Кайта келүү

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынынЧенемдик актылары”» 

журналынын 2011 жылдын 8 саны 

 

1. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2011-жылдын 14 сентябрындагы № 52/4 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актылары жөнүндө” токтому; 

 

2. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2011-жылдын 14 сентябрындагы № 52/8 “Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын19-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 21-апрелинде 55-05 номеринде каттоодон өткөрүлгөн № 6/2 “Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Көзөмөл боюнча комитети жөнүндө” жобонун жаңы редакциясын бекитүү тууралуу” токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө” токтому; 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2011-жылдын 14.0952\4 токтому 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик 

укуктук актылары жёнъндё 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" мыйзамынын 7 жана 43-статьяларына ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат

 

1. Кароого сунушталган «Банктардын баалуу кагаздар менен иш алып баруусу жёнъндё» жобо (кошо тиркелет) бекитилсин

2. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 21-июлунда кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 23-августунда 93-04 номеринде каттоодон ёткёртългён №18/1 токтом менен бекитилген «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынан лицензия алган коммерциялык банктар жана финансы-кредит мекемелери милдеттъъ търдё аткарууга тийиш болгон экономикалык ченемдер жана талаптар жёнъндё» жобого сунуш кылынган ёзгёртъълёр жана толуктоолор (кошо тиркелет) бекитилсин

3. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2003-жылдын 19-февралында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2003-жылдын 25-мартында 29-03 номеринде каттоодон ёткёртългён №4/2 токтом менен бекитилген, Кыргыз Республикасынын аймагындагы микрофинансылык компаниялардын ишин жёнгё салуунун убактылуу эрежелерине сунуш кылынган толуктоолор (кошо тиркелет) бекитилсин. 

4. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 27-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 27-апрелинде 53-04 номеринде каттоодон ёткёртългён № 6/5 «Баалуу кагаздар менен иш алып барууда банктарга карата коюлган талаптар жёнъндё» токтом къчън жоготкон катары таанылсын.  

5. Токтом расмий жарыялангандан бир ай ёткёндён кийин къчънё кирет

6. Юридика башкармалыгы Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы ъчън бул токтомду Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигине жёнётсън.  

7. Кёзёмёл методологиясы жана лицензиялоо башкармылыгы бул токтом менен коммерциялык банктарды жана микрофинансылык компанияларды тааныштырсын. 

8. Ушул токтомдун аткарылышына контролдукту жъзёгё ашыруу милдети Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын орун басары, айым Б.Ж.Жеенбаевага ыйгарылсын.  

 

Тёрага Асанкожоева З.М

 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2011-жылдын 14.09 

52\4токтому менен бекитилген 

 

«Банктардын баалуу кагаздар менен иш алып баруусу жёнъндё» жобо 

 

1-глава. Жалпы жоболор 

2-глава. Банктын директорлор Кеьешинин жана Башкармасынын жоопкерчиликтери 

3-глава. Инвестициялык саясаты 

4-глава. Ички контролдук системасы 

5-глава. Баалуу кагаздар менен операциялар боюнча чектёёлёр 

6-глава. Банк персоналынын квалификациясы 

7-глава. Тышкы брокерге/дилерге/ депозитарийге карата талаптар 

8-глава. Баалуу кагаздар менен операциялар тууралуу маалыматтардын Кыргыз Республикасынын Улуттук банкына берилиши 

1-тиркеме. Баалуу кагаздар менен жъргъзългён операцияларга мънёздъъ тобокелдиктердин търлёръ 

 

1-глава. Жалпы жоболор 

 

1. Бул «Банктардын баалуу кагаздар менен иш алып баруусу жёнъндё» жобо (мындан ары текст боюнча- Жобо), Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" жана "Кыргыз Республикасындагы банктар жана банк иши жёнъндё", "Баалуу кагаздар рыногу жёнъндё" жана «Микрофинансылык уюмдар жёнъндё» мыйзамдарына ылайык иштелип чыккан жана Кыргыз Республикасынын коммерциялык банктарына, ошондой эле депозиттерди тартуу менен иш алып барышкан микрофинансылык компанияларга (мындан ары текст боюнча - банктар) таркатылат.  

Банктардын баалуу кагаздар менен иш алып баруусу боюнча ички саясаттары жана жол-жоболору ушул Жободо жана Улуттук банктын мамлекеттик баалуу кагаздар менен иштёё тартибин жёнгё салган башка ченемдик укуктук актыларында берилген талаптарды ишке ашыруу процессин толук ачып кёрсётъъгё тийиш

2. Ушул Жободо колдонулган негизги тъшънъктёр Кыргыз Республикасынын Жарандык Кодексинде, "Кыргыз Республикасындагы банктар жана банк иши жёнъндё", «Баалуу кагаздар рыногу жёнъндё» мыйзамдарында аныкталган. Мында, ошону менен бирге эле, ушул Жобонун алкагында тёмёнкъдёй тъшънъктёр да колдонулат: 

- мамлекеттик баалуу кагаздар - бул, Кыргыз Республикасынын Ёкмётъ жана Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы (мындан ары-Улуттук банк) тарабынан чыгарылган баалуу кагаздар

- рыноктук баалуу кагаздар бул, баалуу кагаздардын адилет наркын аныктоого ёбёлгё тъзгён, ёнъккён, натыйжалуу иштеген, транспаренттъъ баалуу кагаздар рыногунда жъгъртългён баалуу кагаздар;  

- баалуу кагаздар портфели банктын менчигинде же тескёёсъндё турган баалуу кагаздардын ар кандай търлёрънън жыйындысы;  

- брокер - баалуу кагаздар рыногунун кесипкёй катышуучусу, анын ичинде баалуу кагаздар рыногунда кесипкёйлък ишкердикти жъзёгё ашырууга лицензияга ээ, тиешелъъ келишимдин негизинде кардарлардын тапшыруусу боюнча, алардын эсебинен жана таламдарында баалуу кагаздар менен бътъмдёрдъ ишке ашырган банк;  

- дилер - баалуу кагаздар рыногунун кесипкёй катышуучусу, анын ичинде баалуу кагаздар рыногунда кесипкёйлък ишкердикти жъзёгё ашырууга лицензияга ээ, баалуу кагаздарды кайтара сатуудан же аны менен башка бътъмдёргё келишъъдён пайда алуу максатында, ёз атынан жана ёз эсебинен баалуу кагаздар менен бътъмдёрдъ жъргъзгён банк

- баалуу кагаздардын депозитарийи - баалуу кагаздар рыногунун кесипкёй катышуучусу, анын ичинде баалуу кагаздар рыногунда кесипкёйлък ишкердикти жъзёгё ашырууга лицензияга ээ, баалуу кагаздарга укуктарды жана (же) алардын ётъшън каттоодон ёткёргён, ошондой эле ошол баалуу кагаздарды жана бътъмдёргё келишъъ ъчън каралган жана келишимдин (депозитардык келишим) негизинде ошол баалуу кагаздардын менчик ээси же номиналдык кармап туруучусу менен бътъмдёрдъ жъргъзъъдён тъшкён акча каражаттарын эсепке алууну жана/же сактоону ишке ашырган банк

3. Жободо, банктардын баалуу кагаздар менен иштёё тартиби, алар менен иштёёдёгъ отчеттуулукка жана ички контролдук системасына карата минималдуу талаптар, банк алар менен баалуу кагаздар аркылуу операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашырган брокерге/дилерге/депозитарийге карата талаптар, банк кызмат адамдарынын жана кызматкерлеринин баалуу кагаздар менен иштёёдёгъ жоопкерчиликтери аныкталган, ошондой эле, инвестициялык саясатты иштеп чыгуу боюнча негизги эрежелер белгиленген. 

Банк, ушул Жободогу шарттар жана талаптар аткарылган учурда, баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашырууга укуктуу

 

2-глава. Банктын Директорлор кеьешинин жана Башкармасынын жоопкерчиликтери 

 

4. Банк тарабынан ушул Жободо белгиленген талаптардын жана чектёёлёрдън сакталышына Банктын Директорлор кеьеши жана Башкармасы жооп берет.  

5. Директорлор кеьешинин бардык мъчёлёръ квалификациясына жана банк ичинде жъктёлгён милдеттерине кёз карандысыз, мыйзамдарда белгиленген талаптардын аткарылышына, анын ичинде баалуу кагаздар менен ишти жъзёгё ашыруу саясатынын кабыл алынышына, брокерлерди, дилерлерди, депозитарийлерди ошондой эле, банктын жана башка контрагенттерин тандоого карата талаптардын белгиленишине жооп беришет жана алар банктын тиешелъъ кызматкерлери тобокелдиктерди тескёё жагында зарыл жёндёмдъълъктёрънё ээ экендигине ынануулары зарыл. Директорлор кеьеши ёз милдеттерин тиешелъъ деьгээлде жъзёгё ашыруу максатында, банктын инвестициялык саясатын бекитип, банктын баалуу кагаздар менен ишине мезгил-мезгили менен талдап иликтёёлёрдъ жъргъзъъгё жана тобокелдиктер боюнча чектёёлёрдъ белгилёёгё тийиш. Директорлор кеьеши банктын баалуу кагаздар менен ишти жъзёгё ашыруу маселеси жагында компетентъъ болууга жана ички аудитти жъргъзъъ аркылуу бул ишти кёз карандысыз текшеръъгё алууга тийиш.  

6. Банк Башкармасы баалуу кагаздар менен иштин кън сайын тескёёгё алынышына, компентенттъъ жана ишти жакшы ёздёштъргён персоналдын болушуна, тиешелъъ саясаттардын жана жол-жоболордун аткарылышынын камсыз кылынышына, отчеттордун Директорлор кеьешине берилип турушуна, баалуу кагаздар менен ишти жъзёгё ашырышкан кызматкерлердин милдеттеринин так бёлъштърълъшън караган ички контролдук системасынын уюштурулушуна, тобокелдиктер боюнча чектёёлёрдън так сакталышына, ошондой эле ички контролдук системасына кёз карандысыз баа беръънън камсыз кылынышына жооп берет. Банк Башкармасы тарабынан баалуу кагаздар менен иштёё тартибин уюштуруу (баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашыруу жана аларды сактоо боюнча) таламдардын каршы келип калышына жол бербёё, ар бир кызматкердин ыйгарым укуктарын жана милдеттерин так кёрсётъъ менен ички контролдук системасын уюштуруу боюнча ички документерди (жоболорду, кёрсётмёлёрдъ, жол-жоболорду ж.б.) бекитъъгё тийиш. Банк кызматкерлери анын операцияларына жана бътъмдёрънё байланыштуу ар кандай тобокелдиктердин мънёзън жана деьгээлин кылдат иликтеп тъшънъъгё жана банктын жалпы стратегиясын ишке ашырууга кандай тобокелдиктер келип чыгышын алдын-ала болжолдоп билъъгё тийиш.  

7. Банк Башкармасы банктын баалуу кагаздар менен ишине натыйжалуу ички контролдукту жъргъзъъ максатында, Директорлор кеьеши тарабынан бекитилген, ёнъктъръъ стратегиясына ылайык къндёлък ишке, тобокелдиктер боюнча белгиленген чектёёлёрдъ сактоо менен жетекчиликти жъргъзъъгё тийиш. Тобокелдиктер боюнча чектёёлёр, банктын жалпы стратегиялык пландарына жана бътъндёй алганда баалуу кагаздар портфели, ар бир баалуу кагаз менен ёз-ёзънчё иш алып барууда орун алышы ыктымал болгон тобокелдиктерди эске алуу менен активдерди/милдеттенмелерди тескёёнън жалпы максаттарына ылайык келъъгё тийиш. Чектёёлёр рыноктук тобокелдиктер, кредиттик тобокелдик, ликвиддъълък тобокелдиги жана тобокелдиктердин башка търлёръ (1-тиркемени карагыла) боюнча белгиленъъгё тийиш. Банк жетекчилиги ошондой эле, дилердик иш менен (фронт-офис) бътъмдёрдън бухгалтердик эсепке алуудагы (бэк-офис) жоопкерчиликтерди банктын операциялык ишинин ъзгълтъксъздъгън камсыз кылуу максатында, так чекте бёлъшъ зарыл.  

8. Баалуу кагаздар менен жъргъзългён операциялар жана бътъмдёр боюнча чогуу алгандагы лимит, банктын Директорлор кеьеши тарабынан белгиленет. Наркы, банктын инвестициялык саясатында белгиленген лимиттерден ашкан баалуу кагаздарды сатып алуу, кийинчерээк Директорлор кеьешинин жактыруусу менен Банк Башкармасы тарабынан бекитилъъгё тийиш.  

9. Банк жетекчилиги мезгил-мезгили менен бирок, кеминде жылына бир жолу, банктын инвестициялык ишине, баалуу кагаздар менен ишине, ички контролдук системасына тиешелъъ саясаттарга, жоболорго жана ички жол-жоболорго алардын Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына, банк ишинин стратегиясына ылайык келъъсъ кёз карашынан, тышкы жана ички факторлордун таасирлерин эске алуу менен баяндама даярдап, зарылчылык келип чыккан шартта, тиешелъъ корректировкалоочу чараларды киргизет. 

10. Банктын Директорлор кеьеши жана Башкармасы тарабынан алынган, анын баалуу кагаздар менен ишин жана аларды коштоп жъргён тобокелдиктерди тереь иликтеп тъшънъъгё търткъ берген кесиптик консультацияларга карабастан, банктын бул башкаруу органдарынын жоопкерчиликтери башка адамдарга жъктёлъъгё тийиш эмес. Директорлор кеьеши жана Банк Башкармасы тарабынан банктын баалуу кагаздар менен ишине жъргъзългён натыйжасыз кёзёмёлдък, кооптуу жана алгылыксыз банктык тажрыйба катары таанылат.  

 

 

3. Инвестициялык саясат 

 

11. Банктын инвестициялык саясаты анын инвестициялык жана соода стратегияларын, алардын максатын чагылдырылууга, тиешелъъ тобокелдиктерди натыйжалуу тескёё жана контролдоо боюнча иш-чараларды ачып кёрсётъъгё жана кеминде тёмёнкълёрдъ камтууга тийиш: 

а) баалуу кагаздарды сатып алуу боюнча аракеттерди (тёлёёгё чейин кармап туруу, соода) жана алардын максатын (мисалы, ликвиддъълъктъ колдоо, киреше алуу, кърёёлък талаптарды сактоо ж.б.) чагылдыруу

б) инвестициялык жана соода боюнча чечимдерди кабыл алуу боюнча ыйгарым укуктарды ички лимиттёё тартиби. Бул максаттар ъчън банктарга белгилъъ бир ыйгарым укуктар жана жоопкерчиликтер чегерилген Инвестициялык комитетти тъзъъ же ушул ыйгарым укуктар же жоопкерчиликтерди Банктын активдерди жана пассивдерди тескёё комитетине чегеръъ сунушталат;  

в) портфелдеги баалуу кагаздардын търлёрън жана сапатын аныктоо (мисалы, саясатта «Каражаттарды ёкмёттък казына векселдерине жана кредиттик рейтинги «Ваакатегориясынан тёмён болбогон, жеке эмитенттердин карыздык баалуу кагаздарына салууга жол берилет» деп жазылышы мъмкън); 

г) банктын инвестициялык мъмкънчълъктёрънё, финансы рыногунун, эмитенттин, ошондой эле банк талдап-иликтёёлёрдъ жъргъзъъсъ ъчън зарыл болгон финансылык маалыматтын търлёрън кошо алганда, ёз ара аракеттенъънъ пландаштырып жаткан брокердин/дилердин/депозитарийдин ишинин кёрсёткъчтёрънън болжолдуу маанилерин эске алуу менен укуктук, финансылык жана сапаттык кёз караштан иликтёёлёрдъ жъргъзъъ боюнча кёрсётмёлёр

д) тобокелдиктин търлёръ, сапаты, эмитенттер, географиялык бёлъштърълъшъ жана тобокелдиктердин ар кандай търлёръ боюнча лимиттердин белгиленишине жараша диверсификациялоого карата талаптар (1-тиркеме); 

е) баалуу кагаздар менен операцияларга катышкан банк кызматкерлеринин ыйгарым укуктарын жана жоопкерчиликтерин так бёлъштъръъ

ж) баалуу кагаздар менен ишти жъзёгё ашырган персоналга карата минималдуу квалификациялык талаптар. Банктын эмитентке иликтёёлёрдъ жъргъзъъгё жана чечимдерди кабыл алуу боюнча сунуштарды беръъгё жёндёмдъъ персоналы болууга тийиш. Банктын баалуу кагаздар менен операцияларга тиешеси бар банк кызматкерлери, каражат инвестициялаган же инвестициялоону пландаштырып жаткан баалуу кагаздардын търлёръ боюнча так жана акыркы маалыматтарга ээ болууга тийиш;  

з) каражаттарды баалуу кагаздарга жайгаштырууга, баалуу кагаздар менен операцияларга жана бътъмдёргё, брокер/дилер/депозитарий, банктын башка контрагенттери жана кардарлары менен ёз ара иш алып барууда келип чыгышы ыктымал болгон тобокелдиктерди ёз убагында аныктоого жана аны натыйжалуу тескёёгё ёбёлгё тъзгён, ички контролдук системасына карата талаптар. Мында, инвестициялык саясаттын бул бёлъгъндё тёмёнкълёр чагылдырылууга тийиш

- банктын кызмат адамдарынын чечимдерди кабыл алуу боюнча ыйгарым укуктарын жана жоопкерчиликтерин белгилеген ички контролдукту уюштуруу тартиби, баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ ишке ашырууга тартылган адамдар жана бёлъмдёр ортосундагы ёз ара иш алып баруу жана отчет беръъ тартиби

- банк ишинде орун алган кемчиликтер жана баалуу кагаздар менен иш алып барууда келип чыгышы мъмкън болгон тобокелдиктер жёнъндё банк кызматкерлеринин Директорлор кеьешине жана банк Башкармасына маалымдап туруусуна багытталган, портфелдин натыйжалуугуна баа беръъ боюнча башкаруу маалымат системасына (отчеттордун търлёрънё жана алардын мезгил аралыгына) карата талаптар

- брокердин/дилердин/депозитарийдин, банктын башка контрагенттеринин жана кардарларынын Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарынын бузулушуна алып келиши ыктымал болгон операцияларга жана бътъмдёргё катыштыгы бар экендиги тууралуу маалыматтар орун алган шартта, баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ токтотуу тартиби

- баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашыруу учурунда тобокелдиктерге мониторинг жъргъзъъ жана баа беръъ тартиби

- Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын банк тарабынан сакталышына контролдук жана мониторинг жъргъзъъ тартиби

- ички контролдук системасынын катышуучуларынын ёз ара макулдашып алуу ыктымалдыгына жана таламдардын каршы келип калышына жол бербёё боюнча чараларды; 

- фронт, бэк-офистерде жана тобокелдиктерге мониторинг жъргъзгён бёлъмдёрдё милдеттерди бир эле адамдын аткарышына тыюу салууларды белгилёё

- баалуу кагаздар менен жъргъзългён операциялардын ёз убагында аткарылышын, алардын эсептёёдё жана отчетто туура, толук жана так чагылдырылышына текшеръълёрдъ жъргъзъъ тартибин. 

и) тышкы брокерлерди, дилерлерди жана депозитарийлерди тандоонун негизги принциптери

 

4-глава. Ички контролдук системасы 

 

12.Ушул Жобонун талаптарына ылайык, банкта ички контролдук системасы уюштурулууга тийиш. Банктын ички контролдук тъзъмъ алардын инвестициялык ишин ишенимдъъ жана коопсуз жъзёгё ашырылышы ъчън ётё маанилъъ. Ички контролдук системасынын шайкеш калыптандырылышы операциялардын натыйжалуу ишке ашырылышына, финансылык жана регулятивдик отчеттордун тактыгына, мыйзам талаптарынын жана банктын ички документтеринин эрежелеринин так сакталышына ёбёлгё тъзёт.  

13.Баалуу кагаздар менен операциялар, бътъмдёргё келишъънъ ишке ашыруучулар менен аларды бухгалтердик иштеп чыгуучулардын ортосунда функционалдык търдё бёлъштърълъъгё тийиш. Ар бир банк, кеминде тёмёнкъ сунуш-кёрсётмёлёрдъ так сактоосу зарыл

а) дилердик ишти (фронт-офис) жана бътъмдёрдъ бухгалтердик иштеп чыгуу ишин (бэк-офис) функционалдык негизде так аныктоо. Бътъмдёргё келишъънън, контролдуктун жана бухгалтердик иштеп чыгуунун бардык баскычтарында иш "ар тараптан контролдук" принцибинде ишке ашырылып, башкача айтканда, жок дегенде эки адам операциялардын аткарылышы ъчън контролдукту жъзёгё ашырып турууга тийиш

б) ар бир баалуу кагаздын наркына баа беръъ жана иликтёё жъргъзъъ легитимдъъ, так жана актуалдуу маалыматтын негизинде жъргъзълъъгё тийиш;  

в) фронт-офистин бътъмгё келишкен кызматкери, контролердун тастыктоочу колтамгасы жок бътъмдъ бухгалтердик иштеп чыгууга контрагент менен бътъмдёрдън тъзълъшън тастыктоолор менен алмашууга, бътъмдъ бухгалтердик иштеп чыгууну жъзёгё ашырууга ёз алдынча кёрсётмё беръъгё укугу жок

г) бэк-офистин кызматкери баалуу кагаздарды сатып алуу же сатуу боюнча бътъмгё (бътъмдёргё) келишъъгё укугу жок. Бътъмдъ бухгалтердик иштеп чыгууну жъзёгё ашырган кызматкер, контрагенттин тастыктоочу документтеринин негизинде бътъмдёрдън шарттарын салыштырып текшеръънъ жъргъзъъгё тийиш

д) бэк-офистин кызматкерлери тарабынан бардык операциялар боюнча фронт-офистин аткаруучуларынан кёзкарандысыз, контрагенттен тастыктоо алынып, келишим шарттары менен тактоо жъргъзълъъгё тийиш

е) клиринг жана баалуу кагаздар боюнча тёлёмдёр дайыма, банктын ички жоболорунда (жол-жоболорунда) белгиленген мезгил аралыгы боюнча соода операцияларына же аларды эсепке алууга катышпаган кызматкерлер тарабынан такташтырылууга жана аудит жъргъзълъъгё тийиш

ж) эгерде банк, брокер катары иш алып барса, ал, ар бир кардар ъчън эсеп ачууга жана баалуу кагаздарды, баалуу кагаздардын търлёрън сатып алуу же сатуунун бардык учурларын, бътъм жъзёгё ашырылган къндъ, баалуу кагаздарды сатуу/сатып алуу баасын жана санын кошо алганда, каттоо жазууларын чагылдырууга тийиш

з) банкка тиешелъъ баалуу кагаздарды эсепке алуу, банктын кардарларына тиешелъъ баалуу кагаздарды эсепке алуудан ёзънчё жъргъзълъъгё тийиш

14.Банктын баалуу кагаздар менен операцияларды жъзёгё ашырган кызматкерлери баалуу кагаздар менен операцияларга катышышкан адамдар менен жеке мамиле тъзъп, кызмат абалын ёз пайдасында колдоно албайт

15.Банктын баалуу кагаздарды сатып алуусу баалуу кагаздар рыногунда котировкаларга алдын-ала иликтёёлёр жъргъзългёндён кийин жъзёгё ашырылууга тийиш, ошондой эле баалуу кагаздарга, анын эмитентине жана мындай баалуу кагаздарды сатып алууга жана/же ээлик кылууга байланыштуу тобокелдиктерге кылдат иликтёёлёр жъргъзълъъгё тийиш (1-тиркемени карагыла). Иликтёё иши къндёлък финансылык маалыматтардын, рейтингдер боюнча отчеттордун жана фондулук биржадагы листинг тууралуу маалыматтардын (эгерде болгон болсо), тиешелъъ маалыматтык аналитикалык системалардан (мисалы, Reuters же Bloomberg) жана башка зарыл булактардан алынган маалыматтарга негизденъъгё тийиш. Ошондой болсо да, фондулук, анын ичинде эл аралык биржанын листингине кирген, жогорку рейтинге ээ, жогорку ликвиддъъ жана ёнъккён фондулук баалуу кагаздар рыногунда жъгъртъъдёгъ баалуу кагаздарды сатып алуу ъчън алардын инвестициялык ётъмдъълъгънё тиешелъъ негиздёёлёр ъчънчъ жактардан алынган (аналитикалык компаниялардан, рейтингдик агенттиктерден, брокердик компаниялардан ж.б.) маалыматтарга иликтёёлёрдъ жъргъзъъгё негизденет.  

Эгерде, эмитент - Кыргыз Республикасынын резидент эмеси тарабынан чыгарылган баалуу кагаздарды сатып алуу болжолдонуп жатса, чет ёлкёгё тиешелъъ маалыматтар жана ёлкёлък тобокелдикке баа беръълёр жетиштъъ кёлёмдё камтылууга тийиш. Банк, чечимдерди кабыл алуу ъчън мыйзам актылары, ошондой эле тиешелъъ чет ёлкё баалуу кагаздар рынокторун жёнгё салуу тажрыйбасы жана алардын баалуу кагаздар рыногунун кесипкёй катышуучуларынын иши тууралуу маалыматка ээ болуусу зарыл. Зарылчылык келип чыккан шартта, банкка бул тармак боюнча тиешелъъ иш тажрыйбасы жана билими бар юристке жана баалуу кагаздар рыногу боюнча адиске консультация алуу ъчън кайрылуу сунушталат.  

Кыргыз Республикасынын мамлекеттик баалуу кагаздарын сатып алуу-сатуу учурунда, банктар ушул жобонун, Улуттук банктын жана баалуу кагаздар рыногун жёнгё салуу боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын тиешелъъ ченемдик укуктук актыларына каршы келбеген бёлъктёрън так сактоого тийиш.  

16. Банкта тёмёнкълёрдъ кошо алганда, баалуу кагаздар боюнча документтерден турган досье (таржымал) тъзълъъгё тийиш

· эмитенттин акыркы ъч жылдык отчеттуна тышкы аудиттин корутундусу менен финансылык отчеттор менен тастыкталган, финансылык абалы жёнъндё маалымат

· эмитенттин ошол баалуу кагаздар боюнча милдеттенмелери, баалуу кагаздар менен келишилген бътъмдёр жёнъндё (анын ичинде эмиссия проспекти, баалуу кагаздарга ээлик кылуучулардын реестриндеги эсептер боюнча кёчърмёлёр, депозитарийдеги депо эсептери боюнча сертификаттар жана/же кёчърмёлёр, сатып алуу-сатуу келишими, тёлём тапшырмасынын кёчърмёсъ) маалыматтар менен бътъмдън предмети болуп саналган, ар бир баалуу кагаздардын чыгарылышын тастыктаган тиешелъъ документтер

· баалуу кагаздар рыногундагы котировкаларга жана сатылып алынган баалуу кагаздын болжолдуу наркына иликтёёлёр

· эмитенттин финансылык абалына жана баалуу кагаздын, ошондой эле мындай баалуу кагазды сатып алуу жана/же ээлик кылууга, эмитенттин баалуу кагаздар боюнча милдеттенмелерин аткаруу мъмкънчълъгънё байланыштуу келип чыккан тобокелдиктерге (1-тиркемени) иликтёёлёр жана баа беръълёр

· баалуу кагаздарды сатып алуу боюнча юридикалык корутунду

· терроризмди (экстремизмди) каржылоого жана кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легализациялоого (адалдоого) каршы аракеттенъъ жагында иш алып барган кызмат адамынын, эмитенттин жана ал тарабынан чыгарылган баалуу кагаздардын терроризмди (экстремизмди) каржылоого жана кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легализациялоого (адалдоого) каршы аракеттенъъ чёйрёсъндёгъ тиешелъъ ченемдик укуктук актыларга ылайык, кылмыш жолу менен алынган кирешелерди легализациялоо (адалдоо) тобокелдигин камтышы ыктымал болгон операцияларга тиешеси бар же жоктугу кёз карашынан берген корутундусу

· банк Башкармасынын же тиешелъъ ыйгарым укуктуу органдын отурумунан толтурулган протоколунда тёмёнкълёрдъ кошо алганда, тиешелъъ талкуулоолор чагылдырылууга тийиш

- сатып алынган баалуу кагаздардын мънёздёмёлёрън чагылдыруу

- сатып алуу/сатуу максаттары

- ушул баалуу кагаздарды сатып алуу же сатуу банктын кызыкчылыгында гана жъргъзълёёрън тастыктаган себептерди баяндоо. 

17. Банк, Кыргыз Республикасынын эь аз дегенде тёмёнкълёр эске алынган, баалуу кагаздар каттоо жазууларына тиешелъъ ченемдик укуктук актыларынын талаптарын сактоого тийиш

а) баалуу кагаздарды сатып алуу-сатуу боюнча ар бир документке уникалдуу код (каттоо номери) ыйгарылат, муну менен катар эле каттоо журналында да тиешелъъ жазуулар чагылдырылат. 

Документ тёмёнкъ маалыматтарды камтууга тийиш

- баалуу кагаз кардардын же банктын эсебинен сатылып алынганбы

- операциянын търлёръ (сатуу/сатып алуу); 

- бътъмдън баасы

- бътъмгё келишъъ ъчън документтерди алуу кънъ; 

- бътъмгё келишъъ ъчън берилген документтердин аткарылган кънъ; 

- баалуу кагаздардын мънёздёмёсъ (баалуу кагаздын търъ, тёлёнгён кънъ, пайыздык чени/кирешелъълъгъ, купондук чени, номиналдык наркы); 

- дилердин/брокердин аталышы

- кардардын аты-жёнъ

- жеткиръъ/тёлёё боюнча нускоолор; 

- банк тарабынан каралган атайын шарттар

б) ар бир банкта баалуу кагаздар боюнча бътъмдёрдъ каттоо журналы жъргъзълъп, ал тёмёнкъ маалыматтарды камтууга тийиш

- сатып алуучунун/сатуучунун аты-жёнъ; 

- баалуу кагаз берилъъчъ же кабыл алынуучу тараптын аталышы жана дареги (ёлкёнън жана шаардын аталышы); 

- баалуу кагаздын тъшъндърмёсъ; 

- баалуу кагаздын расмий номери; 

- операциянын же тастыктоонун номери; 

- сатып алуу-сатуу кънъ; 

- жалпы номиналдык наркы; 

- сатуунун-сатып алуунун жалпы наркы; 

- бирдигине номиналдык баа, дисконт, кирешелъълък; 

- баалуу кагаздарды сактоону ишке ашырган уюмдун аталышы (уюмдун аталышы жана дареги, жетекчисинин аты-жёнъ, лицензиясынын ). 

18. Маалымат системасы баалуу кагаздар портфелинин эсебин жъргъзъъ, мониторингден ёткёръъ жана контролдоо ъчън зарыл болгон маалыматтар менен жоопкерчиликтъъ адамдарды камсыз кыла алгандай, кылдат жёнгё салынууга тийиш. Жогоруда белгиленген маалыматтардан тышкары, портфелге тиешелъъ маалыматтарда эь аз дегенде, баалуу кагаздарды търлёръ боюнча бёлъштъръъ (облигациялар, векселдер ж.б.), рейтинги (эгерде, ыйгарылган болсо), номиналдык жана рыноктук наркы, бътъм келишилген кън, пайыздык чени, дисконту, кирешелъълъгънё тиешелъъ маалыматтар камтылууга тийиш. Мындай маалыматтар тёлёёгё чейин кармалып туруучу баалуу кагаздар, соодалык баалуу кагаздар жана сатуу ъчън каралган баалуу кагаздар боюнча ёз-ёзънчё маалыматтарды даярдоо ъчън зарыл. Инвестициялык саясатта баа беръънън мезгил аралыгы да кёрсётълъъгё тийиш (классификациясына ылайык алар отчет тъзъъ максатында, айына кеминде бир жолу бааланып турууга тийиш). 

19. Банктарда ушул бёлъктё кёрсётългён маалыматтардын сакталышын камсыз кылган, коопсуздук системасы жёнгё салынышы зарыл. Маалыматтар, кеминде беш жыл сакталып турууга тийиш. 

20. Банк брокердин жана дилердин ишин айкалышта аткарган шартта, кардарлардын тапшырмасы боюнча келишилген бътъмдёр, банктын ёзънън дилердик операцияларына салыштырганда, приоритеттъъ негизде аткарылууга тийиш. Мында банк, мыйзам талаптарына жана баалуу кагаздар рыногундагы кесипкёйлък ишти жёнгё салган ченемдик укуктук актыларга ылайык, ошол ишти жъргъзъъгё лицензиясы болгон шартта гана баалуу кагаздар рыногунда кесипкёйлък ишкердикти жъзёгё ашырууга укуктуу

21. Баалуу кагаздар портфелинде орун алышы ыктымал болгон тобокелдиктердин тескёёгё алынышын текшеръъ жана ага баа беръъ, текшеръънън толуктугун, тактыгын жана негиздъълъгън камсыз кылуу максатында, ички аудит кызматынын негизинде дайыма жъргъзълъп турушу зарыл. Текшеръъ жана баа беръъ программаларынын чёйрёсъ банктын инвестициялык иш жагдайына жана анын канчалык деьгээлде татаалдыгына шайкеш болууга жана тобокелдикти тескёё системасынын жетиштъълъгънё, ёз учурунда аткарылгандыгына, тактыгына жана мындай системанын пайдалуулугуна, кадрдык ресурстарга баа беръъгё, Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына жана Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларынын жоболорунун так сакталышына, ички контролдук системасынын натыйжалуулугуна, бухгалтердик эсепке алуу тажрыйбасына жана иш кагаздарын жъргъзъъ талаптарына, талаптардын каршы келип калышына баа беръъгё багытталууга тийиш. Текшеръълёр жыйынтыгы тъздён-тъз Директорлор кеьешине берилиши зарыл. Директорлор кеьеши ёз учурунда кёрългён иш багытын оьдоону кёздёгён чаралардын аткарылышын камсыз кылуу ъчън жоопкерчиликтъъ.  

 

5-глава. Баалуу кагаздар менен операциялар боюнча чектёёлёр 

 

22. Банк, ишеним боюнча тескёёнъ кошо алганда, баалуу кагаздар менен кандай болбосун аракеттерди ишке ашырууга жеке адамдарга ыйгарым укук чегере албайт.  

23. Банк, эмитенттер - Кыргыз Республикасынын резидент эместери тарабынан чыгарылган документ търъндёгъ баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ, анын ичинде банк тарабынан кърёёлък камсыздоо алдында кабыл алынган баалуу кагаздарга байланыштуу операцияларды жъзёгё ашыра албайт

24. Эмитент фондулук биржанын листингине эь жогорку жана андан кийинки категория боюнча (жеке эмитенттер - Кыргыз Республикасынын резиденттери ъчън) кошулган шартта, ошондой эле ал Moody's Investors Service (АКШ) рейтингдик агенттиги тарабынан ыйгарылган эь жогоркудан тёмён болбогон жана эь жогоркудан кийинки кредитти тёлёё жёндёмдъълъгъ боюнча узак мёёнёткё караган категориядагы рейтинге Standard & Poors (АКШ), Fitch IBCA (Великобритания) же рейтингдик агенттиктери ыйгарган ошондой эле рейтингге ээ болгон шартта гана, жеке эмитенттерден акцияларды сатып ала алат

25. Банктар тёмёнкълёр тарабынан чыгарылган мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашыра алышат

а) Moody's Investors Service (АКШ) рейтингдик агенттиги же Standard & Poors (АКШ), Fitch IBCA (Великобритания) ошондой эле рейтинг «Ваакатегориясынан тёмён болбогон рейтингге ээ болгон шартта, эмитент- Кыргыз Республикасынын резидент эместери; 

б) эмитент - Кыргыз Республикасынын резиденти, ошол эмитент тёмёнкълёрдъ жъзёгё ашырган шартта

- кеминде 5 жыл иштеген болсо; 

- акыркы ъч жыл ичиндеги финансылык отчет менен тастыкталган, кёз карандысыз аудитордук уюм тарабынан къбёлёндърългён финансылык абалынын туруктуулугу жана узак мёёнёткё каралган ёнъгъъ келечеги

26. Башка мамлекеттердин ёкмёттёрънън жана борбордук банктарынын баалуу кагаздарынын банк тарабынан сатылып алынышы, алар Экономикалык кызматташтык жана ёнъгъъ уюмуна (ОЭСР) мъчё болгон ёлкёлёр болуп саналган шартта гана ишке ашырылат. Мында, банктын баалуу кагаздарга инвестицияларынын жалпы ёлчёмъ анын таза суммардык капиталынын ёлчёмънън 100% ашпаганын тъзъъгё тийиш

27. Банктын мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарга инвестицияларынын жалпы ёлчёмъ анын таза суммардык капиталынын ёлчёмънън 50% ашпоого тийиш

28. Коммерциялык банктар тарабынан ушул Жобонун 26-27-пункттарында кёрсётългён ченемдердин аткарылышы жёнъндё отчеттордун берилиши жана жарыяланышы, Улуттук банк Башкармасы тарабынан бекитилген «Кыргыз Республикасынын коммерциялык банктары милдеттъъ търдё аткарууга тийиш болгон экономикалык ченемдер жана талаптар жёнъндё» жобого ылайык жъзёгё ашырылат

Ушул Жобонун 26 жана 27-пункттарында кёрсётългён, депозиттерди тартуу менен иш алып барган микрофинансылык компаниялар тарабынан отчетторду жарыялоонун жана тартибинин мёёнёттёръ, Улуттук банк Башкармасы тарабынан бекитилген Кыргыз Республикасынын аймагындагы микрофинансылык компаниялардын ишин жёнгё салуунун убактылуу эрежелерине ылайык белгиленет.  

29. Депозиттерди тартуу боюнча чектёёлёр орун алса банк, карыздык баалуу кагаздарды, анын ичинде векселдерди чыгарууга укугу жок.  

30. Банк, баалуу кагаздарды чыгаруу жёнъндё чечим кабыл алган кънгё чейинки акыркы он эки ай ичинде тёмёнкълёрдъ аткарган шартта гана, карыздык баалуу кагаздарды чыгара алат

- банктын капиталынын шайкештиги боюнча экономикалык ченемдерди жана Улуттук банк тарабынан белгиленген нормалардын жана лимиттердин банк тарабынан сакталышына тиешелъъ башка милдеттенмелерди аткарган болсо

- Улуттук банктын инспектордук текшеръълёрдън жыйынтыгы жана банк ишине утурумдук кёзёмёлдъктън натыйжасында берген сунуш-кёрсётмёлёрън жана талаптарын аткарган болсо; 

- Улуттук банк тарабынан ага карата мыйзамдарда каралган чаралар жана санкциялар колдонулбаган болсо

Мына ушул, жогоруда келтирилген шарттардын кайсы болбосун бири орун алган шартта, банк карыздык баалуу кагаздарды, анын ичинде векселдерди чыгарууга укугу жок.  

 

6-глава. Банк персоналынын квалификациясы 

 

31. Банкта тъзъмдък бёлъмдёр жёнъндё жоболор, банк кызматкерлеринин кызматтык иши боюнча нускоолор бекитилъъгё тийиш. Ушул документтерге ылайык, баалуу кагаздар рыногунда ишти жъзёгё ашырууга, анын ичинде баалуу кагаздар менен операцияларды жъргъзъп, бътъмдёргё келишъъгё, брокерлер, дилерлер, депозитарийлер ж.б. менен ёз ара иш алып барууга милдеттер жъктёлёт.  

32. Банк кызматкерлери минималдуу квалификациялык талаптарга ылайык келъъгё тийиш. Банк жетекчилиги дилердик жана брокердик операцияларды жъргъзгён бардык кызматкерлер тиешелъъ квалификацияларга ээ болуусу ъчън жоопкерчиликтъъ.  

Брокер/дилер катары тъздён-тъз иш алып барган кызматкерлер тёмёнкълёргё ээ болууга тийиш: 

- баалуу кагаздар рыногунда операцияларды ишке ашыруу ъчън зарыл болгон тиешелъъ сертификатка (къбёлъккё); 

- банк тутумунда кеминде 2 жылдык иш тажрыйбага

Тъздён-тъз дилердик жана брокердик операцияларга тартылган банктын эки кызматкери (негизги жана аны алмаштырган) эь аз дегенде баалуу кагаздар рыногу боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын квалификациялуу къбёлъгънё жана ушул чёйрёдё кеминде бир жылдык иш тажрыйбага ээ болууга тийиш

Банк кызматкерлеринин ушул талаптарына жооп беръъсъ ъчън кызматкерлерди тиешелъъ курстарда, семинарларда окутуу жана устаттык тажрыйбаны пайдалануу аркылуу алардын квалификациясын жогорулатууга багытталган, кадр саясатын жъргъзъъ сунуш кылынат.  

 

7-глава. Тышкы брокерге/дилерге/депозитарийге карата талаптар 

 

33.Банк иш тажрыйбасы жетишсиз болгон учурда, тышкы брокердин/дилердин/депозитарийдин кызматтарынан пайдалана алат. Банктын Директорлор кеьеши жана Башкармасы баалуу кагаздар портфелине контролдуктун жъргъзълъшънё жана тескёёгё алынышына толук жооп берет. Ошондуктан, бул маселеге ёзгёчё кёьъл бёлъъ зарыл. 

34.Банктын инвестициялык саясатында брокерди/дилерди/депозитарийди тандоо, анын ичинде ар бир брокердин/дилердин/депозитарийдин финансылык отчетуна баа беръъ жана алардын ёз милдеттенмелерин аткара билъъ жёндёмдъълъгънё баа беръъ боюнча критерийлер аныкталууга тийиш. Банк, ёзънън финансылык абалы жёнъндёгъ маалыматты ёз убагында жана толук ачып кёрсётъънъ каалабаган брокер/дилер/депозитарий менен баалуу кагаздар боюнча операцияларды жъзёгё ашырбоого тийиш. Эгерде, операциялардын кёлёмъ олуттуу болуп, операцияларды бир канча брокерлер/дилерлер/депозитарийлер ортосунда бёлъштъръъ максатка ылайык келсе, анда мындай учурда, Банк Башкармасы ар бир брокер/дилер/депозитарий ъчън бекитилген операциялардын суммасы жана търлёръ боюнча чектёёлёрдъ белгилёёгё тийиш. Банк Башкармасы ыйгарым укук чегерилген брокерлердин/дилерлердин/депозитарийлердин тизмесин мезгил-мезгили менен текшерип жана кайталап бекитип туруусу зарыл. Ыйгарым укук чегерилген брокерлердин/дилерлердин/депозитарийлердин тизмеси кеминде чейрек сайын бир жолу, Банктын Директорлор кеьешине маалымдалып турууга тийиш.  

35. Баалуу кагаздар боюнча брокерди/дилерди/депозитарийди тандоодо банктар тёмёнкъ талаптарды сактоого тийиш: 

а) Банк, эмитенттердин-Кыргыз Республикасынын резиденттердин баалуу кагаздары менен (мамлекттик баалуу кагаздарды кошпогондо) операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашырган брокер/дилер/депозитарийге карата талаптар

- юридикалык жак болуу

- баалуу кагаздар рыногунда кесипкёй ишти жъзёгё ашырууга, мыйзамдарда каралган лицензиясынын болушу

- баалуу кагаздар рыногунда кесиптик ишти кеминде 5 жыл жъзёгё ашыруу

- кёз карандысыз аудитордук уюм (тышкы аудитор) тарабынан къбёлёндърългён акыркы ъч жыл ичиндеги финансылык отчеттуулук менен тастыкталган, туруктуу финансылык абалга ээ болуу

- баалуу кагаздар рыногун жёнгё салган, ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик орган тарабынан белгиленген ченемдерди жана финансылык туруктуулуктун башка критерийлерин сактоо

- тёлёнгён ёздък капиталынын ёлчёмъ кеминде 3 млн. сомду тъзъъ

Мында, брокердин/дилердин/депозитарийдин алгылыксыз ишкердик аброюн тастыктаган фактылар жок болууга жана аларга карата баалуу кагаздар рыногунда кесиптик ишин жъзёгё ашыруунун акыркы 3 жылы ичинде мыйзамдарда каралган таасир этъъ чаралары, санкциялар колдонулбагандыгына тастыктоолор болууга тийиш

б) Банк, эмитенттердин-Кыргыз Республикасынын резидент эместердин баалуу кагаздары менен операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашырган брокер/дилер/депозитарий: 

- юридикалык жак болуу

- баалуу кагаздар рыногунда кесиптик ишти жъзёгё ашырууга, мыйзамдарда каралган, юрисдикцияга ылайык келъъчъ лицензияга ээ болуу

- баалуу кагаздар рыногунда кесиптик ишти кеминде 5 жыл жъзёгё ашыруу

- кёз карандысыз аудитордук уюм (тышкы аудитор) тарабынан къбёлёндърългён, акыркы ъч жыл ичиндеги финансылык отчеттуулук менен тастыкталган, туруктуу финансылык абалга ээ болуу

- баалуу кагаздар рыногун жёнгё салган, ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик орган тарабынан белгиленген ченемдерди жана финансылык туруктуулуктун башка критерийлерин сактоо

- тёлёнгён ёздък капиталынын ёлчёмъ кеминде 3 млн. АКШ долларын тъзъъ

- Moody's Investors Service (АКШ) рейтингдик агенттиги тарабынан ыйгарылган «Ваа2» категориясынан тёмён болбогон узак мёёнёттъъ кредит тёлёёгё жёндёмдъъ рейтингине же Standard & Poors (АКШ), Fitch IBCA (Великобритания) рейтингдик агенттиктери тарабынан ыйгарылган эквиваленттъъ рейтингине тастыктамасынын болушу

Мында, брокердин/дилердин/депозитарийдин алгылыксыз ишкердик аброюун тастыктаган фактылар жок болууга жана аларга карата баалуу кагаздар рыногунда кесиптик ишин жъзёгё ашыруунун акыркы 3 жылы ичинде мыйзамдарда каралган таасир этъъ чаралары, санкциялар колдонулбагандыгына тастыктоолор болууга тийиш; 

в) Банк тёмёнкълёргё милдеттъъ

- коллегалары жана кардарлары менен баарлашуу жана бейтарап булактардан тиешелъъ маалыматтарды топтоо аркылуу брокердин/дилердин чынчылдыгына, ак ниеттъълъгънё жана кесиптик жактан жетиктиги кёз карашынан алганда, аброюна иликтёёлёрдъ жъргъзъъ; 

- брокерде/дилерде/депозитарийде тиешелъъ лицензиянын бардыгына ынануу, ошондой эле брокерди/дилерди/депозитарийди тандап алуу процессинде зарыл болгон башка маалыматты алуу максатында Борбордук банктардан, баалуу кагаздар рыногу боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдардан жана чет ёлкёлёрдёгъ тиешелъъ кызмат адамдарынан маалыматтарды талап кылуу

36. Депозитардык келишим, тараптардын тиешелъъ укуктары менен милдеттеринен башка дагы, сактоо жана эсепке алуу шарттарын, ошондой эле реестрге карата талаптарды (кандай маалымат реестрдин кёчърмёсъндё чагылдырылууга тийиш, аны алуу мезгилдъълъгъ, тастыктоо жагында талаптар) камтуусу зарыл. 

 

 

8-глава. Баалуу кагаздар менен операциялар жёнъндё маалыматты Улуттук банкка беръъ 

 

37. Банк, Улуттук банкка тёмёнкълёрдъ кат жъзъндё токтоосуз (банкка маалым болгон кънъ) жёнётъъгё тийиш: 

а) мыйзамдуу ээлик кылуучулардан, анын ичинде банктардын кардарларынын колунан чыгып кеткен баалуу кагаздар жёнъндё маалыматты; 

б) баалуу кагаздардын жоголгондугу (кайсы болбосун негизде, анын ичинде жоготуу аркылуу ээлигинен чыгуу), уурдалгандыгы, тонолгондугу, алдамчылыкка дуушар болгондугу, ээлеп алуу, сарпталгандыгы ж.б. фактылары тууралуу маалыматтарды;  

в) баалуу кагаздарга тиешелъъ бардык маалыматтар, анын ичиндке блокко тъшъръъ, баалуу кагаздардын арести, аларга ъчънчъ жактардын умтулуусу ж.б. маалыматтарды. 

38. Эмитенттер Кыргыз Республикасынын резидент эместери тарабынан чыгарылган кайсы болбосун баалуу кагаздар жана эмитенттер Кыргыз Республикасынын резиденттери тарабынан чыгарылган мамлекеттик эмес баалуу кагаздар менен операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашырууга чейин депозиттерди тартуу менен иш алып барышкан коммерциялык банктар/микрофинансылык компаниялар Улуттук банктын Банктык кёзёмёл башкармалыгына/Банктык эмес мекемелердин ишине кёзёмёл башкармалыгына тёмёнкъ маалыматтарды беръълёръ тийиш: 

а) банк иш алып барган же операцияларды жана бътъмдёрдъ, анын ичинде банктын кардарларынын баалуу кагаздары менен ишке ашырууну пландаштырып жаткан брокерлердин, дилерлердин жана депозитарийлердин Директорлор кеьеши тарабынан бекитилген тизмесин; 

б) брокер алардын кызмат кёрсётъълёрънён баалуу кагаздар менен операцияларды банктын атынан жъзёгё ашыруу ъчън колдонууга ниеттенген суб-брокерлердин жана/же брокерлердин контрагенттеринин тизмесин; 

в) банктын брокерлеринин, дилерлеринин жана депозитарийлеринин Улуттук банктын талаптарына ылайык келишине иликтёёлёр жана баа беръълёр боюнча маалымат, анын ичинде баалуу кагаздар рыногунун банк тарабынан тандалып алынган катышуучусу Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына жооп бере тургандыгы жёнъндё, банктын юристи кол койгон корутундунун кёчърмёсън; 

г) брокерлер, дилерлер жана депозитарийлердин абройлору жёнъндё, баалуу кагаздар рыногун жёнгё салуу боюнча ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органдардан алынган маалымат (ыйгарым укук чегерилген мамлекеттик органдан алынган жооптордун кёчърмёлёръ кошо тиркелсин); 

д) банк брокерлер/дилерлер/депозитарийлер аркылуу ишке ашырууга ниеттенген операцияларды жана бътъмдёрдъ кеьири чагылдыруу менен маалымат. 

39. Банк баалуу кагаздарды сатып алуу учурунда, аларды багыты боюнча (сатып алуу максатына жараша) классификациялоосу жана Финансылык отчеттуулуктун эл аралык стандарттарына ылайык келъъсън эске алуусу зарыл.  

40. Банк, ёзънън финансылык отчетунда бардык баалуу кагаздардын наркынын кайсы болбосун маалым болгон начарлоосу жёнъндё чагылдырууга тийиш жана баалуу кагаздардын сапатынын Улуттук банк тарабынан бекитилген талаптарга карата начарлоосу жагында аларды классификациялоого милдеттъъ.  

Баалуу кагаздарга туура баа берилиши банк регулятивдъъ отчетту даярдаган же ёз финансылык отчетун жарыялаган сайын текшерилъъгё тийиш. Улуттук банк, Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген тартипте, банктын баалуу кагаздар менен ишинин ушул Жобого дал келъъсъ жагында текшеръълёрдъ ъзгълтъксъз негизде жъргъзъп турат.  

41. Баалуу кагаздарды эсепке алуу эрежелерин ылайыксыз колдонуу, банктын финансылык абалынын Улуттук банкка берилъъчъ отчеттордо туура эмес чагылдырылышына алып келет, бул анык эмес маалымат берген катары каралышы мъмкън.  

 

 

 

 

 

1-тиркеме 

 

Баалуу кагаздар менен жъргъзългён операцияларга 

мънёздъъ болгон тобокелдиктердин търлёръ 

 

Кредиттик тобокелдик - бътъмгё катышып жаткан экинчи тарап же карыз алуучу карыздын ордун жабууга же банк менен тъзългён контракт боюнча милдеттенмесин аткарууга мъмкънчълъгъ жок учурда, банктын кирешелери жана капиталы дуушар болгон тобокелдик. Мында, кредиттик тобокелдик баалуу кагаздар эмитенти же операциялардын/бътъмдёрдън контрагенти банк алдындагы милдеттенмесин аткарбаган учурда келип чыккан тобокелдик катары аныкталышы мъмкън. Банк, эмитенттин же контрагенттин кредит тёлёё жёндёмдъълъгънё баа бербей туруп, баалуу кагаздарды сатып алууга же туунду финансылык инструменттер менен бътъмдёргё келишъъгё тийиш эмес. Директорлор кеьеши тобокелдиктер боюнча чектёёлёрдъ ар бир контрагенке карата ёзънчё белгилёёсъ зарыл. Саясаттар да кредиттик тобокелдиктер жана концентрациялануу деьгээли боюнча чектёёлёрдъ алдын-ала камтуу абзел. Мындай чектёёлёр бир же байланыштуу эмитентке же контрагентке, географиялык тармакка же окшош мънёздёгъ милдеттенмелерге тиешелъъ концентрациялануу деьгээлин аныкташы мъмкън.  

Пайыздык чен тобокелдиги - пайыздык чендердин ёзгёръшънён улам банктын кирешелери жана капиталы дуушар болгон тобокелдик. Жёнёкёй търдё алганда, пайыздык чен тобокелдигин активдер менен милдеттенмелердин наркынын ортосундагы дал келбёёчълък катары тъшъндъръъгё болот. Мисалы, банк мёёнётъ 3 айлык депозиттин эсебинен жъгъртъъ мёёнётъ 6 ай болгон казына векселдерин каржылаган учур. Эгерде, ъч айлык мёёнёттън акырында депозит боюнча пайыздык чен жогоруласа банк, кардарды кармап калуу же болбосо кыйла жогорку ченде жаьы депозиттерди тартуу ъчън пайыздык ченди кёбёйтъшъ мажбур болушу мъмкън. Ошол эле учурда казына векселдерине капиталык салымдардан алынган пайыздык киреше кийинки ъч ай аралыгында ёзгёръъсъз калат. Албетте, бул таза пайыздык кирешенин азаюусун шарттайт

Ликвиддъълък тобокелдиги - банк ёз милдеттенмелерин аткарууга жёндёмсъз учурларда (депозиттердин агылып чыгуусу, кредиттер боюнча милдеттенмелер, ж.б.) же ал ёз милдеттенмелерин аткарууга аракеттенип, жол берилгис тобокелдикке дуушар болгон жагдайда (мисалы, жогорку нарк менен кошумча каражаттарды мобилизациялоо) банктын кирешелери жана капиталы дуушар болгон тобокелдик. Баалуу кагаздар менен иш чёйрёсъндё ликвиддъълък тобокелдиги дегенден улам, банктын оьой эле сатууга мъмкънчълъгъ болбогон же рыноктун жетишсиз ёнъгё албай жатышынан улам адилет нарк боюнча белгилъъ бир позицияда чегеръъ мъмкънчълъгъ жок кезде келип чыккан тобокелдикти тъшънъъ зарыл. Банктын Директорлор кеьеши жана Башкармасы бул баалуу кагаздар рыногунун ликвиддъълъгън жана мындай мънёздёмёлёр банктын максаттарга жетъъсънё таасирин тийгизе тургандыгына кёьългё алынышына ынанууга тийиш. Алсак, банк сата албаган же рынокто жалпы шарттардын ёзгёръъсънён, баалуу кагаздардын ушул търънё суроо-талаптын бирдей эместигинен же болбосо баалуу кагаздардын сапатынын начарлашынан улам, олуттуу чыгашаларга баруу менен сата алган баалуу кагаздарга ээлик кылуусу мъмкън.  

Рыноктук тобокелдик же баа тобокелдиги - банктын портфелинде турган баалуу кагаздардын рыноктук наркынын ёзгёръшънён улам, банктын кирешелери жана капиталы дуушар болгон тобокелдик. Мисалы, пайыздык чендердин ёсъшънё жараша карыздык баалуу кагаздарга баа тъшёт. Баалуу кагаздар рыногунун катышуучусу катары, казына баалуу кагаздары менен иштеген бардык банктар, алардын портфелиндеги баалуу кагаздарга баа экономикалык шарттардын ёзгёръъсънён улам ёзгёрълъшъ мъмкън экендигин эсинен чыгарбоолору зарыл. 

Валюта тобокелдиги - алмашуу курсунун ёзгёръъсънё жараша банктын кирешелери жана капиталы дуушар болгон тобокелдик. Бул тобокелдикке, чет ёлкё валютасында номинацияланган баалуу кагаздарга каражаттарды инвестициялашкан бардык банктар дуушар болот. Эрежедегидей эле, валюта тобокелдигинин таасири, айрыкча наркы чет ёлкё валютасында туюндурулган активдер жана милдеттенмелер улуттук валютага (сомго) конвертирленген учурларда айкын кёрънёт. 

Операциялар тобокелдиги же Операциялык тобокелдик бул, ички контролдук системасына, маалымат алмашуу системаларындагы жана операциялык процесстерде орун алган ёксъктёргё байланыштуу келип чыккан проблемалардын кесепетинен банктын кирешелери жана капиталы дуушар болгон тобокелдик. Ички контролдуктун натыйжалуу жёнгё салынган сиситемасы банк иши дуушар болгон операциялык тобокелдиктерди контролдоонун биринчи баскычтагы чарасы болуп саналат. Айрыкча, операцияларды жъзёгё ашырышкан адамдарга милдеттерди бёлъштъръънъ жана аларды контролдоону жана контрактыларды иштеп чыгууга, операцияларды тастыктоого, ар кандай эсептешъъ эсептерин контролдоого, бухгалтердик ёткёръълёрдъ даярдоого жана ишке ашырууга, бухгалтердик ыкмаларды жана ёткёръълёрдъ бекитъъгё жана кайра баалоолорду жъргъзъъгё жооп берген адамдардын ишин контролдоону камсыз кылган ички контролдук системасынын иши ётё эле маанилъъ. 

Эсептешъълёр тобокелдиги контрагент тарабынан ёз милдеттенмесинин бътъмдёрън эсептешъълёр жъзёгё ашырылган кънгё карата/чейин аткарбай коюу тобокелдиги. Бул тобокелдиктерди натыйжалуу тескёё ъчън банктын дилерлерин, брокерлерди жана башка контрагенттерди тандоосу демек, тандоо процессине коюлган талаптарды так сактоосу ётё маанилъъ.  

Ёлкёлък тобокелдик - банк каражаттарын эмитент Кыргыз Республикасынын резидент эмеси тарабынан чыгарылган баалуу кагаздарга салган учурда анын кирешелери жана капиталы дуушар болушу ыктымал болгон тобокелдик. Чет ёлкё рыноктору бир канча факторлордун - экономикалык сыяктуу эле, экономикалык эмес: саясый туруктуулук, капиталдын жылышына чектёё, пайыздык чен, инфляция жана валюталык операцияларга контролдук кааржаттары сыяктуу таасирлерге дуушар болот. Бул, эмитент-Кыргыз Республикасынын рездидент эмеси тарабынан чыгарылган баалуу кагаздарга каражаттарын салган банк, ёз баалуу кагаздарынын портфели ъчън алгылыксыз жагдайлардын тийгизген терс кесепеттерин жоюу ъчън зарыл болгон чараларды кёръъ максатында, тиешелъъ ёлкёдё орун алган экономикалык жана саясый жагдайдарга кёз салып турууга тийиш экендигин тъшъндърёт. 

Укуктук тобокелдик бул, контрактылардын юридикалык жактан укуктук ылайыксыздыгы же аларды туура эмес тъзъъ тобокелдиги. Банктар, тиешелъъ операцияларды жана бътъмдёрдъ жъзёгё ашырганга чейин брокерлер/дилерлер/депозитарийлер жана контрагенттер менен ёз ара макулдашууларынын укук ченемдъълъгънё тиешелъъ баалоо ъчън юридикалык жардамдарды тартышы мъмкън. Банктар ошондой эле, контрагенттин бътъмдъ тъзъъгё укуктуулугуна жана келишим шарттарын юридикалык жактан аткаруу мъмкън экендигине ынануусу да зарыл. Банктын жетекчилиги айрыкча, чет ёлкё юрисдикциясына кирген контрагенттер менен иштёё учурунда, бул баалуу кагаздардын колдонулушун жёнгё салуучу тиешелъъ мыйзамдарды жана ченемдик укуктук актылардын талаптарын билъъгё тийиш.  

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын 

Улуттук банк Башкармасынын 

2011-жылдын 14.09 52\4 

токтому менен бекитилген 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына ёзгёртъълёр жана толуктоолор 

 

I. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2004-жылдын 21-июлунда кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2004-жылдын 23-августунда 93-04 номеринде каттоодон ёткёртългён №18/1 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынан лицензия алышкан коммерциялык банктар жана финансы-кредит мекемелери милдеттъъ търдё аткарууга тийиш болгон экономикалык ченемдер жана талаптар жёнъндё жобону» бекитъъ тууралуу» токтом менен бекитилген «Кыргыз Республикасынын коммерциялык банктары милдеттъъ търдё аткарылууга тийиш богон экономикалык ченемдер жана талаптар жёнъндё» жобого тёмёнкъдёй ёзгёртъълёр жана толуктоолор киргизилсин: 

1. Жобонун киришъъ бёлъгъ

- «11. Башка мамлекеттердин баалуу кагаздарына жана мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарына инвестициялардын ёлчёмъ» деген сёздёр менен толукталсын

- 11-13 сандары тиешелъълъгънё жараша, 12-14 деп оьдолсун.  

2. Жобо, тёмёнкъ мазмундагы 11-бёлък менен толукталсын: 

«11. Башка мамлекеттердин баалуу кагаздарына жана мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарына инвестициялардын ёлчёмъ; 

11.1. Банктын Экономикалык кызматташуу жана ёнъгъъ уюмуна (ОЭСР) мъчё болгон мамлекеттердин ёкмёттёрънън жана борбордук банктарынын баалуу кагаздарына банктын инвестицияларынын жалпы ёлчёмънън анын таза суммардык капиталынын 100% ёлчёмънён ашпоого тийиш. 

11.2. Банктын мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарга инвестицияларынын жалпы ёлчёмъ анын таза суммардык капиталынын ёлчёмънън 50% ашпоого тийиш.». 

3. Жобонун 11-13-бёлъктёръ, тиешелъълъгънё жараша 12-14-бёлък катары эсептелинсин

4. Жобонун В бёлъгъ. Улуттук банктын талаптарын аткаруу жёнъндё отчетко карата 1-тиркеме тёмёнкъ мазмундагы жаьы саптар менен толукталсын: 

« 

Белгилёёлёр 

Айкын мааниси 

Белгиленген мааниси 

Башка мамлекеттердин ёкмёттёрънън жана Борбордук банктарынын баалуу кагаздарына инвестициялардын жалпы ёлчёмъ 

 

ТСКнын 100% ашпаган ёлчёмдё  

Банктын мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарга инвестицияларынын жалпы ёлчёмъ 

 

ТСКнын 50% ашпаган ёлчёмдё 

». 

 

II. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2003-жылдын 19-февралында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2003-жылдын 25-мартында 29-03 номеринде каттоодон ёткёртългён №4/2 «Кыргыз Республикасынын аймагындагы микрофинансылык компаниялардын ишин жёнгё салуунун убактылуу эрежелери жёнъндё» токтому менен бекитилген, Кыргыз Республикасынын аймагындагы микрофинансылык компаниялардын ишин жёнгё салуунун убактылуу эрежелерине тёмёнкъдёй толуктоолор киргизилсин: 

1. 5-бёлък тёмёнкъ мазмундагы 5.9-пункт менен толукталсын: 

«5.9. Башка мамлекеттердин баалуу кагаздарына жана мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарга инвестициялардын ёлчёмъ 

5.9.1. Микрофинансылык компания (МФК) тарабынан башка мамлекеттердин ёкмёттёрънън жана борбордук банктарынын баалуу кагаздарын сатылып алынышы, алар Экономикалык кызматташуу жана ёнъгъъ уюмуна (ОЭСР) мъчё ёлкё болуп саналган шартта гана жъзёгё ашырылышы мъмкън, мында инвестициялардын жалпы ёлчёмъ МФКнын ёздък капиталынын ёлчёмънън 100% ашпоого тийиш». 

5.9.2. МФКнын мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарга инвестицияларынын жалпы ёлчёмъ анын ёздък капиталынын ёлчёмънън 50% ашпоого тийиш.». 

2. «Улуттук банктан лицензия алышкан МФК ъчън белгиленген экономикалык ченемдердин аткарылышы боюнча форма» деп аталган тиркеме тёмёнкъ мазмундагы жаьы саптар менен толукталсын: 

«  

Экономикалык ченемдердин аталышы 

Белгилёёлёр 

Ченемдерди эсептёё-лёр 

Ченемдердин айкын мааниси 

Ченемдер-дин белгиленген мааниси 

Белгиленген ченемдерден четтёёлёр 

Башка мамлекеттердин ёкмёттёрънън жана борбордук банктарынын баалуу кагаздарына инвестициялардын жалпы ёлчёмъ 

 

СИ*100% 

СК 

 

100% ашпаган ёлчёмдё 

 

Мамлекеттик эмес карыздык баалуу кагаздарга инвестициялардын жалпы ёлчёмъ 

 

СИ*100% 

СК 

 

50% ашпаган ёлчёмдё 

 

». 

 

Улуттук банк Башкармасынын 2011-жылдын 14.09 № 52\8 токтому 

 

Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 19-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 21-апрелинде 55-05 номеринде каттоодон ёткёртългён №6/2 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Кёзёмёл боюнча комитети жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу» токтомуна ёзгёртъълёрдъ жана толуктоолорду киргизъъ жёнъндё 

 

Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жёнъндё" мыйзамынын 7 жана 43-статьяларына ылайык, Улуттук банк Башкармасы токтом кылат

 

1. Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 19-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 21-апрелинде 55-05 номеринде каттоодон ёткёртългён №6/2 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Кёзёмёл боюнча комитети жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу» токтому (кошо тиркелет) менен бекитилген, «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Кёзёмёл боюнча комитети жёнъндё» жобого ёзгёртъълёр жана толуктоолор киргизилсин. 

2. Юридика Башкармалыгы Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы ъчън бул токтомду, расмий жарыялангандан кийин Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигине жёнётсън.  

3. Токтом расмий жарыялангандан бир ай ёткёндён кийин къчънё кирет. 

4. Ушул токтомдун аткарылышына контролдук Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Тёрагасынын орун басары, айым Б.Ж. Жеенбаевага ыйгарылсын

 

Тёрага Асанкожоева З.М. 

 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2011-жылдын 

14.09 14\9 

токтомуна карата тиркеме 

 

 

Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 19-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 21-апрелинде 55-05 номеринде каттоодон ёткёртългён №6/2 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Кёзёмёл боюнча комитети жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу» токтомуна ёзгёртъълёр жана толуктоолор 

 

Улуттук банк Башкармасы тарабынан 2005-жылдын 19-мартында кабыл алынган, Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде 2005-жылдын 21-апрелинде 55-05 номеринде каттоодон ёткёртългён №6/2 «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Кёзёмёл боюнча комитети жёнъндё» жобонун жаьы редакциясын бекитъъ тууралуу» токтому менен бекитилген, «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын Кёзёмёл боюнча комитети жёнъндё» жобого тёмёнкъдёй ёзгёртъълёр жана толуктоолор киргизилсин: 

 

1. Жобонун бътъндёй тексти боюнча «КРУБ» деген сёздёр «Улуттук банкы» деген сёздёргё алмаштырылсын

2. Жобонун бътъндёй тексти боюнча «Юридикалык бёлъм» деген сёздёр «Юридика башкармалыгы» деген сёздёргё алмаштырылсын

3. Жобонун 1-бёлъгънън 1.3-пунктунун 2-абзацы тёмёнкъдёй редакцияда берилсин:  

«Комитеттин курамына Улуттук банктын Тёрагасынын орун басары (Комитеттин тёрагасы), Улуттук банк Башкармасынын бир мъчёсъ, Улуттук банктын тъзъмдък бёлъмдёрънън жетекчилери Банктык кёззёмёл башкармалыгынын начальниги, Кёзёмёл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын начальниги, Акча-кредиттик операциялар башкармалыгынын начальниги, Банктык эсептешъълёр башкармалыгынын начальниги, Юридика башкармалыгынын начальниги кирет. Комитеттин курамына кеьеш беръъчъ добуш менен Комитеттин отурумунда дайыма катышкан Банктык эмес мекемелердин ишине кёзёмёл башкармалыгынын начальниги, ошондой эле Банктык кёзёмёл башкармалыгынын Банктарды инспекциялоо бёлъмънън, Банктык кёзёмёл башкармалыгынын Тышкы кёзёмёлдък бёлъмънън жана Кёзёмёл методологиясы жана лицензиялоо башкармалыгынын Банктарды лицензиялоо бёлъмънън начальниктери кирет. Улуттук банктын Тёрагасынын буйругу менен Кёзёмёл боюнча комитеттин курамына кеьеш беръъчъ укук менен башка адамдар да киргизилиши мъмкън.». 

4. Жобонун 2-бёлъгънън 2.1-пункту тёмёнкъдёй мазмундагы абзац менен толукталсын:  

«Комитет банктардын/ФКМдердин ишин жёнгё салу, лицензиялоо жана кёзёмёлдёё боюнча иш максаттарын жана милдеттерин аныктайт жана белгилейт, ошондой эле банктык кёзёмёлдък саясатынын жана ФКМдердин ишине кёзёмёлдъктън ишке ашырылышына контролдукту жъргъзёт.». 

5. Жобонун 2-бёлъгънън 2.1-пункту тёмёнкъ мазмундагы абзац менен толукталсын

«Комитет ал тарабынан кабыл алынган ёзънчё бир банкка жана ФКМге карата таасир этъъ чараларын колдонуу жана айып салуу жёнъндё чечимдеринин натыйжалуулугуна баа берет жана ёзънчё бир банкка жана ФКМге карата таасир этъъ чараларын колдонуунун жана айып салуулардын натыйжалары жёнъндё маалыматты Улуттук банк Башкармасына жарым жылда бир жолу сунуштап турат.». 

6. Жобонун 2-бёлъгънън 2.1.1-пунктунун биринчи абзацынын номерлери ёзгёртълсън жана ал тёмёнкъдёй редакцияда берилсин:  

«2.11 Комитет айына бир жолудан кем эмес жолу кароого алат:». 

7. Жобонун 2-бёлъгънън 2.1-пункту тёмёнкъ мазмундагы 2.12-пункт менен толукталсын:  

«2.12 Комитет, чейрек сайын, кеминде бир жолу Улуттук банк тарабынан кёзёмёлдък функциясынын жъзёгё ашырылышы жёнъндёгъ отчетту кароого алат.». 

8. Жобонун 2-бёлъгънън 2.2-пунктунда

· в) пунктчасы тёмёнкъдёй редакцияда берилсин

«в) Директорлор кеьешинин, Шариат кеьешинин тёрагасын жана мъчёлёрън, башкарманын тёрагасын, тёраганын орун басарларын жана кредиттик иштерге жана ислам каржылоо принциптери боюнча иштерге жооп беръъчъ башкарма мъчёлёрън, аудит боюнча комитеттин тёрагасын, ички аудит кызматынын жетекчисин, банктын башкы бухгалтерин макулдашуу;»; 

· и) пунктчасы «укук коргоо органдары» деген сёздён кийин «, анын ичинде Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик финансылык чалгындоо кызматы» деген сёздёр менен толукталсын

· м) пунктчасы тёмёнкъдёй редакцияда берилсин

«м) Банктардын жана ФКМдердин ишин жёнгё салуу, кёзёмёлдёё жана лицензиялоо боюнча укуктук ченемдик актылардын долбоорлорун кароо;»; 

· тёмёнкъ редакцияда берилген н) пунктчасы менен толукталсын

«н) Улуттук банк Башкармасы тарабынан Комитетке чегерилген башка маселелер.». 

9. Жобонун 2-бёлъгънън 2.3-пункту «Комитеттин токтому менен таризделет» деген сёздёргё чейин «, Комитеттин тёрагасы жана бардык мъчёлёръ кол койгон» деген сёздёр менен толукталсын. 

10. Жобонун 3-бёлъгънън 3.2-пунктунун 2-абзацы «же Комитеттин эки мъчёсъ» деген сёздёрдён кийин «Комитеттин катчысы бул тууралуу, тартип търъндё, Комитеттин отурумуна чейин бир къндён кем эмес убакытта Комитеттин мъчёлёрънё кат жъзъндё билдирет» деген сёздёр менен толукталсын.  

11. Жобонун 3-бёлъгънън 3.9-пунктунун ж) пунктчасы тёмёнкъ редакцияда берилсин: 

«Токтомдордун бардык долбоорлору милдеттъъ търдё Юридика башкармалыгы менен макулдашылууга тийиш.». 

12. 3-бёлъктън 3.6-пункту тёмёнкъ редакцияда берилсин

«Комитеттин кабыл алынган чечимдеринин аткарылышына жооп берген кызмат адамы, Комитеттин токтомунда кёрсётълёт жана Комитеттин чечимдеринин аткарылгандыгы жана аткарылбагандыгы тууралуу Кёзёмёл боюнча комитетке кеминде жылына эки жолу отчет берип турат». 

13. Жобонун 3-бёлъгънън 3.9-пунктунун ж) пунктчасы тёмёнкъ редакцияда берилсин: 

«ж) Комиттин аткарган иши жёнъндёгъ отчетту, Улуттук банк Башкармасынын кароосуна сунуштоо ъчън жарым жылда бир жолу даярдоо».