

2. Бул баалуу кагаздар менен келишилген бътъмдёр эпизоддук мънёзгё ээ эмес, б.а. биржанын тоорук системасында 30 календардык кън аралыгында мына ушул баалуу кагаздар менен кеминде бир бътъмгё келишилет; 

3. Эмитент тарабынан мурда чыгарылган баалуу кагаздар боюнча милдеттенмелерди ордун жабуу мёёнёттёрънё ретроспективдъъ анализдёёлёрдън натыйжасы, чыгарылган баалуу кагаздар боюнча милдеттенмелерди аткарууга тиешелъъ эмитенттин карызынын жок деп болжолдоого негиз берет.  

4. Баалуу кагаздар эмитентинин акыркы отчеттук жыл ичиндеги же акыркы ъч жыл ичиндеги сумма боюнча чыгашасыз иши.  

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26.05 № 36\7 токтому 

 

«Банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик келишимдерди тъзъъдё коммерциялык банктардын ишине карата негизги талаптар жёнъндё»  

жобону бекитъъ тууралуу 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" мыйзамынын 43-статьясына ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат:  

1. Кароого сунушталган «Банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик келишимдерди тъзъъдё коммерциялык банктардын ишине карата негизги талаптар жёнъндё» жобо (кошо тиркелет) бекитилсин. 

1. Токтом расмий жарыялангандан бир ай ёткёндён кийин къчънё кирет.  

1. Юридикалык бёлъм Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы ъчън бул токтомду Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигине жёнётсън.  

1. Ушул токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын милдетин аткаруучу З.Л.Чокоев мырзага жъктёлсън.  

 

Улуттук банктын 

Тёрагасынын милдетин аткаруучу Чокоев З.Л. 

 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын «26»майындагы  

№ 36\7 токтому менен бекитилген 

 

«Банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик келишимдерди тъзъъдё коммерциялык банктардын ишине карата коюлуучу негизги талаптар жёнъндё» жобо 

 

1. Жалпы жоболор 

 

 

1. Бул Жобо Кыргыз Республикасынын «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё», «Кыргыз Республикасындагы банктар жана банк иши жёнъндё», «Кыргыз Республикасындагы микрофинансылык уюмдар жёнъндё», «Кредиттик союздар жёнъндё», «Чет ёлкё валютасындагы операциялар жёнъндё», «Банктык сыр (купуялуулук) жёнъндё», «Терроризмди каржылоого жана кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легализациялоого (адалдоого) каршы аракеттерди кёръъ жёнъндё» мыйзамдарга жана Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын (мындан ары-Улуттук банк) ченемдик укуктук актыларына ылайык иштелип чыккан.  

2. Банктын атынан калкка чекене банктык кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттерди тартуу офистен тышкаркы банкинг (branchless banking) инфраструктурасын тъзъъ аркылуу финансылык кызмат кёрсётъълёрдён пайдалануу мъмкънчълъгън кеьейтъъ иштерин жъзёгё ашырууда коммерциялык банктарга (мындан ары-банктарга) карата коюлуучу негизги талаптарды аныктоо, ушул Жобонун максаты болуп саналат.  

3. Жобонун аракети, Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларына жана ушул Жобого ылайык банктын атынан калкка банктык кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик келишим тъзгён банктарга жана чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттерге таркатылат. 

4. Ушул Жободо коюлган талаптарга жооп берген юридикалык жакты банк, чекене кызмат кёрсётъъчъ агент катары тарта алат. Мында, агенттердин алган милдеттенмелерин аткарышы ъчън жоопкерчилик банкка жъктёлёт.  

5. Жеке адамдарга чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттер аркылуу сунуштала турган банктык чекене кызмат кёрсётъълёргё тёмёнкъ операциялар кирет: бюджетке тёлёмдёрдъ кабыл алуу жана коммуналдык кызмат кёрсётъълёргё тёлёёлёр, пенсияларды жана жёлёк пулдарды беръъ, акча которууларды жъзёгё ашыруу, алынган кредиттерди тёлёёнън эсебине банк кардарларынан тёлёмдёрдъ кабыл алуу, аманаттар (депозиттер) боюнча эсептерден банк кардарларына нак акчаларды беръъ, акча беръъ боюнча тиешелъъ терминалдар орнотулган шартта, тёлём карттары боюнча операцияларды жъргъзъъ, банктын тиешелъъ лицензиясы болгон шартта, нак чет ёлкё валютасы менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ ошондой эле, кардардын ётънъчъ боюнча банк эсептерин ачуу ъчън бланкттарды беръъ жана кабыл алуу, аларды банкка ёткёръп бёръъ. 

6. Юридикалык жактарга чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттер аркылуу сунуштала турган банктык чекене кызмат кёрсётъълёргё тёмёнкъ операциялар кирет: бюджетке тёлёмдёрдъ кабыл алуу жана коммуналдык кызмат кёрсётъълёргё тёлёёлёр, нак акчаларды беръъ боюнча тиешелъъ терминалдар орнотулган шартта, тёлём карттары боюнча операцияларды жъргъзъъ ошондой эле, кардардын ётънъчъ боюнча банк эсептерин ачуу ъчън бланкттарды беръъ жана кабыл алуу, аларды банкка ёткёръп бёръъ. 

7. Кардарларга чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо шарттары, банк менен анын кардарынын ортосунда тъзългён келишимде аныкталат. 

 

2. Жободо колдонулган терминдер жана аныктамалар 

 

8. Офистен тышкаркы банкинг (branchless banking) - банк менен чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ортосунда тъзългён агенттик келишимдин негизинде уюштурулган, банк жайларынан тышкары кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоого банкка мъмкъндък берген чекене кызмат кёрсётъълёрдън айрым търлёрън банктын атынан сунуштоо ыкмасы. 

9. Банктык агенттик тъйън - алардын ортосунда келишилген агенттик келишимдин негизинде банктык кызмат кёрсётъълёрдън айрым търлёрън сунуштоону жъзёгё ашырган эсептешъъ банкын, чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттерди ёзънё камтыган система. 

10. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент - банктын атынан банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо, анын ичинде чекене кызмат кёрсётъъчъ агент тъйънъ аркылуу сунуштоо боюнча банк менен агенттик келишимге кол койгон коммерциялык уюм же адистешкен чекене кызмат кёрсётъъчъ формасында тъзългён юридикалык жак.  

11. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ёздък тъйънъ бул, Уставдын же чекене кызмат кёрсётъъчъ агент менен тъзългён келишимдин негизинде иш жъргъзгён чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин филиалы, бёлъмъ.  

12. Гарантиялык тёлём бул, агенттик келишимде же ага карата тиркемеде аныкталган суммадагы, кириш жана чыгыш тёлёмдёрънън ортосундагы айырмага жараша алардын калдыгын жёнгё салуу шарты менен агент тарабынан банктын эсебине чегерилген тёлёмдёр боюнча эсептешъълёрдън камсыздоосу болуп саналган акча каражаттары. Эсептешъъ банкы менен чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ортосунда макулдашууга ылайык эсеп, чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин жъгъртъълёрънё жараша, лимиттин суммасын ёзгёртъъгё банктын укугу менен келишимдин аракеттенъъ мёёнётъ бъткёнгё чейин, тараптарга макулдашылган лимиттин чегинде банк тарабынан блокировкаланышы (токтотулушу) мъмкън. Лимиттин суммасы ошол иш чёйрёсънё мънёздъъ болгон бардык тобокелдиктерди эске алуу менен пайыздарда аныкталган норматив (ченем) търъндё белгиленет. 

13. Мобилдъъ тёлём алуучунун жана/же чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин пайдасына товарлар/кызмат кёрсётъълёр ъчън эсептешъъ максатында, SMS/USSD-билдиръъсъ аркылуу мобилдик телефондун жардамы менен кардардын демилгеси боюнча анын эсебинен акча каражаттарын алып салууга банкка берилген буйруу.  

14. Тёлёёчъ товар беръъчъ (акча каражатын алуучу) алдында акчалай милдеттенмени аткаруу, анын ичинде анын кызмат кёрсётъълёрънё алдын-ала тёлёё максатында, чекене кызмат кёрсётъъчъ агентке же банкка акча каражаттарын салган кардар, жеке адам же юридикалык жак.  

15. Алуучу - товарларды же кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоочу, анын пайдасына банктык агенттик тъйън аркылуу ошол беръъчънън товарлары жана/же кызмат кёрсётъълёръ ъчън тёлёёчълёрдён акча каражаттары келип тъшкён банк менен банктык тейлёё келишимин тъзгён кредиттик уюмду эске албаганда, юридикалык жак.  

16. Эсептешъъ банкы чекене кызмат кёрсётъъчъ агент анда тёлёёчълёрдён алынган жана белгилъъ бир алуучулардын пайдасына гана эсептешъълёрдъ жъргъзъъ ъчън колдонулган акча каражаттардын эсебин жъргъзъъ боюнча эсептешъъ эсебине ээ болгон банк же анын филиалы.  

17. Терминал ар кандай търдёгъ аппараттык-программалык комплекс, анын ичинде pos терминалдар, касса жанында орнотулган атайын жабдуулар, стационардык жабдуулар, кошо алып жъръъгё боло турган мобилдик аппараттар, которуп орнотууга боло турган терминалдар жана кассалык аппараттар, ёзънён-ёзъ тейлёёчъ автоматтар (тёлёмдёрдъ кабыл алуу ъчън каралган атайы автоматтар жана банкоматтар), ошондой эле Интернет тъйънъндё транзакцияларды авторизациялоо ъчън эсептик веб -сервер. 

18. Кобрэндинг (Co-branding) банктын жана агенттин брэнддик аталышы тъшърългён продукцияларды же кызмат кёрсётъълёрдъ андан-ары сунуштоо ъчън банктын жана агенттин маркетингдик иш-чараларынын топтому. 

19. USSD билдиръъсъ (USSD команда, Unstructured Supplementary Services Data) тексттик билдиръълёрдъ беръъ боюнча SMSке альтернативдъъ болгон технология. Анын ёзгёчёлъгъ жёнётългён билдиръъ уюлдук байланыш операторунун маалымат базасында сакталбай тургандыгынан кёрънёт. Бул ыкма байланыш операторлору тарабынан тёлёёчъгё эсеп балансын маалымдоо, тёлём картын активациялоо жана башка кызмат кёрсётъълёр, анын ичинде мобилдик тёлёмдёрдъ ишке ашыруу ъчън колдонулушу мъмкън.  

 

3. Агенттик келишимдерди тъзъъ тартиби жана тобокелдиктерди тескёё 

 

20. Банктык чекене кызмат кёрсётъълёр чекене кызмат кёрсётъъчъ агент тарабынан банк менен тъзългён агенттик келишимдин негизинде сунушталат жана анда тёмёнкълёр каралууга тийиш: 

1) чекене кызмат кёрсётъънъ сунуштоочу агент тарабынан ишке ашырылышы мъмкън болгон суммалардын лимитин кёрсётъъ менен банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдън тизмеги; 

2) банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо жана алардан пайдалануу мъмкънчълъгън алуу ыкмалары (Интернет аркылуу, байланыш каналдары боюнча, Интернет-къркёлёрън, телефон, ёздък компьютерлерди ж.б. жабдууларды пайдалануу менен); 

3) чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин комиссиясын эске алуу менен банктык чекене кызмат кёрсётъълёр тарифтери. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин комиссиялык тёлёмън эсептёёдё банк, банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдън търън, кардарларга ошол кызмат кёрсётъънън коопсуздугун жана ишенимдъълъгън камсыз кылууга кеткен сарптоолорду, кызмат кёрсётъънъ сунуштоонун техникалык жана технологиялык процессин уюштурууга, тескёёгё алууга жана колдоого кеткен сарптоолорду, тобокелдиктерди контролдукка алууну жана Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларына ылайык маалыматтардын купуялуулугун камсыз кылууга кеткен чыгымарды эске алат;  

4) Банк жана чекене кызмат кёрсётъъчъ агент, банктын чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ишине кёзёмёлдъктъ жъзёгё ашыруу укугун кошо алганда, банктык агенттик тъйън боюнча кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоодо тараптардын келип чыккан укуктары жана милдеттери;  

5) Кардардын банктык кызмат кёрсётъълёрдён пайдаланууга укугун аутентификациялоо жана тастыктоо тартибин кошо алганда, коопсуздук жол жоболору; 

6) банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоосу учурунда келип чыккан милдеттенмелерди чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин аткарбай койгондугу же талаптагыдай аткарбагандыгы ъчън тараптардын жоопкерчилиги. Келишимде милдеттъъ търдё анын чекене кызмат кёрсётъъчъ агенти ёз милдеттенмелерин талаптагыдай аткарбагандыгы же аткарбай койгондугу ъчън банктын жоопкерчилиги каралууга тийиш;  

7) чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин кардарлардын операциялары боюнча банк алдындагы отчетту тъзъъ тартиби, аларды беръъ мёёнёттёръ жана кёлёмъ;  

8) тараптарга алдын-ала билдиръъ жана/же билдиръъсъз эле, банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоону убактылуу токтотуу жана таптакыр токтотуу негиздемелери. 

9) банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо учурунда келип чыгышы ыктымал болгон опурталдуу жагдайларды четтетъъ ыкмалары; 

10) банктык чекене кызмат кёрсётъълёргё байланыштуу маселелер боюнча банкка кайрылуу ъчън байланыш телефондору жана банктын дареги. 

21. Келишим тъзъъ учурунда банк, чекене кызмат кёрсётъъчъ агентке банктык чекене  

кызмат кёрсётъълёр жёнъндё маалыматтарды берет. Банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо эрежелери, тартиби жана шарттары банктын ыйгарым укуктуу органы тарабынан бекитилген анын ички документтеринде аныкталат. Чекене кызмат кёрсётъълёрдъ банк чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттер аркылуу сунуштаган болсо, тиешелъъ маалыматтар анын веб-сайтында жайгаштырылууга тийиш.  

22. Электрондук банктык кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо учурунда банк менен анын чекене кызмат кёрсётъъчъ агентинин ортосунда маалымат алмашуу, электрондук санарип кол тамгасын пайдалануу жана/же кардарды идентификациялоо аркылуу ишке ашырылат. 

23. Электрондук банктык кызмат кёрсётъълёрдъ электрондук санарип колтамгасын пайдалануусуз жана кардарды идентификациялоосуз эле, банктын ички эрежелеринде жана агенттик келишимде белгиленген коопсуздук жол-жоболорун колдонуунун негизинде, телефон аркылуу сунуштоого жол берилет.  

 

4. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент менен иш алып барууда  

банкка карата коюлуучу талаптар 

 

24. Банк ёз иш стратегиясына жараша, тёмёнкъ максаттарда банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик тъйъндъ ёнъктъръъгё укуктуу: 

1) банктын филиалы менен чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ортосунда милдеттерди кылдат бёлъштъръъ аркылуу, банктын филиалдарынын ишин оптималдаштыруу; 

2) чекене кызмат кёрсётъълёр тизмегин кардарлар категориялары же географиялык жайгашкан орду боюнча кеьейтъъ жана сегментациялоо; 

3) кызмат кёрсётъълёрънён пайдалануу пункттарын кеьейтъъ жана кирешесинин деьгээли анчалык жогору болбогон алыскы региондордогу кардарларды тартуу мъмкънчълъгън арттыруу; 

4) банктын филиалдык тъйънън кеьейтъъ зарылчылыгысыз виртуалдык кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо жана кирешеси анчалык жогору болбогон алыскы райондордо анчалык чоь эмес суммадагы массалык тёлёмдёрдъ иштеп чыгуу боюнча ыйгарым укуктарды чекене кызмат кёрсётъъчъ агентке ёткёръъ. 

25. Банк иштелип чыккан стратегиясынын негизинде орун алган тобокелдиктерди жана маалымат системасын тескёё эрежелерине таянып, тёмёнкъ параметрлерди эске алуу менен чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттерди тандоо боюнча критерийлерди иштеп чыгат: 

1) кардарлардын ошол агентке ишениминин болушу жана банк чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоого ниеттенип жаткан рыноктун ошол сегментинде анын ишинин туруктуулугу; 

2) чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин жайгашкан орду, квалификациялуу персоналдын, техникалык жактан жабдылган жайлардын болушу кёз карашынан, кардарлардын банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдён пайдалануусу ъчън ыьгайлуулуктар; 

3) чекене кызмат кёрсётъъчъ агентке карата банктын ишениминин болушу, анын кредиттик таржымалын текшеръъгё алуу, чарбалык иште эсепке алууну жъргъзъъ саясатынын болушу, кассалык операциялардын сапаттуу ишке ашырылышы жана нак акча каражаттары менен жъргъзългён операцияларга контролдуктун орнотулушу; 

4) чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин банктык эсебинин, маалымат технологиялары менен иштей алган квалификациялуу персоналынын болушу, банк менен ёз ара иш алып баруу ъчън зарыл болгон байланыш каналдарынын жёнгё салынышы же аларды уюштурууга жёндёмдъълъктън болушу, банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдён пайдалануу ъчън тиешелъъ жайлардын болушу жана чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ишинин артыкчылыктарын агенттин ёзъ таанышы; 

5) банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ негизги иши менен айкалышта алып барууга чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин жигеринин болушу, банк менен анын атынан кобрэндингдин чегинде иш жъргъзъъдё ачык-айкындуулуктун, ошондой эле бизнес чёйрёсън арттырууга агенттин даярдыгынын жана жёндёмдъълъгънън болушу. 

26. Банк чекене кызмат кёрсётъъчъ агент менен келишим тъзъп, келишилген агенттик келишимин шарттарына ылайык, кардарлар тарабынан нак жана нак эмес акча каражаттары менен ишке ашырылган операцияларды чагылдыруу ъчън чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин эсептешъъ эсебин ачат. Агенттик келишимдин шарттарында банк, ёзънън чекене кызмат кёрсётъъчъ агентинин аракеттери ъчън кардарлар алдында жоопкерчилик тарта тургандыгы так белгиленъъгё тийиш.  

27. Банк ар бир банктык операция боюнча лимиттердин тъзъмън, операциялар боюнча тобокелдиктерди жана чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттер ъчън ликвиддъълък тобокелдигин эске алуу менен операцияларга тиешелъъ колдонмолорду жана жол-жоболорду иштеп чыгып, аларды чекене кызмат кёрсётъъчъ агентке сунуштайт.  

28. Банк, чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттер аркылуу сунушталган банктык операциялардын ар бир търъ боюнча ёьчёйлёштърългён стандарттарды жана эрежелерди иштеп чыгып, анын толук маалымат алуусу жана зарылчылык келип чыккан шартта кардарларды ишенимдъъ, коопсуз жана сапаттуу тейлёёсъ максатында чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин анын маалымат системасы менен шайкеш келъъсъ ъчън аларды ага сунуштайт. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин банктык кызмат кёрсётъълёрдъ сапаттуу сунуштоосу ъчън жоопкерчилик банкка жъктёлёт. 

29. Банк, банктык агенттик тъйъндън алкагында коопсуздукту камсыз кылуу, келип чыгышы ыктымал болгон тобокелдиктерди басаьдатуу боюнча превентивдик чараларды кёръъ ъчън бирдиктъъ маалымат системасын жана учур талабына жооп берген тёлём каражаттарын пайдалануу менен ишке ашырылган алдамчылык операциялары боюнча маалымат базасын тъзёт. 

30. Банк, чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу кардарларга сунушталган кызмат кёрсётъълёрдън ишенимдъълъгън жана сапатын камсыз кылуу максатында, келип чыгышы мъкън болгон тобокелдиктерге бёгёт коюу, опурталдуу жагдайларды четтетъъ, банктын абройуна коркунуч келтирип, чекене кызмат кёрсётъъчъ агент тарабынан банктын атынан сунушталган банктык кызмат кёрсётъълёрдън ар бир търъ боюнча кардарлардын таламдарына кедергисин тийгизиши ыктымал болгон жагдайларды аныктоо ъчън зарыл чараларды кёрёт. 

31. Банк, кардарлардын тёлёмдёрънън ъзгълтъксъз ёткёрълъшън камсыз кылып, тобокелдиктерди жёнгё салуу ъчън агенттик келишимдин шарттарын аткаруунун чегинде гана гарантиялык (камдык) фондуларды тъзёт мында ал, чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттерди тиешелъъ келишимде аныкталган суммадагы акча каражаттарын эсептешъъ эсебине салууга милдеттендирет же болбосо ал жоготууга учурап калган шартта, чекене кызмат кёрсётъъчъ агентке анын эсептешъъ эсеби боюнча пайызсыз овердрафты сунуштайт.  

32. Банк, келишим шарттарынын аткарылышы жана чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттер аркылуу сунушталган банктык кызмат кёрсётъълёрдън сапаттуулугу кёз карашынан, анын ишине ички контролдукту жана системалуу текшеръънъ жъзёгё ашырат.  

33. Банк, чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин алдамчылыкка жол беръъсъ, ишке кайдыгер мамиле кылгандыгы ъчън тёлёёчъ алдында жоопкерчилик тартат. Банк, банктык агенттик тъйън боюнча ишке ашырлган операциялар боюнча талаш маселелерди чечъъ жана кардарлардан келип тъшкён арыздарды кароо ъчън жоопкерчиликтъъ адамды/бёлъмдъ дайындайт.  

34. Банк, чекене кызмат кёрсётъъчъ агентти тандоодо жана потенциалдуу агенттин техникалык жактан жабдылышына баа беръъдё, Кыргыз Республикасынын Ички иштер министрлиги менен Улуттук банктын 2010-жылдын 11-февралындагы №97/24-0 буйругу менен бекитилген «Кыргыз Республикасында финансы-кредит мекемелеринин техникалык жактан жабдылышына карата бирдиктъъ талаптар жана аларды коргоого алуу тартиби жёнъндё» нускоого ылайык 3- жана 4-топторго кирген финансы-кредит мекемелеринин имараттарына жана курулмаларына карата коюлган талаптардай эле, талаптарга таянуу менен иш алып барууга тийиш. Мына ушул нускоонун талаптарынын агент тарабынан аткарылышынын шарттары, банк менен агенттин ортосунда тъзългён келишимде бекитилиши зарыл. 

 

5. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттерге карата талаптар 

 

35. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент банктын жана беръъчънън системасына кошулууга жана кардарлардын тёлёмдёръ боюнча маалыматтарды жёнётъъгё мъмкъндък берген программалык-аппраттык комплекске ээ болууга тийиш. 

36. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент персоналдын коопсуздугун камсыз кылуу жана нак акча каражаттары менен операцияларды жъргъзъъ ъчън жоопкерчилик тартат.  

37. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент эгерде, агенттик келишимде башкасы каралбаса, ошол келишимдин алкагында кардарлардын тёлёмдёрън жана эсептешъълёрън жъзёгё ашыруу ъчън банктагы эсептешъъ эсебиндеги акча каражаттардын жетиштъъ кёлёмън ёз алдынча камсыз кылууга милдеттъъ.  

38. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент банк менен тъзългён агенттик келишимдин негизинде, кардарларга ёз атынан жана банктын атынан, банктык агенттик тъйън аркылуу банктын эсебинен кардарларга чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча ишкердикти жъзёгё ашырат.  

39. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент зарылчылык келип чыккан шартта, кардарларга банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча милдеттенмелердин аткарылышы жана эсептешъълёрдън кепилдъълъгън камсыз кылуу ъчън банкка гарантиялык тёлёмдъ сунуштайт.  

40. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент банктын атынан анын эрежелеринин жана нускоолорунун талаптарын так сактоо менен банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштайт. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент кардардын операциялары боюнча агенттик келишимде кёрсётългён мёёнёттё жана кёлёмдё отчетторду берет.  

41. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент, ар бир банк менен ёз ёзънчё агенттик келишим тъзългён шартта, ъчтён ашпаган банктын атынан кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштай алат.  

42. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент тёлёёчълёрдън акчалай милдеттенмелерин аткаруу максатында тёлёмдёрдъ кабыл алууну жъзёгё ашырып, агенттик келишим шарттарына жана Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларынын талаптарына ылайык, чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин кассасына келип тъшкён нак акчалардын чыгымдалышына карата талаптарды аткарууну кошо алганда, банк менен ёз учурунда эсептешъълёрдъ камсыз кылат.  

43. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент фискалдык эс тутумга жана контролдук лентага ээ кассалык машинкаларды пайдаланууда, Кыргыз Республикасынын нак акча менен эсептешъълёрдъ жъргъзъъдё контролдук-кассалык машинкаларды пайдалануу жёнъндёгъ мыйзам талаптарын сактоого тийиш.  

44. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент, кардарларды тейлёё боюнча ар бир пунктта кардарларга тёмёнкъ маалыматтардын сунушталышын камсыз кылат: 

1) чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин аталышы жана салык тёлёёчъ катары анын идентификациялык номери (ИНН), башкы офистин жайгашкан ордунун дареги; 

2) банктык чекене кызмат кёрсётъълёр анын атынан сунушталып жаткан банктын аталышы, анын лицензиясынын номери, башкы офисинин жайгашкан ордунун дареги; 

3) банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик келишимдин реквизиттери;  

4) тёлём ишке ашырылган жердин дареги; 

5) чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин жана акча алуу же жёнётъъ ъчън анын банкынын аталышы жана жайгашкан жери; 

6) операцияларды жъргъзъъ боюнча нускоолор, эрежелер, кардар тарабынан тёлёнъъчъ комиссиялык сыйакылар ёлчёмън кёрсётъъ менен кызмат кёрсётъълёргё тарифтер.  

7) банктын жана чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин байланыш телефонунун номери; 

8) кардарлар ъчън зарыл болгон башка маалыматтар. 

45. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент, операциялардын Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларынын талаптарына ылайык жъзёгё ашырылгандыгын тастыктоо катары нак акча каражаттарын кабыл алуу/беръъ учурунда, тёлёёчъгё кассалык чекти берет.  

 

6. Тёлёмдёрдъ жана эсептешъълёрдъ жъргъзъъ тартиби 

 

46. Тёлёмдёрдъ кабыл алуу ыкмалары жана шарттары, аларды ёткёръъ мёёнёттёрънън сакталышы ошондой эле, тёлёёчълёрдъ идентификациялоо боюнча талаптар, банк менен чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ортосунда тъзългён келишимде аныкталат.  

47. Тёлёёчънън алуучу алдындагы акчалай милдеттенмеси, эсептешъълёрдъ ишке ашыруудан же кызмат кёрсётъълёрдъ пайдалангандан кийин, чекене кызмат кёрсётъъчъ агент тарабынан тёлёёчъгё берилген кассалык чекти алуу учурунан тартып, аткарылган катары эсептелинет.  

48. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент эгерде ал, агенттик келишим шарттарында каралган болсо, банк тарабынан белгиленген тарифтерге ылайык тёлёёчъдён комиссиялык сыйакыларды кармап кала алат. Мында тарифтер жёнъндё маалыматтар, жалпыга кёрънъктъъ жерде жайгаштырылууга тийиш. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ёз кызмат кёрсётъълёръ ъчън белгиленген тарифтерден тышкары, кандайдыр бир кошумча суммаларды белгилёёгё жана тёлёёчъдён кармап калууга укугу жок.  

49. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент анын пайдасына тёлёёчъдён акча каражаттары келип тъшкён кардарлардын тёлёмдёръ боюнча алуучулар менен эсептешъълёрдъ, ошол акча каражаттарын банктагы ёзънън эсептешъъ эсебинен, алуучунун эсебине агенттик келишимде белгиленген мёёнёттёрдё которуу аркылуу ишке ашырат.  

50. Тёлёёлёр туура эмес ишке ашырылган шартта, банк же чекене кызмат кёрсётъъчъ агент ал эсептешъълёрдъ жокко чыгарууга тийиш. Эсептешъълёрдъ жокко чыгаруу тиешелъъ тёлём ёткёрългёндъгън тастыктаган документ сунушталган учурда ишке ашырылат. Ёткёрългён тёлёмдёрдъ жана эсептешъълёрдъ жокко чыгаруу тартиби, агенттик келишимде белгиленет. 

51. Кабыл алынган тёлёмдёр жёнъндё маалыматтар аппараттык-программалык комплексте жана чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин электрондук каражаттарында Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген мёёнёт ичинде сакталып турат.  

52. Банк менен чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин ортосунда ёз ара эсептешъълёр алардын ортосунда келишилген агенттик келишимдин негизинде, банк белгилеген эрежелерге ылайык жъзёгё ашырылат.  

 

7. Банктык агенттик тъйънгё карата талаптар 

 

53. Банктык агенттик тъйъндън инфраструктурасы, кардарлардын чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу банктык эсеп боюнча операцияларды жъргъзъъсъ учурунда банк менен чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин системаларынын ортосунда маалымат алмашууну уюштуруу жана камсыз кылуу ъчън маалыматтык-коммуникациялык технологияларды колдонуунун негизинде банк жана анын агенти тарабынан тъзълёт. 

54. Банктык агенттик тъйън чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин негизги ишинен кёз карандысыз, кардар жана банк ъчън эсептешъъ тобокелдигинин келип чыгышын жокко чыгарууга тийиш. Мында, чекене кызмат кёрсётъъчъ агент банктын расмий мекемесинен тышкары нак акча каражаттарын камсыз кылуу боюнча банк менен кардар ортосунда ортомчу болуп саналат.  

55. Кардардын банктык агенттик тъйън аркылуу ёткён кандай болбосун операциясы, банктын системасында сыяктуу эле, чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин системасында электрондук търдё катталуу менен агенттин эсептешъъ эсебинде чагылдырылууга тийиш.  

56. Банктык агенттик тъйън операцияларды жъзёгё ашыруу учурунда бардык катышуучуларды идентификациялоо жана авторизациялоо боюнча атайын каражаттарды колдонуу менен (персоналдык идентификациялык номер, пайдалануунун персоналдык картасы, ёзгёчё купуя ачкыч, ар бир операция боюнча ёзънчё авторизациялык кодду ыйгаруунун автоматташтырылган системасы ж.б.) чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу, кардарлардын операцияларынын коопсуз ишке ашырылышын камсыз кылуусу зарыл.  

57. Кардарлардын ёз банк эсебинен нак акча каражаттарын алуу/толуктоо боюнча операциялары чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин банктагы эсептешъъ эсебин толуктаган/андан берилген суммаларды чагылдыруу аркылуу ишке ашырылат. 

58. Банктык агенттик тъйън кардарлардын нак акча каражаттарын алуу/толуктоо боюнча операциялары же айкын убакыт ыргагында тёлёмдёрдъ ёткёръъдён улам келип чыккан кредиттик тобокелдикти, авторизациялоону жъргъзъъ жана операцияны аткаруу ъчън агенттин же кардардын эсептешъъ эсебинде жетиштъъ каражаттын бардыгын тастыктоо аркылуу, басаьдатууну камсыз кылууга тийиш. 

59. Банктык агенттик тъйън тёлём картынан маалыматтарды чечмелёё менен авторизациялоого жёндёмдъъ терминалдар аркылуу, микропроцессору бар тёлём карттарын пайдалануу менен айкын убакыт ыргагынан тышкары ишке ашырылган операциялардын коопсуздугун камсыз кылууга тийиш.  

60. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент кардардын ишке ашырылган операциялары жёнъндё маалыматтардын бардыгын (банктык операциянын търъ, операциянын суммасын, алуучу/жёнётъъчъ жёнъндё маалыматтарды, ошондой эле операциянын ёзън идентификациялаган маалыматтарды, операциянын ёзънчё номерин жана операция ал аркылуу ишке ашырылган жабдуу жёнъндё маалыматтарды) тастыктоону (тёлём терминалынын чегин, мобилдик телефон жана башка каражат аркылуу тастыктоолор) сунуштаган автоматтык жабдуунун орнотулушун камсыз кылуусу зарыл. 

61. Банк чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттер аркылуу сунушталган кызмат кёрсётъълёр боюнча тёмёнкъдёй шарттарды кардар менен тъзългён келишимде чагылдырат: 

1) чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу операцияларды ишке ашыруу учурунда, тёлём карттарын же банктык эсептен пайдалануу мъмкънчълъгънън башка каражаттарынын колдонулушу жагында купуялуулуктун сакталышына боюнча кардардын милдеттъълъгъ; 

2) кардарга чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу сунушталган банктык кызмат кёрсётъълёрдън ар бир търъ боюнча банк менен агенттин ортосунда жоопкерчилик бёлъштърълёт; 

3) чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу операцияларды жъзёгё ашыруу ъчън комиссия ёлчёмъ жана тёлёё учуру (операция ишке ашырылган учурда чекене кызмат кёрсётъъчъ агентке нак акча каражаттарын тъздён-тъз тёлёп беръъ търъндё же болбосо кызмат кёрсётъъ наркына банк кардар эсебин жъргъзъъ боюнча тарифтерди кошот);  

4) чекене кызмат кёрсётъъчъ агент аркылуу сунушталган банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдён пайдалануунун убактылуу регламенти; 

5) талаш маселелерди чечъъ жана зарылчылык келип чыккан шартта банктын бёлъмъндё кардарлар ъчън даттануу же кайрылуу мъмкънчълъгън беръъ; 

6) агенттердин кара тизмеси жёнъндё кардарларга маалымдоо. 

 

8. Тёлёмдёрдъ кабыл алуу ъчън ёзънён-ёзъ тейлёёчъ автоматтык жабдууларга карата талаптар 

62. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент ёзънён-ёзъ тейлёёчъ жабдууларды пайдалануу менен тёлёмдёрдъ жана эсептешъълёрдъ жъзёгё ашыруу учурунда тёмёнкъ талаптардын аткарылышын сактоого тийиш: 

1) ёзънён-ёзъ тейлёё терминалы беръъчълёрдън кызмат кёрсётъълёрънё тёлёмдёрдъ жъзёгё ашыруу ъчън ёзънён-ёзъ тейлёё жабдууларын пайдалануу боюнча кыскача нускамалар/маалыматтар менен тёлёёчънън таанышып алуусуна мъмкъндък бериши зарыл; 

2) ёзънён-ёзъ тейлёё терминалы чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин системасынын бирдиктъъ аппараттык-программалык комплекси менен тике туташтырылууга тийиш, аны жайгаштыруу Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген коопсуздук талаптарына жооп бериши зарыл; 

3) ёзънён-ёзъ тейлёё терминалы тёлём терминалдарынын башка търлёръндёй эле, операциялардын жъргъзълъшън тастыктоо катары кассалык чекти беръъ боюнча ушул Жобонун жана Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларынын талаптарына жооп берген атайын жабдуу менен жабдылууга тийиш; 

4) ёзънён-ёзъ тейлёё терминалын орнотуу ъчън аны сунуштоочунун же чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттин колунда ёзънён-ёзъ тейлёёчъ жабдууну ошол жерде орнотуу ъчън анын укугун тастыктаган бардык зарыл документтер болууга тийиш; 

5) банк же чекене кызмат кёрсётъъчъ агент ёзънён-ёзъ тейлёёчъ терминалды кътъъ боюнча техникалык жана профилактикалык иштерди жъргъзъъчъ атайын адамды дайындоого тийиш; 

6) банк ёзънён-ёзъ тейлёё жабдуусунда топтолгон акча каражаттарын белгиленген тартипте инкассациялоону жъзёгё ашырат; 

7) ёзънён-ёзъ тейлёёчъ жабдууда топтолгон нак акча каражттарын инкассациялоо тартибин бузууга жол бергендиги ъчън банк, Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларына ылайык жоопкерчилик тартат. 

63. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент тёлём терминалдары аркылуу банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо учурунда тёмёнкъ минималдуу талаптардын сакталышын камсыз кылууга тийиш: 

1) терминал тёлём картынан маалыматтарды чечмелёёгё жёндёмдъъ магнит тилкеси же микропроцессору бар жабдуу менен жабдылышы зарыл. Терминал ошондой эле, агенттик келишимде жана карадар менен банк ортосундагы тъзългён келишимде атайын кёрсётългён операциялар ъчън гана офлайн режиминде тёлём картын пайдалануу учурунда ага зарыл жазууларды чагылдырууга жёндёмдъъ, жазуучу жабдуулар менен да жабдылууга тийиш; 

2) тёлём терминалы кардарга жеке идентификациялык кодун жана тёлём суммасын жазууга мъмкъндък берген цифралык клавиатура менен жабдылууга тийиш; 

3) тёлём терминалы, ишке ашырылган операция боюнча маалыматтын туура жазылгандыгына ынанууга мъмкъндък берген, экран менен да камсыз кылынышы зарыл; 

4) тёлём терминалы, банктын тёлём терминалы менен анын негизги системасынын ортосунда берилъъчъ маалыматтын криптографиялык корголушун камсыз кылуу боюнча каражаттар топтому менен да жабдылышы зарыл. Ал эми кодировкалоо ачкычы кеминде 128 битти тъзъъгё тийиш; 

5) тёлём терминалы транзакциянын ёткёрългёндъгън тастыктоо катары чекти чыгарып беръънъ камсыз кылган жабдуу менен жабдылышы зарыл. 

64. Банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча агенттик келишимдин шарттарына жараша чекене кызмат кёрсётъъчъ агент, зарылчылык келип чыккан шартта, агент аркылуу банк эсебин ачуу учурунда кардарга тиешелъъ идентификацияланган тексттик маалыматты киргизъъгё мъмкъндък берген толук функционалдуу клавиатура же биометрикалык сканерлёё жабдуулары, же болбосо баркоддорду сканерлёё жабдуулары болгон, видеокамерасы менен тёлём терминалдарын орното алат.  

65. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент банктын уруксатысыз ёзгёртъълёрдъ киргизъъгё же банктык агенттик тъйъндън аппараттык-программалык комплексин пайдаланууга укугу жок.  

66. Кабыл алынган тёлёмдёрдън жана эсептешъълёрдън коопсуздугун камсыз кылуу максатында, чекене кызмат кёрсётъъчъ агент банктык маалыматтардын купуялуулугунун сактылышы талаптарын сактоого, ошондой эле ъчънчъ жактардын аппараттык-программалык комплекстен жана кардарларды тейлёё боюнча банк тарабынан сунушталган башка техникалык каражаттардан пайдалануу мъмкънчълъгън жокко чыгарууга тийиш.  

67. Аппараттык-программалык комплекстин жана/же банк тарабынан берилген башка техникалык каражаттардын ишинде ъзгълтъктёр келип чыккан шартта, ал тууралуу чекене кызмат кёрсётъъчъ агенттик келишимде белгиленген мёёнёттё жана формада банкка маадымдоого тийиш. 

 

9. Корутунду жоболор 

 

68. Ушул Жобо менен жёнгё салынбаган маселелер Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларына жана банк тажрыйбасында колдонулган ишкердик тажрыйбаларга ылайык чечилет. 

69. Чекене кызмат кёрсётъъчъ агент тарабынан банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча бардык операциялар Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларында белгиленген мёёнёт ичинде алардын бътъндъгънън жана ёзгёрълбёстъгън сактоо менен кандай жёнётългён жана алынган болсо, ошол форматта сакталат. 

70. Банк ёзънън чекене кызмат кёрсётъъчъ агентинин банктык чекене кызмат кёрсётъълёрдъ сунуштоо боюнча иши тууралуу маалыматтарды Кыргыз Республикасынын тёлём системасын кёзёмёлдёё максаттары ъчън Улуттук банктын ченемдик документтеринде белгиленген формаларга жана мёёнёттёргё ылайык Улуттук банкка берет. 

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26.05 № 36\15 токтому 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына ёзгёртъълёрдъ жана толуктоолорду киргизъъ тууралуу 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" мыйзамынын 7-жана 43-статьяларына, «Кредиттик союздар жёнъндё» мыйзамдын 4, 26, 30 жана 33-статьяларына ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат: 

1. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 4-майында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 6-июнунда 73-05 номеринде каттоодон ёткёртългён N 14/2 "Кыргыз Республикасындагы кредиттик союздардын ишин жёнгё салуу эрежелеринин жаьы редакциясы жёнъндё» токтомго, ушул токтомго кошо тиркелген тиркемеге ылайык толуктоолор киргизилсин 

2. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 27-апрелинде кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлиниде 2005-жылдын 9-июнунда 71-05 номеринде каттоодон ёткёртългён N 12/6 «Кыргыз Республикасындагы кредиттик союздарды колдоо жана ёнъктъръъ боюнча финансы компаниясы» ЖЧКсынын ишин жёнгё салуунун убактылуу эрежелеринин жаьы редакциясы тууралуу токтомго, ушул токтомго кошо тиркелген тиркемеге ылайык ёзгёртъълёр киргизилсин.  

3. Токтом расмий жарыялангандан бир ай ёткёндён кийин къчънё кирет. 

4. Расмий жарыялангандан кийин Юридикалык бёлъм Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестрине кошуу ъчън бул токтомду Кыргыз Республикасынынын Адилет министрлигине жёнётсън. 

5. Ушул токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын орун басарынын милдетин аткаруучу А.А.Мырзаевге жъктёлсън. 

 

Тёраганын милдетин аткаруучу Чокоев З.Л.  

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2010-жылдын 26.05 № 36\15 токтомуна карата тиркеме  

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына ёзгёртъълёр жана толуктоолор 

1. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 4-майында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 6-июнунда 73-05 номеринде каттоодон ёткёртългён N 14/2 "Кыргыз Республикасындагы кредиттик союздардын ишин жёнгё салуу эрежелеринин жаьы редакциясы жёнъндё» токтом менен бекитилген, Кыргыз Республикасындагы кредиттик союздардын ишин жёнгё салуу эрежесине тёмёнкъдёй толуктоо киргизилсин: 

Эреженин V бёлъгънън 5.1-пункту тёмёнкъ мазмундагы 5.1.3-пунктча менен толукталсын:  

«5.1.3. 8 жылдан кёбърёрёк иштеп калган жана/жэ катышуучуларынан депозит тартууга лицензиясы болгон кредиттик союздарга сырттан карыз алуулардын максималдуу ёлчёмъ ченеми таркатылбайт».  

2. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 27-апрелинде кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлиниде 2005-жылдын 9-июнунда 71-05 номеринде каттоодон ёткёртългён N 12/6 токтом менен бекитилген «Кыргыз Республикасындагы кредиттик союздарды колдоо жана ёнъктъръъ боюнча финансы компаниясы» ЖЧКсынын ишин жёнгё салуунун убактылуу эрежелерине тёмёнкъдёй ёзгёртъълёр киргизилсин.  

- Убактылуу эреженин 3-бёлъгънън 3.1-пунктунун 3.1.1-пунктчасындагы "20" деген сан "25" деген санга алмаштырылсын.