Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына  

өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө» токтом долбооруна 

МААЛЫМДАМА-НЕГИЗДЕМЕ 

 

 

1. Максаты жана милдеттери 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө» токтом долбоору (мындан ары – токтом долбоору) Пакеттик клиринг системасын модернизациялоого байланыштуу пакеттик клиринг системасы боюнча ченемдик укуктук актылардын ченемдерин актуалдаштыруу максатында иштелип чыкты. Модернизацияланган Пакеттик клиринг системасы клиринг жүргүзүүнү камсыздап, билдирүүлөрдү алмашуу мезгилинде катышуучулардын төлөм нускоолорун топтоого мүмкүндүк берет жана клиринг мезгилинин аягында ар бир катышуучу үчүн топтолгон позицияны эсептейт. Ар бир клиринг мезгилинин жыйынтыктары айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында (мындан ары – ГСРРВ) аткарылат. 

 

2. Түшүндүрмө берүүчү бөлүк 

Пакеттик клиринг системасы 2006-жылы өнөр жайлык пайдаланууга берилген, ошондон бери жабдуулар жана программалык камсыздоо эскирип, өндүрүүчүлөр тарабынан колдоого алынган эмес. Клирингде колдонулган алгоритмдер кыйла өзгөрдү, ошондой эле жаңы ISO 20222 стандартын колдонгон программалык камсыздоонун иштелмелерине байланыштуу файлдарды колдонуу токтотулган. Бүгүнкү күндө Пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү иштеп чыгуу пакеттерди жөнөтүү аркылуу гана ишке ашат. 

Ушуга байланыштуу, долбоор менен Пакеттик клиринг системасы жөнүндө жобонун (мындан ары – Жобо), Пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндөгү нускоодо (мындан ары – Нускоо), Пакеттик клиринг системасында тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү эрежелеринде (мындан ары – Эреже) төлөмдөрдү иштеп чыгууда файлдарды пайдалануу каралган ченемдерди алып салуу сунушталууда. Ошондой эле, клирингде колдонулуучу алгоритмдердин өзгөргөндүгүнө байланыштуу Нускоонун 6.1., 6.6. жана 6.7-бөлүктөрүнүн жана Эрежелердин 2.3.1- пунктунун, 6-бөлүгүнүн мазмуну өзгөрдү. 

Пакеттик клиринг системасынын программалык камсыздоосунун модернизацияланган версиясы заманбап ISO 20222 стандартынын негизинде иштейт, эсептешүүгө чейинки кайра иштеп чыгуунун бардык ликвиддүүлүк тобокелдиктерин азайтуу ыкмаларын колдонот, ошондой эле ГСРРВ менен өз ара иш алып баруунун ордуна системанын ичинде эсептешүү жолу аркылуу эсептешүү лимитин белгилөөдө тобокелдиктерди азайтууну камтыйт. Буга байланыштуу, Жобонун 9.3-пунктунан жана Нускоонун 6.2.2-пунктунан файлды ГСРРВге өткөрүп берүү жолу менен таза дебеттик позиция үчүн эсептешүү лимитин белгилөө жөнүндө ченем алынып салынган. 

Жобонун 7.17-пунктун төлөмдү акыркы деп таануу шарттарын аныктаган ченем менен толуктоо сунушталды. 

Ошондой эле, долбоор менен Пакеттик клиринг системасынын катышуучулары коммерциялык банктар гана эмес, Кыргыз Республикасынын Экономика жана финансы министрлигинин Борбордук казыналыгы жана башка финансы-кредит уюмдары да боло аларын эске алуу менен, кээ бир терминдердин аныктамасын өзгөртүү сунушталат. Мындан тышкары, Жободогу айрым терминдер (финансы-кредит уюмдары, электрондук кол тамга) Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык келтирилген. 

Токтом долбоорунун 8.6-пункту менен Пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү жүргүзүү боюнча кызмат көрсөтүүлөрдүн тарифтери Улуттук банктын айрым ченемдик укуктук актысы менен аныкталат деп белгилөө сунушталды. Буга ылайык, Жобонун 1-тиркемеси күчүн жоготкон катары таанылат. 

Жобого сунушталып жаткан өзгөртүүлөр модернизацияланган Пакеттик клиринг системасынын бардык аспектилерине шайкеш келет. 

Ошондой эле, ушул токтом долбоору менен мамлекеттик кызмат көрсөтүүлөрдү санариптештирүү боюнча жүргүзүлүп жаткан иш-чаралардын алкагында Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 25-июлундагы № 36/5 токтому менен бекитилген Төлөм документтерин толтуруу эрежелери жөнүндө нускоону коммерциялык банктар жана Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлигинин Социалдык фонду тарабынан пенсияларды төлөө үчүн колдонулган жыйынтык ведомость-тапшырманын xml форматындагы электрондук файлынын формасы менен толуктоо сунушталат. 

 

3. Социалдык, укуктук, укук коргоо, гендердик, экологиялык, экономикалык, коррупциялык натыйжаларды болжолдоо 

Ушул токтом долбоорун кабыл алуу экологиялык, гендердик, социалдык, укук коргоо, укуктук терс натыйжаларга, коррупциялык кесепеттерге алып келбейт. 

 

4. Коомдук талкуунун жыйынтыктары жөнүндө маалымат 

Кыргыз Республикасынын «Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актылары жөнүндө» мыйзамынын 22-беренесине ылайык, токтом долбоору Улуттук банктын расмий интернет-сайтында, ошондой эле Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын долбоорлорун коомдук талкуулоонун бирдиктүү порталында (koomtalkuu.gov.kg) коомдук талкууга жайгаштырылат. 

 

5. Долбоордун мыйзам талаптарына дал келүүсүн талдап-иликтөө  

Токтом долбоору Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарынын ченемдерине каршы келбейт. 

 

6. Каржылоо зарылдыгы жөнүндө маалымат  

Токтом долбоорунун ченемдерин ишке ашыруу республикалык бюджеттен жана Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын бюджетинен кошумча финансылык чыгымдарды талап кылбайт. 

 

7. Жөнгө салуучу таасирине талдап-иликтөө жүргүзүү жөнүндө маалымат  

Токтом долбоорунун жөнгө салуучу таасирине талдап-иликтөө жүргүзүлбөйт, себеби ал ишкердик ишти жөнгө салууга багытталган эмес. 

 

 

Долбоор 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик укуктук актыларына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө 

 

 

Кыргыз Республикасынын «Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы, банктар жана банк иштери жөнүндө» мыйзамынын 20 жана 68-беренелерине ылайык, Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасы токтом кылат: 

 

1. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын төмөнкү токтомдоруна өзгөртүүлөр (кошо тиркелет) киргизилсин: 

- 2005-жылдын 15-декабрындагы № 37/8 «Кыргыз Республикасында аз өлчөмдөгү чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринги системасы жөнүндөгү» жобону бекитүү тууралуу»; 

- 2007-жылдын 22-августундагы № 38/11 «Кыргыз Республикасында майда чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндөгү» Нускоо тууралуу»; 

- 2008-жылдын 30-июлундагы № 30/6 «Пакеттик клиринг системасында тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү эрежелерин бекитүү тууралуу»; 

- 2007-жылдын 25-июлундагы № 36/5 «Төлөм документтерин толтуруунун тартиби жөнүндө» нускоону бекитүү тууралуу». 

2. Юридика башкармалыгы: 

- токтомдун Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын расмий интернет-сайтында жарыяланышын камсыз кылсын;  

- расмий жарыялангандан кийин токтомду Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестринде чагылдырылышы үчүн Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине жөнөтсүн.   

3. Токтом расмий жарыялангандан он беш күндөн өткөндөн кийин күчүнө кирет. 

4. Төлөм системалары башкармалыгы ушул токтом менен коммерциялык банктарды, «Кыргызстан банктарынын союзу» юридикалык жактар бирикмесин, «Банктар аралык процессинг борбору» жабык акционердик коомун тааныштырсын. 

5. Токтомдун аткарылышын контролдоо Төлөм системалары башкармалыгынын ишин тескөөгө алган Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын мүчөсүнө жүктөлсүн. 

 

 

Кыргыз Республикасынын 

Улуттук банк Башкармасынын 

2021-жылдын «______» __________ 

№_____________ 

токтомуна карата тиркеме   

 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын айрым ченемдик  

укуктук актыларына өзгөртүүлөр 

 

1. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2005-жылдын  

15-декабрындагы № 37/8 «Кыргыз Республикасында аз өлчөмдөгү чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринги системасы жөнүндөгү» жобону бекитүү тууралуу» токтомуна төмөнкү өзгөртүүлөр киргизилсин: 

жогоруда аталган токтом менен бекитилген «Кыргыз Республикасында майда чекене жана дайыма өткөрүлүүчү төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасы жөнүндө» жобонун: 

-  2-главасындагы: 

экинчи абзацы төмөнкү редакцияда берилсин:  

«Жөнөтүүчү – жөнөтүүчү банк, ошондой эле системанын системага төлөм документин же билдирүүнү демилгелөөчү катышуучусу.»; 

үчүнчү абзацы төмөнкү редакцияда берилсин: «Алуучу – алуучу банк, ошондой эле системанын системадан төлөм документин же билдирүүнү алуучу катышуучусу.»; 

сегизинчи абзацы төмөнкү редакцияда берилсин:  

«Төлөөчү кардар – жөнөтүүчүнүн кардары, мында анын акча каражаттарынын эсебинен эсептешүүлөр жүзөгө ашырылат.»;  

тогузунчу абзацы төмөнкү редакцияда берилсин:  

«Алуучу кардар – алуучунун кардары, мында эсептешүүлөрдүн натыйжасында акча каражаттары анын пайдасына келип түшөт.»; 

- отузунчу абзац күчүн жоготкон катары таанылсын; 

- төмөнкү мазмундагы отуз биринчи абзац менен толукталсын:  

«Бардыгы же эч нерсе» принциби» – системанын катышуучуларынын чекене төлөм системаларында эсептелген таза позицияларын акыркы эсептешүүдө колдонулат. Эгерде системанын катышуучуларынын кеминде бирөөсүндө өзүнүн таза дебеттик позициясы үчүн төлөөгө каражаты жетишсиз болсо, алар толугу менен жөнгө салынганга чейин система бардык катышуучулардын таза позициялары үчүн акыркы эсептешүүнү жүргүзбөйт.»; 

 

- 4.2. жана 4.3-пункттарында «файлдарын» деген сөз «пакеттерин» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 6.7-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6.7. Системага катышуу жөнүндө келишимди бузуу системанын катышуучусу статусунан ажыроого алып келет, андан кийин катышуучу системадан чыгарылат. Улуттук банктын баалоосу боюнча финансылык кыйынчылыктарга дуушар болгон катышуучу келишимди бузбастан, клирингдик борбордун тиешелүү буйруусу менен банктар аралык төлөм системасына катышуу укугунан убактылуу ажыратылышы мүмкүн.»; 

 

- 7.2-пункту күчүн жоготкон катары таанылсын; 

 

- 7.3-пунктунун бүтүндөй тексти боюнча, ар кандай жөндөмөдөгү «жөнөтүүчү-банк» деген сөздөр тиешелүү жөндөмөдө «жөнөтүүчү» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 7.5-пункту төмөнкү редакцияда берилсин:  

«7.5. Системага жөнөтүлгөн төлөм документтери же билдирүүлөр пакеттерге бириктирилет. Пакет системада Улуттук банктын ченемдик укуктук актылары тарабынан белгиленген форматка ылайык түзүлөт. Пакетке электрондук кол тамга коюлат, ал ошол пакеттеги бардык төлөмдөрдү же билдирүүлөрдү күбөлөндүрөт.»; 

 

- 7.6-пунктундагы «файлдарын» деген сөз «пакеттерин» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 7.7-пунктундагы «санариптик» деген сөз алынып салынсын; 

 

- 7.9-пунктундагы «файл/» деген сөз алынып салынсын; 

 

- 7.10. жана 7.11-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин: 

«7.10. Төлөм документтеринин пакеттери Улуттук банктын тиешелүү ченемдик укуктук актыларында белгиленген системада төлөмдөрдү жүргүзүү эрежелеринде жана тартибинде аныкталган убакыт ичинде ушул система боюнча алуучуларга берилет. Туура эмес төлөм аныкталган учурда, алуучу андан баш тартып, Улуттук банктын тиешелүү ченемдик укуктук актыларында аныкталган убакыт ичинде кайра жөнөтүүчүгө өткөрүп бере алат. Баш тартылган төлөмдөр алуучу тарабынан системага жөнөтүүчүнүн туура эмес төлөм документин идентификациялоочу кошумча бардык реквизиттери камтылган жаңы төлөм документтери катары берилет. 

7.11. Жөнөтүүчү системада жөнөтүлгөн төлөмдү жокко чыгаруу жөнүндө буйруу берүү менен мурда жөнөтүлгөн төлөмдү кайтарып алышы мүмкүн. Төлөм документтерин жокко чыгаруу же кайтарып алуу жөнүндө буйрууну кабыл алуу, ушул система боюнча Улуттук банктын тиешелүү ченемдик укуктук актыларында белгиленген системада төлөмдөрдү жүргүзүү эрежелеринде жана тартибинде аныкталган убакыт ичинде жүргүзүлөт.»; 

 

- 7.14. жана 7.15-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин: 

«7.14. Жыйынтык таза позициялар айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасына акыркы эсептешүүнү жүргүзүү үчүн өткөрүлүп, «бардыгы же эч нерсе» принциби боюнча системада иштелип чыгат. 

7.15. Алуучу туура эмес документтер алынган учурда акыркы эсептешүүдөн кийин кайтарым төлөмдөрдү түзөт жана аны кийинки клирингдик күндөн кечиктирбестен системага берет. Кайтарым төлөмдөр алуучу тарабынан системага жөнөтүүчүнүн  туура эмес төлөм документтерин идентификациялоочу кошумча бардык реквизиттерди камтуучу жаңы төлөм документтери катары берилет.»; 

 

- 7.17. жана 7.18-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин: 

«7.17. Төлөөчү кардар үчүн төлөм тастыктама жана/же аны аткарууга кабыл алынгандыгы жана анын эсебин дебеттөө жөнүндө белгиси менен төлөм документинин нускасы алынган учурдан тартып кайтарылгыс жана айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында таза позициялар боюнча акыркы эсептешүүлөр өткөрүлүп, жөнөтүүчүнүн корреспонденттик/күндөлүк эсебин дебеттөөдөн кийин акыркы болуп саналат.»; 

7.18. Алуучу үчүн төлөмдөр ал боюнча жыйынтык таза позициясын эсептөө мезгили келип жеткенден кийин кайтарылгыс жана айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында таза позициялар боюнча акыркы эсептешүүнү өткөрүүдөн жана аны корреспонденттик/күндөлүк эсепте дебеттөөдөн кийин акыркы болуп саналат.»; 

 

- 7.19-пунктунда «алуучу банк» деген сөздөр «алуучу» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 7.20-пунктунда «алуучу-банк» деген сөздөр «алуучу» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 8.5-пунктунда «санариптик» деген сөз алынып салынсын; 

 

- 8.6-пункту төмөнкү редакцияда берилсин:  

«8.6. Системанын катышуучусу Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларында бекитилген тарифтерге ылайык клиринг боюнча кызмат көрсөтүүлөргө өз убагында төлөөнү камсыз кылат.»; 

 

- 8.7 жана 8.8-пунктулар күчүн жоготкон катары таанылсын; 

 

- 9.3-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«9.3. Системада катышуучулардын таза дебеттик позициясына лимиттердин эки түрү белгиленет: 

Дебеттик таза позицияга эсептөө лимити (мындан ары – эсептөө лимити) - күн сайын өткөн чейрек үчүн статистикалык маалыматтардын негизинде эсептелинген катышуучунун дебеттик таза позициясына акча каражаттарынын максималдуу резерви өлчөмүндө клиринг сессиясын ачуудан кийин белгиленет. 

Дебеттик таза позицияга акча каражаттарынын резерви (мындан ары – резерв) – катышуучу тарабынан күн сайын өз корреспонденттик/күндөлүк эсебиндеги, системадагы клиринг сессиясынын жыйынтыгы боюнча дебеттик таза позицияны жыйынтыктап эсептөө үчүн зарыл болгон каражаттардын бөлүгүн резервге коюу аркылуу белгиленет.»; 

 

- 9.7-пунктундагы «финансы-кредиттик мекемелерди» деген сөздөр «финансы-кредит уюмдарын» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 9.8-пунктундагы «2 сааттын ичинде» деген сөздөр алынып салынсын; 

 

- 9.10-пунктундагы «санариптик» деген сөз алынып салынсын; 

 

- «Кыргыз Республикасында майда чекене жана дайыма өткөрүлүүчү төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасы жөнүндө» жобого карата 1-тиркеме күчүн жоготкон катары таанылсын. 

 

2. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 22-августундагы № 38/11 «Кыргыз Республикасында майда чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндөгү» Нускоо тууралуу» токтомуна төмөнкү өзгөртүүлөр киргизилсин:  

жогорудагы токтом менен бекитилген «Кыргыз Республикасында майда чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндө» нускоонун: 

- «Мазмунунун»: 

- бүтүндөй тексти боюнча «файлдарын» деген сөз «пакеттерин» дегенге алмаштырылсын; 

үчүнчү абзацтагы «жөнөтүүчү банкка» деген сөздөр «жөнөтүүчүгө» дегенге алмаштырылсын; 

төртүнчү абзацтагы «жөнөтүүчү банкта» деген сөздөр «жөнөтүүчү тарабынан» дегенге алмаштырылсын; 

бешинчи абзацтагы «банк тарабынан» деген сөз алынып салынсын; 

жетинчи пункт күчүн жоготкон катары таанылсын; 

сегизинчи абзацындагы «Алуучу банкта» деген сөздөр «Алуучу тарабынан» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.2-пунктунда: 

пунктунун бүтүндөй тексти боюнча ар кандай жөндөмөдөгү «файл» деген сөз тиешелүү жөндөмөдө «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

пунктунун бүтүндөй тексти боюнча ар кандай жөндөмөдөгү «жөнөтүүчү банк» деген сөздөр тиешелүү жөндөмөдө «жөнөтүүчү» дегенге алмаштырылсын; 

 

пунктунун бүтүндөй тексти боюнча ар кандай жөндөмөдөгү «алуучу банк» деген сөздөр тиешелүү жөндөмөдө «алуучу» дегенге алмаштырылсын; 

 

пунктунун бүтүндөй тексти боюнча ар кандай жөндөмөдөгү «банк» деген сөздөр тиешелүү жөндөмөдө «системанын катышуучусу» дегенге алмаштырылсын; 

 

төртүнчү абзац күчүн жоготкон катары таанылсын; 

 

он төртүнчү абзацтагы «банкка» деген сөз «системанын катышуучусуна» дегенге алмаштырылсын; 

 

жыйырманчы абзац төмөнкү редакцияда берилсин: 

«Электрондук таблица - Форматтарды толтуруу эрежелеринде белгиленген форматта түзүлгөн жана суб-катышуучу менен системанын катышуучусунун ортосундагы келишимдин шарттарына ылайык суб-катышуучу тарабынан системанын катышуучусуна берилүүчү төлөмдөр жөнүндө электрондук маалымат (эмгек акыларды, пенсияларды, камсыздандыруу төлөмдөрүн, бюджеттик, коммуникациялык төлөмдөрдү ж.б. төлөө боюнча.).»; 

 

- 3.2. жана 3.3-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин; 

«3.2. Кагаз же электрондук формадагы баштапкы төлөм документи кардар тарабынан даярдалып, кардар менен жөнөтүүчү ортосунда түзүлгөн келишим шарттарына ылайык, жөнөтүүчүгө берилет.   

3.3. Төлөмдөр жөнүндө маалыматты камтыган электрондук таблица суб-катышуучу тарабынан түзүлөт, жооптуу адамдардын электрондук кол тамгалары коюлат же атайын каражаттар менен шифрленет жана суб-катышуучу менен жөнөтүүчүнүн ортосундагы келишимдин шарттарына ылайык, байланыш каналдары же маалымат сакталуучу кайсы болбосун каражат боюнча жөнөтүүчүгө берилет.»; 

 

- 4-глава төмөнкү редакцияда берилсин: 

«4. Жөнөтүүчүдө алгачкы төлөм документтерин кабыл алуу жана иштеп чыгуу 

4.1. Жөнөтүүчү кардардан кагаз жүзүндөгү төлөм документин эки нускада кабыл алат. Кагаз түрүндөгү төлөм документинин бир нускасы жөнөтүүчүдө калтырылат, экинчиси аны аткарууга кабыл алуу жөнүндө белги менен кардарга кайтарылып берилет.  

4.2. Эмгек акы долбоорлору, коммуналдык төлөмдөр жана бюджетке төлөмдөргө тиешелүү болгон учурларда, жөнөтүүчү Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 25-июлундагы №36/5 токтому менен бекитилген, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2007-жылдын 3-сентябрында 82-07 номеринде каттоодон өткөртүлгөн Төлөм документтерин толтуруу эрежелери жөнүндө нускоого ылайык, Пакеттик клиринг системасындагы төлөмдөрдүн толук ачып көрсөтүлүшү үчүн, субэсептерди жана жеке эсептердин тилкелерин кошо алганда баштапкы төлөм документи бардык тилкелеринин туура жана толук толтурулгандыгын текшерүүгө тийиш.  

4.3. Эгерде кардар менен жөнөтүүчүнүн ортосундагы төлөм документтерин алмашуу электрондук формада жүзөгө ашырылып жаткан болсо, жөнөтүүчү жөнөтүүчү менен кардардын ортосундагы келишимдин шарттарына, ошондой эле жөнөтүүчүнүн ички ченемдик документтерине жана жол-жоболоруна ылайык төлөм документинин алынгандыгын кардарга тастыктайт.  

4.4. Төлөм документинде каталар табылган учурда жөнөтүүчү кардарга төлөм документтерин жөнөтүүчүнүн ички ченемдик документтерине жана жол-жоболоруна ылайык, кайтаруу себептерин көрсөтүү менен кайтарып берет.»; 

 

- 5-глава төмөнкү редакцияда берилсин: 

«5. Жөнөтүүчү тарабынан ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү даярдоо жана системага өткөрүп берүү  

5.1. Жөнөтүүчү электрондук төлөм документинин пакеттерин жана билдирмелерди форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык даярдайт. Коммуналдык, бюджеттик жана эмгек акы төлөмдөрү болгон учурларда жөнөтүүчү ар бир төлөөчү үчүн ЭТДны түзөт.  

5.2. ЭТД пакеттерин жана билдирүү даярдоодон кийин жөнөтүүчү ага ыйгарым укуктуу пайдалануучулардын электрондук кол тамгасын коюп, системага байланыш каналдары боюнча берет.  

5.3. Жөнөтүүчү учурдагы клиринг күнүнүн регламентине ылайык ЭТД пакеттерин системага өткөрүп берет. Бир күн ичинде жөнөтүүчү тарабынан берилүүчү ЭТД пакеттеринин саны чектелбейт.  

5.4. ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү түзүү мүмкүн эмес болгон учурда жөнөтүүчү алгачкы төлөм документтеринен маалыматтарды ПКСке киргизүүнү жүзөгө ашыруу жана Сервистик бюрону пайдалануу менен ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү түзүү үчүн КБга кайрыла алат. Пакеттерди түзүү жана берүү боюнча кызмат көрсөтүүлөр КБ жана системанын катышуучуларынын ортосундагы келишимдик мамилелерде чагылдырылат. 

5.5. Сервистик бюро кызмат көрсөтүүлөрүнөн тышкары, КБ менен тике байланышка ээ болгон катышуучулардын биринин байланыш каналын пайдалануу менен системага ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү берүүгө болот. Система менен тике байланышка ээ катышуучу аркылуу ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү берүү боюнча жөнөтүүчүнүн өз ара мамилеси КБ жана системанын катышуучуларынын ортосундагы тиешелүү келишимдерде чагылдырылат.  

5.6. Клиринг борборуна берилген электрондук төлөм документтеринин пакеттериндеги төлөмдөрдүн саны жөнөтүүчү кардарлардан кабыл алган төлөм документтеринин санынан жана жөнөтүүчүнүн өздүк төлөмдөрүнүн санынан турган баштапкы төлөм документтердин санына дал келүүгө тийиш (кагаз жүзүндө электрондук формада).»; 

 

- 6-главанын аталышы төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6. ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу тартиби»; 

 

- 6.1-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

6.1. Клиринг күнүнүн регламенти 

6.1.1. Электрондук төлөм документтеринин пакеттерин жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу клиринг күнүнүн регламентине ылайык ишке ашырылат, ал бир клиринг сессиясынан турат жана төмөнкүдөй мезгил аралыктарына бөлүнөт: 

 

Иштеп чыгуу мезгилинин аталышы	Мезгил аралыгынын башталган/аяктаган убакыты	Мезгил аралыгы
Клиринг күнүн ачуу	8:30 –8:45	15 мүнөт
Электрондук төлөм документтеринин пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу	8:45 –13:30	4 саат 45 мүнөт
Баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу	13:30 –13:50	20 мүнөт
Кайра клирингден өткөрүү мезгили	13:50 –14:10	20 мүнөт
Клиринг мезгили	14:10 –14:20	10 мүнөт
Акыркы эсептөөлөр мезгили	14:20 –14:30	10 мүнөт
Клиринг күнүн жабуу	14:30 –15:00	30 мүнөт

ПКС жөнүндө жобого ылайык клиринг күнү ичинде бир нече клиринг сессиясын өткөрүүгө болот. Клиринг күнүнүн регламентин (клиринг сессиясынын саны жана алардын мезгил аралыгы) өзгөртүү зарылчылыгы келип чыкса Улуттук банк Башкармасынын тиешелүү токтому кабыл алынат.  

6.1.2. Системанын катышуучусу Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларына ылайык, иш регламентинин сакталышы үчүн жоопкерчилик тартат.  

6.1.3. Операциялык күндүн мезгилдеринин кечеңдеп жатышынын себептери жөнүндө катышуучунун жетекчисинин колу коюлган расмий катты сунуштоо менен катышуучунун кайрылуусу боюнча гана клиринг күнүнүн регламенти узартылышы мүмкүн. Ошол эле учурда, катышуучунун кардарлары (юридикалык жана жеке жактар, бюджеттик уюмдар) түзүлгөн келишимдерге ылайык келип чыккан бардык маселелерди аларды тейлеген катышуучу менен чечет жана КБга түздөн-түз байланыша албайт. Бул талаптын аткарылышы үчүн жоопкерчилик жана контролдук катышуучуга жүктөлөт.  

6.1.4. Эгерде катышуучу кайсы бир жумуш күндөрүндө же Кыргыз Республикасынын Министрлер кабинети тарабынан жарыяланган дем алыш күндөрүндө (майрамдарда) иштебесе, катышуучу 3-5 күн мурун катышуучунун жетекчисинин колу коюлган катты КБга берүүгө тийиш, мында, Бирдиктүү банктар аралык процессинг борборун (ББПБ) кошо алганда, Пакеттик клиринг системасынын бардык катышуучуларын милдеттүү түрдө билдирүү зарыл. Бул учурда системада катышуучу үчүн «Катышуучунун майрам күнү» опциясы белгиленет, мында карттык төлөмдөрдү кошо алганда, катышуучудан/катышуучуга бардык төлөмдөр система тарабынан четке кагылат.»; 

 

- 6.2.2-пункту төмөнкү редакцияда берилсин:  

«6.2.2. Системада автоматтык түрдө катышуучулардын эсептик лимит мааниси коюлат»;   

 

- 6.3-пунктунда «файлдарын» деген сөз «пакеттерин» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 6.3.1., 6.3.2. жана 6.3.3-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6.3.1. КБ жөнөтүүчүдөн ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алат, пакеттердин электрондук кол тамгасынын тууралыгы жана белгиленген форматтарга ылайык келе тургандыгы боюнча текшерет. Ар бир пакетти текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча, система пакеттин кабыл алынгандыгы жөнүндө билдирүүнү түзөт, анда пакетти кабыл алуу, иштеп чыгуу күнү, убактысы чагылдырылат. Ар бир пакет боюнча анын статусу жөнүндө маалымат система тарабынан кабыл алынган жана четке кагылган төлөмдөрдүн суммасын жана жалпы санын көрсөтүү менен жөнөтүлөт. Билдирүүлөргө системанын электрондук кол тамгасы коюлат жана жөнөтүүчүнүн дарегине байланыш каналдары боюнча жөнөтүлөт.  

6.3.2. Клиринг борбору ББПБдан таза позициялар пакеттерин кабыл ала алат. Ар бир пакетти текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча, система пакеттин кабыл алынгандыгы жөнүндө билдирүүнү түзөт, анда пакетти кабыл алуу, иштеп чыгуу күнү, убактысы чагылдырылат. Ар бир өзүнчө пакет боюнча анын статусу жөнүндө маалымат суммасын көрсөтүү менен жөнөтүлөт. Билдирүүгө системанын электрондук кол тамгасы коюлат жана белгиленген байланыш каналдары боюнча ББПБ дарегине жөнөтүлөт. Ошол эле учурда таза позициясы ББПБ тарабынан берилген системанын катышуучуларына топтомдун суммасы, кабыл алынган жана иштелип чыккан убактысы жөнүндө маалымат жөнөтүлөт. Катышуучунун дебеттик утурумдук таза позициясы (мындан ары - УТП) белгиленген эсептик лимиттен/резервден ашкан учурда, бардык катышуучулардын таза позицияларынын пакеттери системага «Активдүү эмес» статусу менен кабыл алынат.  

6.3.3. Жөнөтүүчүдөн алынган пакеттин электрондук кол тамгасын аутентификациялоо мүмкүн болбогон же пакетте же болбосо өзүнчө төлөмдө аларды иштеп чыгууга мүмкүндүк бербеген каталар табылган учурда, каталарды көрсөтүү менен тиешелүү билдирүү түзүлөт. Билдирүүгө системанын электрондук кол тамгасы коюлуп, жөнөтүүчүнүн дарегине тиешелүү байланыш каналдары боюнча жөнөтүлөт. Жөнөтүүчү пакеттин же болбосо өзүнчө төлөмдүн кабыл алынбагандыгы жөнүндө билдирүүнү алгандан кийин, клирингдик сессиянын ишинин белгиленген регламентинин чегинде пакеттин же төлөмдүн жаңы идентификатору менен оңдолгон пакетти түзүп, жөнөтөт.»; 

 

- 6.3.10, 6.3.11, 6.3.12 жана 6.3.13-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6.3.10. Жөнөтүүчү каталар табылып калган учурда системага мурда берилген пакетти же өзүнчө төлөмдү жокко чыгара алат (кайтара алат). Эгерде жок кылынуучу төлөм мурда УТПны эсептөөгө камтылган болсо, жөнөтүүчү төлөмдү алып салууга билдирүү даярдайт, система ага «Алынып коюлган» статусун ыйгарып, катышуучулардын УТП бул төлөмсүз кайра эсептейт жана жөнөтүүчүгө төлөмдүн жокко чыгарылгандыгы жөнүндө билдирүүнү жөнөтөт. Эгерде бул төлөм мурда УТПны эсептөөгө камтылбаган, б.а. «Активдүү эмес» статусуна ээ болгон болсо, система ага «Алынып коюлган» статусун ыйгарып, жөнөтүүчүгө төлөмдүн жокко чыгарылгандыгы жөнүндө билдирүүнү жөнөтөт.  

6.3.11. Алуучу кредиттик операциялар боюнча каражаттар туура эмес чегерилген учурда бул каражаттарды жөнөтүүчүгө кайтара алат. Бул операция кардардын эсеби бөгөттөлүп же жабылып калган учурда кардардын эсеби туура эмес көрсөтүлгөн шартта катышуучу тарабынан алынган каражаттарды кайтарып берүү үчүн багытталган.  

6.3.12. Төлөмдөрдүн статусу, таза позициялар, эсептик лимит жөнүндө маалымат ар бир катышуучуга айкын убакыт ыргагында, ошондой эле сурам боюнча, ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алуунун жана иштеп чыгуунун бүтүндөй мезгили ичинде берилет. Катышуучу пакеттик клиринг системасынан берилген маалыматтарга көз салып турууга жана бул системада клиринг сессиясынын бүтүшүнүн жыйынтыгы боюнча дебеттик таза позицияны жыйынтыктап эсептөөнү жүргүзүү үчүн зарыл болгон өлчөмдөгү, өз корреспонденттик эсебиндеги каражаттардын бөлүгүн, өз учурунда резервге коюуга милдеттүү.  

6.3.13. ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алуунун жана иштеп чыгуу мезгили аяктары менен төлөм документтери системага кабыл алынбайт.»; 

 

- 6.4-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6.4. Кабыл алуудан баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгил аралыгы 

«6.4.1. Кабыл алуудан баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгил ичинде ЭТД пакеттери кабыл алынбайт.  

6.4.2. Бул мезгилдин башында КБ алуучу боюнча төлөмдөрдүн алдын ала чыккан пакеттерин түзөт. Чыккан пакеттер УТП эсептөөгө камтылган төлөмдөрдү камтыйт. Эсептик лимиттин же резервдин артышына байланыштуу «Активдүү эмес» статусу менен төлөм пакеттери жана эсептөөнүн келечек күнү менен төлөмдөрдүн пакеттери чыккан пакеттерге киргизилбейт. Ар бир чыккан пакетке системанын электрондук кол тамгасы коюлуп, байланыш каналдары боюнча алуучуларга жөнөтүлөт.  

6.4.3. Алдын ала чыккан пакетти алгандан кийин алуучу анын реквизиттери туура эмес болгон учурда бул мезгил ичинде төлөмдөрдү кабыл алуудан баш тартышы мүмкүн жана кабыл алуудан баш тартылган төлөмдү түзө алат.  

6.4.4. Кабыл алуудан баш тартылган төлөм алынгандан кийин КЦ анын алынып салынгандыгы жөнүндө жөнөтүүчүгө жана алуучуга маалымат берет, ошондой эле кабыл алуудан баш тартылган төлөмдү эске алуу менен катышуучулардын УТП кайра эсептейт.  

6.4.5. Системада ГСРРВдан алынган билдирүүнүн негизинде катышуучуларга резерв белгиленет. 

6.4.6. Кабыл алуу мөөнөтү аяктагандан кийин, кабыл алуудан баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жүзөгө ашырылбайт.»; 

 

- 6.5.1-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6.5.1. Преклиринг мезгили учурунда система ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл албайт.»; 

- 6.5.2-пункту күчүн жоготкон катары таанылсын; 

- 6.5.4-пункту төмөнкү редакцияда берилисин: 

«6.5.4. Кандайдыр бир катышуучу тарабынан резерв ашып кеткен учурда, система катышуучунун УТПсына кирген төлөмдөргө “Активдүү эмес" статусун берет, кайрадан эсептеп, бардык катышуучулардын УТПсын жыйынтык резервдердин чегинен ашып кетүүсүн текшерет жана тиешеси бар бардык катышуучуларга тиешелүү билдирүү берет. Катышуучу бул мезгилдин акырына чейин бир күндүк кредитти алуу, финансы рынокторунда карыз алуу же корреспонденттик эсепти нак акчаларды салып толуктоо жолу менен дебеттик таза позициянын ордун толтуруу үчүн ГСРРВдагы корреспонденттик эсепте акча каражаттарынын жетиштүүлүгүн камсыз кылуу боюнча чараларды кабыл алат.»; 

- 6.5.5-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6.5.5. Эгерде резервдер жеткиликтүү болсо, система тарабынан кабыл алынган, бирок УТПнын эсебине кирбеген төлөмдөрдүн пакети (активдүү эмес пакеттер) автоматтык түрдө УТПнын эсебине кирет.»; 

- 6.6., жана 6.7-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин: 

«6.6. Клиринг мезгил аралыгы 

6.6.1. Система катышуучулардын УТПны резерв менен текшерет жана жыйынтык таза позициясын түзөт (мындан ары - ЖТП).  

6.6.2. Эгерде катышуучунун дебеттик УТП жыйынтык резервинен ашып кетсе, система катышуучунун УТПга кирген төлөмдөргө артыкчылык берилген багыттарга ылайык жана FIFО принциби боюнча «Активдүү эмес» статусун берет жана ЖТП кайрадан эсептейт.  

6.6.3. Катышуучулардын ЖТП эсептелгенден кийин система ЖТП боюнча билдирүү түзүп, ага системанын электрондук кол тамгасын коюп, акыркы эсептешүү жүргүзүү үчүн ГСРРВга өткөрүп берет.  

6.6.4. Катышуучулардын жыйынтык таза позициялары боюнча акыркы эсептешүү «бардыгы же эч нерсе» принциби боюнча системасынын катышуучуларынын Улуттук банкта ачылган корреспонденттик эсептери боюнча каражаттарды алып салуу же чегерүү жол аркылуу ГСРРВда жүргүзүлөт. ЖТП катышуучулардын корреспонденттик эсептеринде эсептешүү үчүн резервде турган каражаттарды пайдалануу менен эсептелгендиктен, ЖТП аткарылбай калышы мүмкүн болгон ошол жагдай өзгөчө учур болуп саналат.  

6.6.5. Система жыйынтыктоочу чыккан пакеттерди түзөт. Жыйынтыктоочу пакеттерге, кабыл алуудан баш тартылгандарды кабыл алуу жана иштеп чыгуу этабында жөнөтүлгөндөрдү кошо алганда, ЖТП эсебине кирген бардык төлөмдөр камтылат. Ар бир чыккан пакетке системанын электрондук кол тамгасы коюлуп, системанын катышуучуларына жөнөтүлөт.  

6.6.6. Бир нече клиринг сессия болгон учурда, ЖТП кирбеген төлөм пакеттери кийинки клиринг сессиясына өткөрүлөт. 

6.7. Акыркы эсептөөлөр мезгили 

6.7.1. Мезгилдин башында система ЖТП боюнча көчүрмөлөрдү катышуучуларга өткөрүп берет. 

6.7.2. Акыркы эсептөөлөр мезгилинде «Активдүү эмес» деген статусу менен бардык пакеттер система тарабынан четке кагылат. Четке кагылган төлөмдөрдүн пакеттери тууралуу билдирүү түзүлүп, жөнөтүүчүгө жана алуучуга жөнөтүлөт.»; 

- Нускоонун 6-главасы төмөнкү мазмундагы 6.8-пункт менен толукталсын: 

«6.8. Клиринг күнүн жабуу мезгили 

«6.8.1. КБ системанын статистикалык отчетторун даярдап, клиринг күнүнүн ичинде алынган жана жөнөтүлгөн маалыматтардын архивин түзөт (ЭТД пакеттери, билдирүүлөр жана төлөмдөрдү иштеп чыгуу боюнча операциялар).  

6.8.2. КБ системанын катышуучуларына клиринг күнүнүн жабылгандыгы жөнүндө маалымдайт.»; 

 

- 7-глава күчүн жоготкон катары таанылсын; 

 

- 8-главанын аталышы төмөнкү редакцияда берилсин: 

«8. Алуучу тарабынан ЭТД пакеттерин иштеп чыгуу»; 

 

- 8.1-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«8.1. Алуучу системадан анын дарегине келип түшкөн бардык ЭТД пакеттерин электрондук кол тамганын тууралыгына, бүтүндүгүнө жана алардын белгиленген форматка ылайык келе тургандыгы боюнча текшерет. Алынган ЭТД пакеттерин ийгиликтүү текшерүүдөн кийин алуучу кардардын эсебине каражаттарды чегерүүнү жүзөгө ашырат жана мыйзамдарга жана алуучунун ички ченемдик документтерине, жол-жоболоруна ылайык төлөм жөнүндө маалыматты кардарларга берет.»; 

 

- 8.3-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«8.3. Алынган кириш пакетинин бүтүндүгү же түзүмү бузулган учурда алуучу КБ менен байланышат. КБ алуучунун дарегине чыккан пакетти кайрадан жөнөтөт. Кириш пакеттерин алуу мүмкүн болбогон учурда алуучу Сервистик бюро аркылуу системадан кириш пакеттерин алуу үчүн Сервистик бюрого кайрылат.»; 

 

- 8.5. жана 8.6-пунктулар төмөнкү редакцияда берилсин: 

«8.5. Эгерде алуучу менен кардардын ортосунда төлөм документтерин алмашуу электрондук формада жүзөгө ашырылган болсо, анда алуучу алуучу менен кардардын ортосундагы келишимдин шарттарына, ички ченемдик документтерге жана жол-жоболорго ылайык алынган ЭТД пакетинин негизинде электрондук билдирүүнү түзүп, алуучу кардарга берет.  

8.6. Алуучу ЭТД пакетин кандайдыр бир каталар менен алган болсо (каражаттарды башка жакка багыттаса, эсепке бөгөт коюлуп же эсеп жок болгон болсо ж.б.) ал кийинки клирингдик күндөн кечиктирбестен акча каражаттарын кредиттик которуу аркылуу кайтарып берет. Мында төлөмдүн багытынын тилкесине жол берилген каталар көрсөтүлөт.»; 

 

- 9.2-пунктунда «файлдарын» деген сөз «пакеттерин» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 10.1-пунктунда «санарип» деген сөз алынып салынсын; 

 

- «Кыргыз Республикасында майда чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндө» нускоонун 1-тиркемесинин 1-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«Катышуучунун статусу жана позициясы Жетекчиликтин көрсөтмөсүнүн жана/же Улуттук банк Башкармасынын же Көзөмөл боюнча комитеттин тике банктык көзөмөл, убактылуу администрация, ликвидация сыяктуу атайын режимдерди киргизүү жөнүндө токтомдорунун негизинде, клиринг борборунун ыйгарым укук чегерилген персоналы тарабынан белгиленет.  

Системада катышуучулардын төмөнкүдөй статустары аныкталган: «Активдүү», «Токтотулган», «Активдүү эмес (Блокировкаланган же жокко чыгарылган)».  

Катышуучуга «Активдүү» статусу системада төлөмдөрдү өткөрүү боюнча эч кандай чектөөлөр киргизилбеген учурда белгиленет. Бул статуста катышуучунун төлөмдөрү, багытына көз карандысыз, толук функционалдуу иштеп чыгууга жана таза позицияларды эсептөөгө камтылууга тиешелүү болот.  

Катышуучуга «Токтотулган» статусу ПКСке катышууга чектөөлөр киргизилип, ал эми ГСРРВга катышууга чектөөлөр киргизилбеген учурда белгиленет. Катышуучунун «Токтотулган» статусунда төлөмдөр төмөнкүчө иштетилет:  

- жаңы төлөмдөр жана билдирүүлөр «Токтотулган» статусу менен кабыл алынат; 

- кабыл алынган жана таза позицияларды эсептөөгө камтылган төлөмдөр «Активдүү» статусундагы сыяктуу эле иштелип чыгат;  

- кабыл алынган, бирок таза позицияларды эсептөөгө камтылбаган төлөмдөр катышуучунун статусу «Активдүүгө» же «Активдүү эмеске» өзгөргөнгө чейин «Токтотулган» деген статуска которулат.».  

Катышуучунун «Активдүү эмес (блокировкаланган же жокко чыгарылган)» деген статусунда катышуучунун бардык төлөмдөрү жана катышуучунун дарегине төлөмдөр система тарабынан четке кагылат.  

ПКСке катышуу сыяктуу эле, ГСРРВга катышуу боюнча чектөөлөрдү киргизүү учурунда системада катышуучунун позициясына чектөөлөр белгиленет. Позиция төмөнкү абалдардын бирине ээ болот: активдүү, дебеттөө/кредиттөө үчүн блокировкаланган. 

«Активдүү позиция» - чектөөлөр жок учурда белгиленет жана төлөмдөрдүн багытына көз карандысыз, бардык ЭТДны толук функционалдуу иштеп чыгуу дегенди түшүндүрөт.  

«Блокировкаланган позиция» - катышуучунун чыгыш/кириш төлөмдөрүнө чектөөлөр киргизилген учурда белгиленет. Бул позицияда УТПны эсептөөгө камтылган, катышуучудан/катышуучуга төлөмдөр жана системага позицияларга бөгөт коюлгандан кийин келип түшкөн төлөмдөр «Токтотулган» төлөм статусун кабыл алат жана төмөнкүчө иштелип чыгат:  

- система УТП катышуучуларын кайра санап чыгат; 

- жаңы төлөмдөр «Токтотулган» статусун алышат;  

- дебет/кредит боюнча позицияларды блоктон чыгаруу учурунда системага келип түшкөн төлөмдөр 1-тиркеменин 2-пунктуна ылайык УТПны эсептөөгө камтылат;  

- эгерде клиринг мезгилине чейин дебет/кредит боюнча позициялар блоктон чыгарылбаса, «Токтотулган» статусундагы төлөмдөр жыйынтык эсеп мезгилинде системадан четтетилет жана кийинчерээк бул тууралуу катышуучуга маалымдалат.». 

 

- 1-тиркеменин 2-пунктунда «файлдардын» деген сөз «пакеттердин» дегенге алмаштырылсын; 

 

3. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2008-жылдын 30-июлундагы № 30/6 «Пакеттик клиринг системасында тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү эрежелерин бекитүү тууралуу» токтомуна төмөнкүдөй өзгөртүүлөр киргизилсин: 

жогоруда аталган токтом менен бекитилген Пакеттик клиринг системасында тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү эрежелеринде: 

- 1.4-пунктунун жетинчи абзацы күчүн жоготкон катары таанылсын. 

 

- 2.2.1-пунктунун бүтүндөй тексти боюнча, ар кандай жөндөмөдөгү «файл» деген сөз тиешелүү жөндөмөдө «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.1.3 жана 2.2.4-пунктуларында «иштеп чыгуу» деген сөз «эсептешүү» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.3-пунктунда «файлдарды» деген сөз «пакеттерди» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.3.1-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«2.3.1. Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрү менен пакетти Форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык келе тургандыгын текшерет.»; 

 

2.3.2-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү жүргүзүүгө төлөм документтеринин пакеттерин текшергенден кийин, система аларды иштеп чыгуу күнүнө чейин сактайт.»; 

 

2.3.3-пунктунун бүтүндөй тексти боюнча, ар кандай жөндөмөдөгү «файл» деген сөз тиешелүү жөндөмөдө «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.4-пунктунда «файлдар» деген сөз «пакеттер» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.4.1-пунктунун бүтүндөй тексти боюнча ар кандай жөндөмөдөгү «файл» деген сөз тиешелүү жөндөмөдө «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.4.2-пунктунун бүтүндөй тексти боюнча ар кандай жөндөмөдөгү «файл» деген сөз тиешелүү жөндөмөдө «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.4.3-пункту төмөнкү редакцияда берилсин: 

«2.4.3. Көрсөтүлгөн реквизиттер туура эмес болсо же төлөөчүнүн эсебинде акча каражаттары жок болсо банк-төлөөчү төлөөчүнүн банк эсебине карата коюлган тике дебеттөө формасындагы төлөмдөн баш тартууну билдирген тиешелүү форматтагы пакетти түзөт. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөн баш тартуу клиринг күнүнүн регламентине ылайык банк-төлөөчү тарабынан Системага төлөмдү иштеп чыгуу күнүнөн кийинки күндөн тартып эсептешүү күнү кошо алынган күнгө чейинки мезгил ичинде жөнөтүлөт.»; 

 

- 2.5-пунктунда «файл» деген сөз «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 2.5.3-пунктунда «файл» деген сөз «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 6.1-пунктунда «файл» деген сөз «пакет» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 6.4. жана 6.5-пунктулар күчүн жоготкон катары таанылсын; 

- 6.10-пунктундагы «иштеп чыгуу» деген сөз «эсептөө» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 6.11-пунктунда. «иштеп чыгуу» жана «файлдарын» деген сөздөр тиешелүүлүгүнө жараша «эсептешүү» жана «пакеттерин» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 7.4-пунктунда «ашырат» деген сөз «ашырылат» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 7.6-пунктундагы «ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрүн кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили» деген сүйлөм «Баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 8.1-пунктунда «файлдар» деген сөз «пакеттер» дегенге алмаштырылсын; 

 

- 8.4-пунктунда «иштеп чыгуу күнүнө» деген сөздөр «эсептешүү күнүнө» дегенге алмаштырылсын; 

 

4. Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 25-июлундагы № 36/5 «Төлөм документтерин толтуруунун тартиби жөнүндө нускоону» бекитүү тууралуу» токтомуна төмөнкү өзгөртүүлөр киргизилсин: 

жогорудагы токтом менен бекитилген Төлөм документтерин толтуруу эрежелери жөнүндө нускоонун: 

3.4.1-пункту төмөнкүдөй мазмундагы «г)» пунктчасы менен толукталсын: 

«г) Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлигинин Социалдык фондунун бөлүмдөрү тарабынан пенсияларды төлөп берүүдө, xml форматындагы жыйынтык ведомость-тапшырманын электрондук файлдары ушул Нускоонун 7-тиркемесине ылайык формада колдонулат.»; 

Нускоо төмөнкү мазмундагы 7-тиркеме менен толукталсын: 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 25-июлундагы № 36/5 токтому менен бекитилген Төлөм документтерин толтуруу эрежелери жөнүндө нускоого карата 7–тиркеме 

 

Пенсияларды төлөөдө колдонулган жыйынтык  

ведомость-тапшырманын электрондук файлдарынын формасы 

№	Тилкенин аталышы		Маалыматтын түрү/форматы	Эскертүү
1.	Коду	IDDoc	GUlD	Документтин уникалдуу идентификатору
2.	Документтин номери	NumDoc	Сабы (6)	Документтин номери префикси жана суффикси жок жана баштапкы нөлдөрү жок
3.	Датасы	DateDoc	Датасы	Документтин датасы
4.	СФРБ	SFDivision	Сабы (З)	СФРБ коду
5.	Жөнөтүүчү банк		Сабы (6)	«Эсептешүү эсеп» тилкесинде документтин аталышында көрсөтүлгөн эсептешүү эсеп банкынын БИК
6.	Жөнөтүүчү банктын аталышы	SenderBank	Сабы ()	Документтин башындагы «Эсептешүү эсеп» тилкесинен эсептешүү эсеп банкынын аталышы
7.	Жөнөтүүчү кардар эсеби	SenderAccount	Сабы (100)	Документтин башындагы «Эсептешүү эсеп» тилкесинен эсептешүү эсеп
8.	СФРБ ИНН	lNN	Character (14)	Учурдагы документ таандык болгон Социалдык фондунун бөлүмүнүн ИНН
9.	СФРБ ОКПО	ОКРО	Numeric (8,0)	Жөнөтүүчү кардардын ОКПО коду көрсөтүлөт. Учурдагы документ таандык болгон Социалдык фонддун бөлүмүнүн ОКПО көрсөтүлөт.
10.	СФРБ СФ номери	SFOND	Character (14)	Жөнөтүүчү кардардын Социалдык фондунун каттоо номери көрсөтүлөт. Учурдагы документ таандык болгон Социалдык фонддун бөлүмүнүн Социалдык фонддун каттоо номери көрсөтүлөт
11	Жалпы сумма	Sum	Саны (15.2)	Файлдагы бардык төлөмдөрдүн жыйынтык суммасы көрсөтүлөт
12.	Төлөмдөрдүн саны	Qty	Саны (10)	Файлдагы төлөмдөрдүн саны көрсөтүлөт
13.	Комментарийлер	Comment	Сабы (100)	Документтен ушул эле аталыштагы тилкесинин мааниси

 

«Суммалар» (lt Sums) таблицалык бөлүгү 

№	Тилкенин аталышы		Маалыматтын түрү/форматы	Эскертүү
1.	Саптын номери	Row	Сабы (5)	Бир файлдын ичинде уникалдуу сап номери
2.	Алуучу банктын БИКи	RecipientBlC	Сабы (6)	«Төлөмдөрдүн орду» тилкесинде учурдагы сапта көрсөтүлгөн Банктын БИК
3.	Алуучу банктын аталышы	RecipientBank	Сабы (100)	«Төлөмдөрдүн орду» тилкесинде учурдагы сапта көрсөтүлгөн банктын аталышы
4.	Төлөм коду	PurposeCode	Саны (8)	Төлөм жүгүртүлүшүнүн мамлекеттик классификаторуна ылайык, багыты боюнча төлөмдүн санариптик коду. Код учурдагы сапта көрсөтүлгөн төлөөлөрдүн түрү боюнча аныкталат. Төлөм коду «Төлөөлөрдүн багыты» маалымдамасынан алынат.
5.	Алуучунун эсеби	RecipientAccou nt	Сабы (16)	«Төлөөлөр» таблицалык бөлүгүнүн учурдагы сабынын «Эсеп номери» тилкесинен эсептешүү эсеп көрсөтүлөт.
6.	Алуучу	Recipient	Сабы (14)	Төлөөлөрдү алуучунун PIN же ИНН
7.	Алуучунун аталышы	RecipientName	Сабы (100)	Учурдагы саптан алуучунун аты-жөнү/аталышы көрсөтүлөт
8.	Делосу	File	Сабы (13)	Пенсиялык делонун номери
9.	Пенсионер	Pensioner	Сабы (14)	Пенсионердин PIN коду. Пенсиянын түрү СПК болсо жана төлөөлөр түрү бир жолку төлөөлөргө же сөөк коюуга барабар болбосо, көрсөтүлбөйт.
10.	Пенсия түрү	kindPension	Саны (1)	Пенсия түрүнүн коду.  1 – жашы боюнча;  2 –майыптыгы боюнча;  3 – СПК;  4 – СПВ
11.	Айы, жылы	MonthYear	Саны (6)	Саптын суммасы таандык болгон ЖЖЖЖАА форматында ай-жыл.
12.	Бөлүк	Section	Саны (1)	Саптагы төлөмдүн суммасы таандык болгон бөлүктүн коду:   1 – биринчи бөлүк;  2 – өткөн айлар;  3 – учурдагы бөлүк;  4 – келерки айлар
13.	Төлөөлөрдүн түрү	TypePayment	Саны (1)	Саптагы төлөмдүн суммасы тиешелүү болгон төлөм түрүнүн коду   1 – пенсия;  2 – топтолмо пенсиялык фонду;  3 – кармап калуу;  4 – компенсация;  5 – бир жолку төлөөлөр;  6 – сөөк коюуга;  7 – кошумча суммалар
14	Кошумча	Addlnfo	Сабы (5)	Бир жолку төлөмдөрдүн коду.  Бир жолку төлөм жүргүзүлгөн учурда көрсөтүлөт
15.	Төлөөлөрдүн суммасы	SumPayd	Саны (18.2)	Төлөнгөн негизги сумма

 

«Кыргыз Республикасынын Улуттук банк айрым ченемдик укуктук актыларына өзгөртүү киргизүү жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын токтом долбооруна 

САЛЫШТЫРМА ТАБЛИЦА 

 

Колдонуудагы редакция	Сунушталган редакция
Кыргыз Республикасында майда чекене жана дайыма өткөрүлүүчү төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасы жөнүндө Жобону
2. Терминдер жана аныктамалар	2. Терминдер жана аныктамалар
2. Терминдер жана аныктамалар  Бул Жободо төмөндөгүдөй терминдер жана аныктамалар пайдаланылат:  Жөнөтүүчү банк - системанын системага төлөм документин же билдирүүнү демилгелөөчү катышуучусу.  Алуучу банк - системанын системадан төлөм документин же билдирүүнү алуучу катышуучусу.  Кайтарым төлөм - акыркы эсептешүү өткөрүлгөндөн кийин анын корреспонденттик/күндөлүк эсебине катачылык менен чегерилген суммалар боюнча, төлөмдөрүн алуучу банк тарабынан кайтарылуучу төлөмү.  Клиринг - системанын катышуучуларынын төлөмдөрүн жыйноо, иргөө, тастыктоо жана өзара көп тараптуу таза позицияларды эсептөө процессин.  Клирингдик сессия - системада белгиленген мезгил аралыгы, анын ичинде клиринг жүзөгө шырылат. Клирингдик сессия системанын катышуучуларынын таза позициялары боюнча акыркы эсептешүүлөр менен аяктайт.  Клирингдик күн - системада белгиленген мезгил аралыгы, анын ичинде клиринг жүзөгө ашырылат. Клирингдик күн бир же андан көп клирингдик сессиядан турат.  Төлөөчү кардар - банктын кардары, анын акча каражаттарынын эсебинен эсептешүүлөр жүзөгө ашырылат.  Алуучу кардар - банктын кардары, эсептешүүлөрдүн натыйжасында акча каражаттары анын пайдасына келип түшөт.    Артыкчылык берүү коду - клирингде төлөм документтерин иргөөнүн кезектүүлүгүн аныктоочу код. Артыкчылык берүү коду төлөмдү жөнөтүүчүнүн төлөм документине ыйгарылат.  Кредиттик төлөм - төлөөчүнүн акча каражаттарын төлөөчүнүн эсебинен алуу жана аларды алуучунун эсебинен чегерүү жөнүндө тапшырмасы боюнча банк тарабынан жүзөгө ашырылуучу төлөм.  Мониторинг - төлөмдөрдү өткөрүү процессине көз салуу жана тобокелдиктерди системада чектөө жана жоюу максатында аларды тескөө.  Акыркы эсептешүү - финансы-кредит уюмдардын Кыргыз Республикасынын Улуттук банкында (мындан ары - Улуттук банк) ачылган эсептери боюнча, айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасы аркылуу өткөрүлүүчү эсеби. Акыркы эсептешүү шартсыз жана кайтарылбаган болуп саналат.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Пакет - бир алуучу банкка бир тип, төлөмдөрдүн эсептешүү датасы боюнча топтоштурулуп жана электрондук түрдө түзүлүп жөнөтүлүүчү төлөмдөрдүн же билдирүүлөрдүн жыйындысы.  Төлөм - нак акча каражаттарын пайдалануу менен акча мидеттенмелерин аткаруу же төлөөчүнүн мыйзамдар тарабынан белгиленген формада нак эмес акча каражаттарын которуу процесси.  Банктык төлөм карттарын пайдалануу менен төлөм - бирдиктүү банктар аралык процессингдик борбордо иргөөдөн кийин катышуучулардан системага келип түшүүчү төлөм. Банктык төлөм карттарын пайдалануу менен төлөм товарларды, иштерди жана кызмат көрсөтүүлөрдү төлөөдө, ошондой эле банкоматтар жана терминалдар аркылуу нак акча каражаттарын алууда жүзөгө ашырылат.  Төлөм документи - мыйзамдарга ылайык белгиленген формада, юридикалык жактар жана жеке адамдар тарабынан таризделген жана анын негизинде төлөмдөр жүргүзүлүүчү документ.  Системанын персоналы - клирингдик борбордун системаны тейлөөнү, колдоону жана иштешин камсыз кылуучу адистери.  Преавторизация (алдынала акцепт) - кардардын банкка белгилүү бир убакыттын ичинде жана (же) белгилүү сумманын чегинде аталган алуучудан акча каражаттарын төлөөгө карата эсептерди алууда өзүнүн эсептешүү/утурумдук эсептерин дебеттөөгө алдынала уруксат берүүсү.  Процессингдик борбор - өткөрүлгөн транзакциялар боюнча маалыматтарды жыйноону, иргөөнү жана эмитентке, эквайерге жана эсептешүү агентине жөнөтүүнү жүзөгө ашыруучу юридикалык жана же структуралык бөлүм.  Тике дебеттөө - эсептешүүнү жүзөгө ашыруучу форма, анда катышуучу белгилүү убакыттын ичинде жана (же) белгилүү сумманын чегинде аракеттенүүчү преавторизациянын негизинде кардардын эсебин дебеттөөнү жана алуучуга төлөмдү берүүнү жүзөгө ашырат.  Эсептешүү - берилген төлөм документтерине ылайыкакча каражаттарын төлөөчүнүн эсептешүү эсебинен алуу жана алуучунун эсептешүү эсебинен чегерүү. Эсептешүү төлөмдүн аякташы болуп саналат.  Чекене жана дайыма өткөрүлүүчү төлөмдөр - шашылыш эмес жана/же дайыма болуучу орто жана майда суммалардагы төлөмдөр.  Майда чекене жана дайыма өткөрүлүүчү төлөмдөрдүн пакетик клирингдик системасы - төлөм системасынын акыркы эсептешүүнү жүзөгө ашыруу үчүн катышуучулардын көп тараптуу таза позицияларын аныктоо механизмдерин кошо алганда, алардын жардамы менен системанын катышуучулары клирингдик борбор аркылуу өздөрүнүн төлөмдөрүнө караштуу маалыматтарды же документтерди бере, ала турган технологиялардын, эрежелердин, жол-жоболордун жаан инструменттердин жыйындысын билдирүүчү компоненти.  Билдирүү - системадагы сурамдар, жооптор жана тастыктоолор жөнүндө электрондук маалымат.  Электрондук билдирүү - электрондук түрдө берилген маалымат, компьютердик системаларда, компьютердик коммункацияларды жана алар менен байланыштуу болгон электр жабдууларында аны менен операциялар жүргүзүлөт.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Файл - системада электрондук түрдө түзүлүүчү жана берилүүчү төлөмдөрдүн пакетинин жыйындысы.  Таза позиция - системанын катышуучуларынын белгилүү бир убакытка чейин бардык башка катышуучулардан ал тарабынан ушул эле убакытка чейин бардык башка катышуучуларга жөнөтүлгөн анын которууларынын бардык суммаларын эске албоо менен алынган бардык которууларынын суммасы. Эгерде, айырма оң болсо, катышуучу таза кредиттик позицияда болот, ал эми айырма терс болсо катышуучу таза дебеттик позицияда болот. Таза кредититк же дебеттик позиция клирингдик сессия аяктары менен жыйынтык таза позиция болуп аталат.	2. Терминдер жана аныктамалар  Бул Жободо төмөндөгүдөй терминдер жана аныктамалар пайдаланылат:  Жөнөтүүчү банк - системанын системага төлөм документин же билдирүүнү демилгелөөчү катышуучусу.  Алуучу банк - системанын системадан төлөм документин же билдирүүнү алуучу катышуучусу.  Кайтарым төлөм - акыркы эсептешүү өткөрүлгөндөн кийин анын корреспонденттик/күндөлүк эсебине катачылык менен чегерилген суммалар боюнча, төлөмдөрүн алуучу банк тарабынан кайтарылуучу төлөмү.  Клиринг - системанын катышуучуларынын төлөмдөрүн жыйноо, иргөө, тастыктоо жана өзара көп тараптуу таза позицияларды эсептөө процессин.  Клирингдик сессия - системада белгиленген мезгил аралыгы, анын ичинде клиринг жүзөгө шырылат. Клирингдик сессия системанын катышуучуларынын таза позициялары боюнча акыркы эсептешүүлөр менен аяктайт.  Клирингдик күн - системада белгиленген мезгил аралыгы, анын ичинде клиринг жүзөгө ашырылат. Клирингдик күн бир же андан көп клирингдик сессиядан турат.  Төлөөчү кардар - банктын кардары, анын акча каражаттарынын эсебинен эсептешүүлөр жүзөгө ашырылат.  Алуучу кардар - банктын кардары, эсептешүүлөрдүн натыйжасында акча каражаттары анын пайдасына келип түшөт.  Артыкчылык берүү коду - клирингде төлөм документтерин иргөөнүн кезектүүлүгүн аныктоочу код. Артыкчылык берүү коду төлөмдү жөнөтүүчүнүн төлөм документине ыйгарылат.  Кредиттик төлөм - төлөөчүнүн акча каражаттарын төлөөчүнүн эсебинен алуу жана аларды алуучунун эсебинен чегерүү жөнүндө тапшырмасы боюнча банк тарабынан жүзөгө ашырылуучу төлөм.  Мониторинг - төлөмдөрдү өткөрүү процессине көз салуу жана тобокелдиктерди системада чектөө жана жоюу максатында аларды тескөө.  Акыркы эсептешүү - финансы-кредит уюмдардын Кыргыз Республикасынын Улуттук банкында (мындан ары - Улуттук банк) ачылган эсептери боюнча, айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасы аркылуу өткөрүлүүчү эсеби. Акыркы эсептешүү шартсыз жана кайтарылбаган болуп саналат.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Пакет - бир алуучу банкка бир тип, төлөмдөрдүн эсептешүү датасы боюнча топтоштурулуп жана электрондук түрдө түзүлүп жөнөтүлүүчү төлөмдөрдүн же билдирүүлөрдүн жыйындысы.  Төлөм - нак акча каражаттарын пайдалануу менен акча мидеттенмелерин аткаруу же төлөөчүнүн мыйзамдар тарабынан белгиленген формада нак эмес акча каражаттарын которуу процесси.  Банктык төлөм карттарын пайдалануу менен төлөм - бирдиктүү банктар аралык процессингдик борбордо иргөөдөн кийин катышуучулардан системага келип түшүүчү төлөм. Банктык төлөм карттарын пайдалануу менен төлөм товарларды, иштерди жана кызмат көрсөтүүлөрдү төлөөдө, ошондой эле банкоматтар жана терминалдар аркылуу нак акча каражаттарын алууда жүзөгө ашырылат.  Төлөм документи - мыйзамдарга ылайык белгиленген формада, юридикалык жактар жана жеке адамдар тарабынан таризделген жана анын негизинде төлөмдөр жүргүзүлүүчү документ.  Системанын персоналы - клирингдик борбордун системаны тейлөөнү, колдоону жана иштешин камсыз кылуучу адистери.  Преавторизация (алдынала акцепт) - кардардын банкка белгилүү бир убакыттын ичинде жана (же) белгилүү сумманын чегинде аталган алуучудан акча каражаттарын төлөөгө карата эсептерди алууда өзүнүн эсептешүү/утурумдук эсептерин дебеттөөгө алдынала уруксат берүүсү.  Процессингдик борбор - өткөрүлгөн транзакциялар боюнча маалыматтарды жыйноону, иргөөнү жана эмитентке, эквайерге жана эсептешүү агентине жөнөтүүнү жүзөгө ашыруучу юридикалык жана же структуралык бөлүм.  Тике дебеттөө - эсептешүүнү жүзөгө ашыруучу форма, анда катышуучу белгилүү убакыттын ичинде жана (же) белгилүү сумманын чегинде аракеттенүүчү преавторизациянын негизинде кардардын эсебин дебеттөөнү жана алуучуга төлөмдү берүүнү жүзөгө ашырат.  Эсептешүү - берилген төлөм документтерине ылайыкакча каражаттарын төлөөчүнүн эсептешүү эсебинен алуу жана алуучунун эсептешүү эсебинен чегерүү. Эсептешүү төлөмдүн аякташы болуп саналат.  Чекене жана дайыма өткөрүлүүчү төлөмдөр - шашылыш эмес жана/же дайыма болуучу орто жана майда суммалардагы төлөмдөр.  Майда чекене жана дайыма өткөрүлүүчү төлөмдөрдүн пакетик клирингдик системасы - төлөм системасынын акыркы эсептешүүнү жүзөгө ашыруу үчүн катышуучулардын көп тараптуу таза позицияларын аныктоо механизмдерин кошо алганда, алардын жардамы менен системанын катышуучулары клирингдик борбор аркылуу өздөрүнүн төлөмдөрүнө караштуу маалыматтарды же документтерди бере, ала турган технологиялардын, эрежелердин, жол-жоболордун жаан инструменттердин жыйындысын билдирүүчү компоненти.  Билдирүү - системадагы сурамдар, жооптор жана тастыктоолор жөнүндө электрондук маалымат.  Электрондук билдирүү - электрондук түрдө берилген маалымат, компьютердик системаларда, компьютердик коммункацияларды жана алар менен байланыштуу болгон электр жабдууларында аны менен операциялар жүргүзүлөт.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Файл - системада электрондук түрдө түзүлүүчү жана берилүүчү төлөмдөрдүн пакетинин жыйындысы.  Таза позиция - системанын катышуучуларынын белгилүү бир убакытка чейин бардык башка катышуучулардан ал тарабынан ушул эле убакытка чейин бардык башка катышуучуларга жөнөтүлгөн анын которууларынын бардык суммаларын эске албоо менен алынган бардык которууларынын суммасы. Эгерде, айырма оң болсо, катышуучу таза кредиттик позицияда болот, ал эми айырма терс болсо катышуучу таза дебеттик позицияда болот. Таза кредититк же дебеттик позиция клирингдик сессия аяктары менен жыйынтык таза позиция болуп аталат.  «Бардыгы же эч нерсе» принциби - системанын катышуучуларынын чекене төлөм системаларында эсептелген таза позицияларынын акыркы эсептөөсүндө колдонулат. Эгерде системанын катышуучуларынын кеминде бирөөсүндө өзүнүн таза дебеттик позициясы үчүн төлөөгө жетиштүү каражат жок болсо, анда система толугу менен эсептешилгенге чейин бардык катышуучулар үчүн таза позициялардын акыркы эсебин жүргүзбөйт.”;
4. Системанын архитектурасы	4. Системанын архитектурасы
4.2. Борбордук түйүн төлөм документтерин жана билдирүүлөрдү борбордоштурулган жыйноо жана иргөө, төлөмдөрдүн жана билдирүүлөрдүн чыгыш файлдарын түзүү жана берүү, системанын катышуучуларынын жыйынтык көптараптуу таза позицияларын эсептөө жана аларды акыркы эсептешүүлөрдү өткөрүү үчүн айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасы берүү боюнча функцияларды клирингдик борбор тарабынан жүзөгө ашыруу үчүн багытталган аппараттык-программалык комплексти билдирет.	4.2. Борбордук түйүн төлөм документтерин жана билдирүүлөрдү борбордоштурулган жыйноо жана иргөө, төлөмдөрдүн жана билдирүүлөрдүн чыгыш пакеттерин түзүү жана берүү, системанын катышуучуларынын жыйынтык көптараптуу таза позицияларын эсептөө жана аларды акыркы эсептешүүлөрдү өткөрүү үчүн айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасы берүү боюнча функцияларды клирингдик борбор тарабынан жүзөгө ашыруу үчүн багытталган аппараттык-программалык комплексти билдирет.
4.3. Катышуучулардын автоматташтырылган иш орду катышуучулар тарабынан төлөм документтеринин жана билдирүүлөрдүн файлдарын алуу, системага даярдоо жана берүү жана мониторингди жүзөгө ашыруу үчүн багытталган аппараттык-программалык комплекси.	4.3. Катышуучулардын автоматташтырылган иш орду катышуучулар тарабынан төлөм документтеринин жана билдирүүлөрдүн пакеттерин алуу, системага даярдоо жана берүү жана мониторингди жүзөгө ашыруу үчүн багытталган аппараттык-программалык комплекси.
6. Системанын катышуучулары	6. Системанын катышуучулары
6.7. Системага катышу жөнүндө келишимди бузуу системанын катышуучусу статусунан ажыратууга алып келет. Улуттук банктын басы боюнча финансылык кыйынчылыкты тарткан катышуучу клирниг борборунун тиешелүү буйруусу менен банктар аралык төлөө системасына катышуу укугунан келишимди бузуусуз эле убактылуу ажыратылышы мүмкүн.	6.7. Системага катышуу жөнүндө келишимди бузуу, системанын катышуучусунун статусунан ажыратууга алып келет, андан кийин катышуучу системадан чыгарылат. Улуттук банктын баалоосу боюнча финансылык кыйынчылыктарга дуушар болгон катышуучу, клирингдик борбордун тиешелүү буйругу менен келишимди бузбастан, банктар аралык төлөм системасына катышуу укугунан убактылуу ажыратылышы мүмкүн.
7. Системаны иштетүүнүн негизги эрежелери	7. Системаны иштетүүнүн негизги эрежелери
7.2. Банктык төлөм карттарын пайдалануу менен төлөмдөр калган төлөмдөргө каратч алганда, акыркы эсептешүүлөрдү өткөрүүгө карата эң жогорку артыкчылык берүүлөргө ээ.
7.3. Системада төлөмдөрдү иргөө боюнча төмөндөгүдөй даталар аныкталган:   - түзүү датасы - алгачкы документте төлөмдү жөнөтүүчү кардар же алуучу банк тарабынан көрсөтүлгөн дата;   - берүү датасы - дата төлөмдөр системага келип түшөрү менен аларга ыйгарылган дата. Кредиттик төлөмдөр үчүн берүү датасы аларды таза позициялардын эсебине камтуу датасы болуп саналат;   - ирге датасы - таза позициялардын эсебине тике дебеттөө боюнча төлөмдөрдү камтуу датасы;   - эсептешүү датасы - ошол датада акыркы эсептешүү жүргүзүлүшү мүмкүн болгон дата. Эсептешүү датасы жөнөтүүчү банк тарабынан кредиттик төлөмдөрдө көрсөтүлөт, тике дебеттөө боюнча төлөмдөрдө эсептешүү датасы алардын системага келип түшүүсү менен автоматтуу түрдө ыйгарылат.	7.3. Системада төлөмдөрдү иргөө боюнча төмөндөгүдөй даталар аныкталган:   - түзүү датасы - алгачкы документте төлөмдү жөнөтүүчү кардар же алуучу тарабынан көрсөтүлгөн дата;   - берүү датасы - дата төлөмдөр системага келип түшөрү менен аларга ыйгарылган дата. Кредиттик төлөмдөр үчүн берүү датасы аларды таза позициялардын эсебине камтуу датасы болуп саналат;   - ирге датасы - таза позициялардын эсебине тике дебеттөө боюнча төлөмдөрдү камтуу датасы;   - эсептешүү датасы - ошол датада акыркы эсептешүү жүргүзүлүшү мүмкүн болгон дата. Эсептешүү датасы жөнөтүүчү  тарабынан кредиттик төлөмдөрдө көрсөтүлөт, тике дебеттөө боюнча төлөмдөрдө эсептешүү датасы алардын системага келип түшүүсү менен автоматтуу түрдө ыйгарылат.
7.5. Системага берилген төлөм документтери же билдирүү пакетке бириктирилет. Пакеттер бир же бир нече файлдарга бириктирилет. Пакет/файл системада Улуттук банктын ченемдик укуктук актылары тарабынан белгиленген форматтарга ылайык түзүлөт. Файлга жана/же пакетке электрондук санариптик колтамга коюлат, бул аталган файлда/пакете берилген бардык төлөмдөрдү же билдирүүлөрдү тастыктайт.	7.5. Системага берилген төлөм документтери же билдирүү пакетке бириктирилет. Пакет системада Улуттук банктын ченемдик укуктук актылары тарабынан белгиленген форматтарга ылайык түзүлөт. Пакетке электрондук санариптик колтамга коюлат, бул аталган пакетте берилген бардык төлөмдөрдү же билдирүүлөрдү тастыктайт.
7.6. Төлөм документтеринин жана билдирүүлөрдүн файлдарын кабыл алуу клирингдик сессиянын/күндүн ичинде гана жүргүзүлөт. Системада клирингдик күндүн ичинде бирнече клирингдик сессияларды өткөрүү белгилениши мүмкүн.	7.6. Төлөм документтеринин жана билдирүүлөрдүн пакеттерин кабыл алуу клирингдик сессиянын/күндүн ичинде гана жүргүзүлөт. Системада клирингдик күндүн ичинде бирнече клирингдик сессияларды өткөрүү белгилениши мүмкүн.
7.7. Система системанын катышуучуларына алардан алынган бардык төлөм документтери жана билдирүүлөр боюнча тастыктоолорду түзөт жана берет. Тастыктамаларга электрондук санариптик колтамгалар коюлат.	7.7. Система системанын катышуучуларына алардан алынган бардык төлөм документтери жана билдирүүлөр боюнча тастыктоолорду түзөт жана берет. Тастыктамаларга электрондук колтамгалар коюлат.
7.9. Улуттук банктын ченемдик укуктук актылары тарабынан белгиленген талаптарга ылайык келбеген төлөмдөр система тарабынан четке кагылат жана иргөөгө кабыл алынбайт. Системада бүтүндөй пакет/файл же бир өзүнчө төлөм четке кагылышы мүмкүн. Бардык четке кагылган төлөмдөр система тарабынан белгиленет жана баш тартуунун себептеринин кодун көрсөтүү менен катышуучуларга берилет.	7.9. Улуттук банктын ченемдик укуктук актылары тарабынан белгиленген талаптарга ылайык келбеген төлөмдөр система тарабынан четке кагылат жана иргөөгө кабыл алынбайт. Системада бүтүндөй пакет же бир өзүнчө төлөм четке кагылышы мүмкүн. Бардык четке кагылган төлөмдөр система тарабынан белгиленет жана баш тартуунун себептеринин кодун көрсөтүү менен катышуучуларга берилет.
7.10. Төлөм документтеринин файлдары системада төлөмдөрдү өткөрүүнүн Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларына ылайык белгиленген эрежелеринде жана тартибинде аныкталган убакыт ичинде, аталган система боюнча, алуучу банкка берилет. Туура эмес төлөмдөр табылган учурда алуучу банк баштартышы жана аны жыйынтык таза позициянын эсебин система аркылуу кошууга чейинки убакыт ичинде жөнөтүүчү банкка кайрадан бериши мүмкүн. Баштартылган төлөмдөр алуучу банк тарабынан системага жөнөтүүчү банктын туура эмес төлөм документтерин идентификациялоочу кошумча бардык реквизиттерди камтуучу жаңы төлөм документтери катары берилет.	7.10. Төлөм документтеринин пакеттери алуучуларга ушул система үчүн Улуттук банктын тиешелүү ченемдик укуктук актыларында белгиленген системада төлөмдөрдү жүргүзүү эрежелеринде жана тартибинде аныкталган мөөнөттө өткөрүлүп берилет. Эгерде туура эмес төлөм табылса, анда алуучу андан баш тартып, Улуттук банктын тиешелүү ченемдик укуктук актыларында көрсөтүлгөн мөөнөттө кайра жөнөтүүчүгө өткөрүп бере алат. Баш тартуу төлөмдөрү алуучу тарабынан системага жаңы төлөм документтери катары которулат, ага кошумча жөнөтүүчүнүн туура эмес төлөө документин аныктаган бардык реквизиттер камтылган.
7.11. Жөнөтүүчү банк ага мурда жөнөтүлгөн төлөмдү системага аны жокко чыгаруу жөнүндө буйрууну берүү жолу менен кайтарып алышы мүмкүн. Төлөм документтерин жокко чыгаруу же кайтарып алуу жөнүндө буйрууну кабыл алуу жыйынтык таза, позициянын эсебине аларды кошууга чейинки убакыт ичинде жүргүзүлөт.	7.11. Жөнөтүүчү ага мурда жөнөтүлгөн төлөмдү системага аны жокко чыгаруу жөнүндө буйрууну берүү жолу менен кайтарып алышы мүмкүн. Төлөм документтерин жокко чыгаруу же кайтарып алуу жөнүндө буйрууну кабыл алуу, Улуттук банктын тиешелүү ченемдик укуктук актылары тарабынан бул система боюнча белгиленген эрежелеринде жана тартиптеринде аныкталган мөөнөттө жүргүзүлөт.
7.14. Жыйынтык таза позициялар акыркы эсептешүүнү өткөрүү үчүн айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасына берилет.	7.14. Жыйынтык таза позициялар айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасына акыркы эсептешүүнү жүргүзүү үчүн өткөрүлүп, «бардыгы же эч нерсе» принциби боюнча системада иштелип чыгат.
7.15. Алуучу банк туура эмес документтер алынган учурда акыркы эсептешүүдөн кийин кайтарым төлөмдөрдү түзөт жара аны кийинки клирингдк күндөн кечиктирбестен системага берет. Кайтарым төлөмдөр алуучу банк тарабынан системага жөнөтүүчү банктын туура эмес төлөм документтерин идентификациялоочу кошумча бардык реквизиттерди камтуучу жаңы төлөм документтери катары берилет.	7.15. Алуучу туура эмес документтер алынган учурда акыркы эсептешүүдөн кийин кайтарым төлөмдөрдү түзөт жара аны кийинки клирингдк күндөн кечиктирбестен системага берет. Кайтарым төлөмдөр алуучу тарабынан системага жөнөтүүчүгө  туура эмес төлөм документтерин идентификациялоочу кошумча бардык реквизиттерди камтуучу жаңы төлөм документтери катары берилет.
7.17. Төлөөчү кардар үчүн төлөмдөр жөнөтүүчү банктын аны аткарууга кабыл алынгандыгы жана анын эсепке дебеттөө жөнүндө белгиси менен тастыктоо жана/же төлөм документинин Нускасы алынган учурдан тартып кайтарылбаган жана акыркы болуп саналат.	7.17. Төлөөчү кардар үчүн, төлөмдөр тастыктоо жана/же аны аткарууга кабыл алгандыгы жана анын эсебин дебеттелгендиги жөнүндө жөнөтүүчүнүн белгиси бар төлөм документинин нускасын алган учурдан тартып кайтарылгыс болуп саналат жана айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында таза позицилар боюнча акыркы эсептешүүлөр өткөрүлүп, жөнөтүүчүнүн корреспонденттик/учурдагы эсебин дебеттөөдөн кийин акыркы болуп саналат.»;
7.18. Алуучу банк үчүн төлөмдөр ал боюнча жыйынтык таза позициясын эсептөө мезгили келип жеткенден кийин кайтарылбаган жана айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында таза позиция боюнча акыркы эсептешүүнү өткөрүүдөн жана аны корреспонденттик/ күндөлүк эсепте дебеттөөдөн кийин акыркы болуп саналат.	7.18. Алуучу үчүн төлөмдөр ал боюнча жыйынтык таза позициясын эсептөө мезгили келип жеткенден кийин кайтарылбаган жана айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында таза позиция боюнча акыркы эсептешүүнү өткөрүүдөн жана аны корреспонденттик/ күндөлүк эсепте дебеттөөдөн кийин акыркы болуп саналат.
7.19. Алуучу банк үчүн төлөмдөр акыркы төлөмдү өткөрүүдөн жана аны корреспонденттик эсепте кредиттөөдөн кийин кайтарылбай турган болуп саналат.	7.19. Алуучу үчүн төлөмдөр акыркы төлөмдү өткөрүүдөн жана аны корреспонденттик эсепте кредиттөөдөн кийин кайтарылбай турган болуп саналат.
7.20. Алуучу кардар үчүн төлөмдөр алуучу банк тарабынан алуучу кардардын эсебин кредиттөө учурунда кайтарылбай турган жана акыркы болуп саналат. Алуучу банк алуучу кардардын эсебинен айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында акыркы эсептешүүнү өткрүүдөн кийин гана кредиттейт.	7.20. Алуучу кардар үчүн төлөмдөр алуучу тарабынан алуучу кардардын эсебин кредиттөө учурунда кайтарылбай турган жана акыркы болуп саналат. Алуучу алуучу кардардын эсебинен айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасында акыркы эсептешүүнү өткрүүдөн кийин гана кредиттейт.
8. Клиринг борборунун жана системанын катышуучуларынын жоопкерчилиги	8. Клиринг борборунун жана системанын катышуучуларынын жоопкерчилиги
8.6. Системанын катышуучусу клириг боюнча кызмат көрсөтүүлөргө өз убагында төлөөнү камсыз кылат.	8.6. Системанын катышуучусу Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларында бекитилген тарифтерге ылайык клиринг кызматтары үчүн өз убагында төлөөнү камсыз кылат
8.7. Системанын кызматына төлөөлөр абоненттик төлөмдөн жана системанын катышуучуларынын чыгыш төлөмдөрү үчүн төлөөлөрдөн турат.	Күчүн жоготту
8.8. Эгерде, системанын катышуучусуна консервация режими киргизилсе, төлөнүүгө тийиш болгон абоненттик төлөм өлчөмү 1-тиркемеге ылайык аныкталат.	Күчүн жоготту
9. Системада тобокелдиктерди тескөөнүн ыкмалары	9. Системада тобокелдиктерди тескөөнүн ыкмалары
9.3. Системада катышуучулардын таза дебеттик позициясына лимиттердин эки түрү белгиленет:   «Дебеттик таза позицияга эсептөө лимити (мындан ары - эсептөө лимити) - күн сайын айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасынан пакеттик клиринг системасына, өткөн чейрек үчүн статистикалык маалыматтардын негизинде эсептелинген катышуучунун дебеттик таза позициясына акча каражаттарынын максималдуу резерви өлчөмүндө файлдарды берүү аркылуу клиринг сессиясын ачуудан кийин белгиленет».   «Дебеттик таза позицияга акча каражаттарынын резерви (мындан ары резерв) - катышуучу тарабынан күн сайын өз корреспонденттик/ күндөлүк эсебиндеги, пакеттик клиринг системасында клиринг сессиясынын жыйынтыгы боюнча дебеттик таза позицияны жыйынтыктап эсептөө үчүн зарыл болгон каражаттардын бөлүгүн резервге коюу аркылуу белгиленет.	9.3. Система катышуучулардын таза дебеттик позициясына эки түрдөгү лимитти белгилейт:  Дебеттик таза позицияга эсептөө лимити (мындан ары - эсептөө лимити) клиринг сессиясы ачылгандан кийин күн сайын катышуучунун дебеттик таза позициясы үчүн мурунку чейректеги статистикалык маалыматтардын негизинде эсептелген максималдуу акча резервинин өлчөмүндө белгиленет.  Дебеттик таза позицияга акча каражаттарынын резерви (мындан ары резерв) - катышуучу тарабынан күн сайын өз корреспонденттик/ күндөлүк эсебиндеги, пакеттик клиринг системасында клиринг сессиясынын жыйынтыгы боюнча дебеттик таза позицияны жыйынтыктап эсептөө үчүн зарыл болгон каражаттардын бөлүгүн резервге коюу аркылуу белгиленет.
9.7. Улуттук банк проблемалуу финансы-кредиттик мекемелерди системага катыштыруудан системанын катышуучуларынын абалына мезгил-мезгили менен баа берүүнү жүргүзүүнүн негизинде, тиешелүү буйрууларды кабыл алуу жолу менен четтете же убактылуу токтото алат. Мындай катышуучларды жок кылуу жөнүндө чечимдерди кабыл алуунун жол-жоболору, ошондой эле системанын финансылык-кыйынчылыктарды баштарынан кечирип жатышкан катышуучуларынын төлөмдөрүн өткөрүү үчүн жол-жоболору Улуттук банктын өзүнчө ченемдик укуктук актылары менен аныкталат.	9.7. Улуттук банк проблемалуу финансы-кредиттик уюмдарды системага катыштыруудан системанын катышуучуларынын абалына мезгил-мезгили менен баа берүүнү жүргүзүүнүн негизинде, тиешелүү буйрууларды кабыл алуу жолу менен четтете же убактылуу токтото алат. Мындай катышуучларды жок кылуу жөнүндө чечимдерди кабыл алуунун жол-жоболору, ошондой эле системанын финансылык-кыйынчылыктарды баштарынан кечирип жатышкан катышуучуларынын төлөмдөрүн өткөрүү үчүн жол-жоболору Улуттук банктын өзүнчө ченемдик укуктук актылары менен аныкталат.
9.8. Операциялык тобокелдиктерди минималдаштыруу жана системанын үзгүлтүксүз иштешин камсыз кылуу максатында, негизги клиринг борборунун иши резервдик борборго да көчүрүлөт. Негизги борбордун иши (энергия менен жабдуу, аппараттар, байланыш каналдары менен камсыз кылуу ж.б.у.с.) үзгүлтүккө учураган шартта, системанын иши зарылчылыкка жараша резервдик борборго 2 саат ичинде которулат.	9.8. Операциялык тобокелдиктерди минималдаштыруу жана системанын үзгүлтүксүз иштешин камсыз кылуу максатында, негизги клиринг борборунун иши резервдик борборго да көчүрүлөт. Негизги борбордун иши (энергия менен жабдуу, аппараттар, байланыш каналдары менен камсыз кылуу ж.б.у.с.) үзгүлтүккө учураган шартта, системанын иши зарылчылыкка жараша резервдик борборго которулат.
9.10. Санкцияланбаган мүмкүндүктөн коргонуу үчүн маалыматтарды берүүнүн каналдарын шифрлөө, системанын катышуучуларын жана персоналдарын авторизация жана аутентификациялоо колдонулат. Берилүүчү маалыматтардын тактыгы жана бүтүндүгү электрондук санариптик колтамгаларды колдонуу менен камсыз болот.	9.10. Санкцияланбаган мүмкүндүктөн коргонуу үчүн маалыматтарды берүүнүн каналдарын шифрлөө, системанын катышуучуларын жана персоналдарын авторизация жана аутентификациялоо колдонулат. Берилүүчү маалыматтардын тактыгы жана бүтүндүгү электрондук колтамгаларды колдонуу менен камсыз болот.
Кыргыз Республикасында майда чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасы жөнүндө жобого карата  1-тиркеме       (КР Улуттук банк Башкармасынын 2012-жылдын 11-июлундагы N 29/8 токтомунун редакциясына ылайык)   Системанын катышуучусуна консервация режими киргизилген шартта, клирингдик борбор катышуучунун консервация режими киргизилгенге чейинки акыркы 12 ай үчүн төлөмдөрүнүн орточо айлык санын эсептейт.   Консервация режими шартында иштеп жаткан катышуучунун төлөнүүгө тийиш болгон абоненттик төлөмүнүн өлчөмү ар айлык негизде, төмөнкүчө аныкталат:   - эгерде, консервация режими киргизилгенден кийин, ай үчүн төлөнүүчү төлөмдөрдүн саны, катышуучулардын консервация режими киргизилгенге чейинки ай ичиндеги орточо төлөмдөрүнүн санынын 50% ашпаган чекте төмөндөтүлсө - системанын катышуучуларынын белгиленген абоненттик төлөмүнүн - 100%.   - эгерде, ай үчүн төлөнүүчү төлөмдөрдүн саны (консервация режими киргизилгенден кийин) консервация режими киргизилгенге чейинки катышуучунун ай ичиндеги төлөмдөрүнүн орточо санын кошо алганда, 50% дан көбүрөөккө 80% чейин төмөндөтүлсө - 50%.   - эгерде, ай үчүн төлөнүүчү төлөмдөрдүн саны (консервация режими киргизилгенден кийин) консервация режими киргизилгенге чейинки катышуучунун ай ичиндеги төлөмдөрүнүн орточо санынын 80% көбүрөөккө төмөндөтүлсө - 1%.
Кыргыз Республикасында майда чекене жана утурумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндө нускоо
Мазмуну	Мазмуну
1. Жалпы жоболор   2. Терминдер жана аныктамалар   3. Кардар тарабынан алгачкы төлөм документтерин даярдоо жана жөнөтүүчү банкка берүү   4. Жөнөтүүчү банкта алгачкы төлөм документтерин кабыл алуу жана иштеп чыгуу   5. Жөнөтүүчү банк тарабынан ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү даярдоо жана Клиринг борборуна өткөрүп берүү   6. ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу тартиби   7. Клиринг күнүн жабуу мезгили   8. Алуучу банкта ЭТД файлдарын иштеп чыгуу   9. Катышуучулар тарабынан документтердин архивин түзүү   10. Жоопкерчилик жана пикир келипшестиктерди чечүү   Тиркеме N 1	1. Жалпы жоболор   2. Терминдер жана аныктамалар   3. Кардар тарабынан алгачкы төлөм документтерин даярдоо жана жөнөтүүчүгө берүү   4. Жөнөтүүчүдө алгачкы төлөм документтерин кабыл алуу жана иштеп чыгуу   5. Жөнөтүүчү тарабынан ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү даярдоо жана Клиринг борборуна өткөрүп берүү   6. ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу тартиби   7. Алуучуда ЭТД пакеттерин иштеп чыгуу   8. Катышуучулар тарабынан документтердин архивин түзүү   9. Жоопкерчилик жана пикир келипшестиктерди чечүү   Тиркеме N 1
2. Терминдер жана аныктамалар	2. Терминдер жана аныктамалар
Нускоодо төмөнкүдөй терминдер жана аныктамалар кошумча пайдаланылат:  Клиринг борборунун автоматташтырылган иш орду (мындан ары КБ АИО) - клиринг борборунун ыйгарым укуктуу (системада каттоодон өткөрүлгөн жана андан пайдаланууга белгилүү укукка ээ болгон) персоналдары тарабынан системаны администрлөө, мониторингдөө милдетин аткаруу жана системанын катышуучуларынын пайдалануу укуктарын тескөө үчүн багытталган аппараттык-программалык комплекс.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Төлөөчү банк - системанын каттоодон өткөрүлгөн катышуучусу, ал кардардын көрсөтмөсү боюнча акча каражаттарын бул банкта ачылган анын эсебинен акча каражаттарын алуучунун эсебине которууну жүзөгө ашырат.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Системага сурам - Форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык, системанын катышуучулары тарабынан түзүлүүчү жана төлөмдөр жөнүндө маалыматты алуу үчүн системага берилүүчү электрондук формадагы маалымат (жөнөтүлгөн файлдардын, пакеттердин, таза позициялардын статусу жөнүндө ж.б.).  Байланыш каналы - телекоммуникациянын катышуучулар менен алардын кардарларынын, катышуучулардын жана Клиринг борборунун, Клиринг борборунун жана Айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасынын (мындан ары - ГСРРВ) ортосунда ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү берүүгө багытталган системасы.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Системанын жообу - Форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык система тарабынан түзүлүүчү жана катышуучуга андан сурамдарды жана ЭТД файлдарын алууга жооп катары берилүүчү электрондук түрдөгү маалымат.  Кабыл алынбаган (андан баш тартылган) төлөм документи - андан бул төлөмдү алуучу банк кардардын туура эмес аталышы, эсептин туура эмес көрсөтүлүшү, кардардын эсебинде каражаттардын жетишсиздиги жана тике дебеттөө жолу менен каражаттарды алып салууга келишимдин жоктугу себеби боюнча кабыл алуудан баш тартылган төлөм документи.  Алгачкы төлөм документи - кардар тарабынан түзүлүүчү жана банкка кагаз же электрондук түрдө берилүүчү төлөм документи (мындан ары электрондук төлөм документи же электрондук таблица).  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Сервистик бюро - катышуучунун автоматташтырылган иш ордуна ээ болбогон же системага тике бирикпеген катышуучулар тарабынан ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү түзүү, системага өткөрүп берүү жана системадан кабыл алуу үчүн багытталган Улуттук банктын Бирдиктүү сервистик борборунда орнотулган аппараттык-программалык комплекс.  Системанын билдирүүсү (билдирүү) - катышуучунун тиешелүү сурамына же сурамы жок эле система тарабынан жөнөтүлүүчү маалыматка системанын жообун билдирет.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Электрондук таблица - Форматтарды толтуруу эрежелеринде белгиленген форматта түзүлгөн жана суб-катышуучу менен банктын ортосундагы келишимдин шарттарына ылайык суб-катышуучу тарабынан банкка берилүүчү төлөмдөр жөнүндө электрондук маалымат (эмгек акыларды, пенсияларды, камсыздандыруу төлөмдөрүн, бюджеттик, коммуникациялык төлөмдөрдү ж.б. төлөө боюнча.).  Төлөмдөр жөнүндө толук маалымат - окшош белгилери боюнча (салык  төлөмдөрү, коммуналдык кызмат көрсөтүүлөргө төлөмдөр, эмгек акы долбоорлору боюнча төлөмдөр ж.б.) бир төлөмгө бириктирилген ар бир жеке төлөм боюнча, субэсеп менен өздүк эсептин тилкелерин кошо алганда, ЭПДнын бардык тилкелерин толтуруу менен ЭПДны милдеттүү түрдө тариздөө.	Нускоодо төмөнкүдөй терминдер жана аныктамалар кошумча пайдаланылат:  Клиринг борборунун автоматташтырылган иш орду (мындан ары КБ АИО) - клиринг борборунун ыйгарым укуктуу (системада каттоодон өткөрүлгөн жана андан пайдаланууга белгилүү укукка ээ болгон) персоналдары тарабынан системаны администрлөө, мониторингдөө милдетин аткаруу жана системанын катышуучуларынын пайдалануу укуктарын тескөө үчүн багытталган аппараттык-программалык комплекс.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Төлөөчү банк - системанын каттоодон өткөрүлгөн катышуучусу, ал кардардын көрсөтмөсү боюнча акча каражаттарын бул банкта ачылган анын эсебинен акча каражаттарын алуучунун эсебине которууну жүзөгө ашырат.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Системага сурам - Форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык, системанын катышуучулары тарабынан түзүлүүчү жана төлөмдөр жөнүндө маалыматты алуу үчүн системага берилүүчү электрондук формадагы маалымат (жөнөтүлгөн пакеттердин, таза позициялардын статусу жөнүндө ж.б.).   Байланыш каналы - телекоммуникациянын катышуучулар менен алардын кардарларынын, катышуучулардын жана Клиринг борборунун, Клиринг борборунун жана Айкын убакыт ыргагында эсептешүүлөрдүн гросстук системасы (мындан ары –ГСРРВ) ортосунда ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү берүүгө багытталган системасы.   (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Системанын жообу - Форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык система тарабынан түзүлүүчү жана катышуучуга андан сурамдарды жана ЭТД пакеттерин алууга жооп катары берилүүчү электрондук түрдөгү маалымат.   Кабыл алынбаган (андан баш тартылган) төлөм документи - андан бул төлөмдү алуучу кардардын туура эмес аталышы, эсептин туура эмес көрсөтүлүшү, кардардын эсебинде каражаттардын жетишсиздиги жана тике дебеттөө жолу менен каражаттарды алып салууга келишимдин жоктугу себеби боюнча кабыл алуудан баш тартылган төлөм документи.   Алгачкы төлөм документи - кардар тарабынан түзүлүүчү жана системанын катышуучусуна кагаз же электрондук түрдө берилүүчү төлөм документи (мындан ары электрондук төлөм документи же электрондук таблица).   (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Сервистик бюро - катышуучунун автоматташтырылган иш ордуна ээ болбогон же системага тике бирикпеген катышуучулар тарабынан ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү түзүү, системага өткөрүп берүү жана системадан кабыл алуу үчүн багытталган Улуттук банктын Бирдиктүү сервистик борборунда орнотулган аппараттык – программалык комплекс.   Системанын билдирүүсү (билдирүү) - катышуучунун тиешелүү сурамына же сурамы жок эле система тарабынан жөнөтүлүүчү маалыматка системанын жообун билдирет.  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  (Абзац КР Улуттук банк Башкармасынын 2017-жылдын 14-июнундагы № 2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)  Электрондук таблица - Форматтарды толтуруу эрежелеринде белгиленген форматта түзүлгөн жана суб-катышуучу менен системанын катышуучусунун ортосундагы келишимдин шарттарына ылайык суб-катышуучу тарабынан системанын катышуучусуна берилүүчү төлөмдөр жөнүндө электрондук маалымат (эмгек акыларды, пенсияларды, камсыздандыруу төлөмдөрүн, бюджеттик, коммуникациялык төлөмдөрдү ж.б. төлөө боюнча.).   Төлөмдөр жөнүндө толук маалымат - окшош белгилери боюнча (салык төлөмдөрү, коммуналдык кызмат көрсөтүүлөргө төлөмдөр, эмгек акы долбоорлору боюнча төлөмдөр ж.б.) бир төлөмгө бириктирилген ар бир жеке төлөм боюнча, субэсеп менен өздүк эсептин тилкелерин кошо алганда, ЭПДнын бардык тилкелерин толтуруу менен ЭПДны милдеттүү түрдө тариздөө.
3. Кардар тарабынан алгачкы төлөм документтерин  даярдоо жана жөнөтүүчү банкка берүү	3. Кардар тарабынан алгачкы төлөм документтерин  даярдоо жана жөнөтүүчүгө берүү
3.2. Кагаз же электрондук формадагы баштапкы төлөм документи банктын кардары тарабынан даярдалып, кардар менен жөнөтүүчү банктын ортосунда түзүлгөн келишим шарттарына ылайык, жөнңтүүчү банкка берилет.	3.2. Кагаз же электрондук формадагы баштапкы төлөм документи кардар тарабынан даярдалып, кардар менен жөнөтүүчү ортосунда түзүлгөн келишим шарттарына ылайык, жөнөтүүчүгө берилет.
3.3. Төлөмдөр жөнүндө маалыматты камтыган электрондук таблица суб-катышуучу тарабынан төлөп, жооптуу адамдардын электрондук цифралык колтамгалары коюлат же атайын каражаттар менен шифрленет жана суб-катышуучу менен банктын ортосундагы келишимдин шарттарына ылайык, байланыш каналдары же маалыматты кайсы болбосун алып жүрүүчү боюнча жөнөтүүчү банкка берилет.	3.3. Төлөмдөр жөнүндө маалыматты камтыган электрондук таблица суб-катышуучу тарабынан төлөп, жооптуу адамдардын электрондук колтамгалары коюлат же атайын каражаттар менен шифрленет жана суб-катышуучу менен жөнөтүүчүнүн ортосундагы келишимдин шарттарына ылайык, байланыш каналдары же маалыматты кайсы болбосун алып жүрүүчү боюнча жөнөтүүчүгө берилет.
4. Жөнөтүүчү банкта алгачкы төлөм документтерин  кабыл алуу жана иштеп чыгуу	4. Жөнөтүүчүдө алгачкы төлөм документтерин  кабыл алуу жана иштеп чыгуу
4.1. Жөнөтүүчү банк кардардан кагаз жүзүндөгү төлөм документин эки нускада кабыл алат. Кагаз түрүндөгү төлөм документинин бир нускасы жөнөтүүчү банкта калтырылат, экинчиси аны аткарууга кабыл алуу жөнүндө белги менен кардарга кайтарылып берилет. Кардар тарабынан төлөм документи төлөөчү банктын аны аткарууга кабыл алуу жөнүндө белгиси менен алынган учурдан тартып, бул төлөм кардар үчүн кайтарылып алынгыс жана акыркы болуп саналат.	4.1. Жөнөтүүчү кардардан кагаз жүзүндөгү төлөм документин эки нускада кабыл алат. Кагаз түрүндөгү төлөм документинин бир нускасы жөнөтүүчүдө калтырылат, экинчиси аны аткарууга кабыл алуу жөнүндө белги менен кардарга кайтарылып берилет.
4.2. Эмгек акы долбоорлору, коммуналдык төлөмдөр жана бюджетке төлөмдөргө тиешелүү болгон учурларда, банк-жөнөтүүчү Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 25-июлундагы №36/5 токтому менен бекитилген, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2007-жылдын 3-сентябрында 82-07 номеринде каттоодон өткөртүлгөн «Төлөм документтерин толтуруунун тартиби жөнүндө нускоого» ылайык, Пакеттик клиринг системасындагы төлөмдөрдүн толук ачып көрсөтүлүшү үчүн, субэсептерди жана жеке эсептердин тилкелерин кошо алганда баштапкы төлөм документи бардык тилкелеринин туура жана толук толтурулгандыгын текшерүүгө тийиш.	4.2. Эмгек акы долбоорлору, коммуналдык төлөмдөр жана бюджетке төлөмдөргө тиешелүү болгон учурларда, жөнөтүүчү Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 25-июлундагы №36/5 токтому менен бекитилген, Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинде 2007-жылдын 3-сентябрында 82-07 номеринде каттоодон өткөртүлгөн «Төлөм документтерин толтуруунун тартиби жөнүндө нускоого» ылайык, Пакеттик клиринг системасындагы төлөмдөрдүн толук ачып көрсөтүлүшү үчүн, субэсептерди жана жеке эсептердин тилкелерин кошо алганда баштапкы төлөм документи бардык тилкелеринин туура жана толук толтурулгандыгын текшерүүгө тийиш.
4.3. Эгерде кардар менен жөнөтүүчү банктын ортосундагы төлөм документтерин алмашуу электрондук формада жүзөгө ашырылып жаткан болсо, жөнөтүүчү банк банк менен кардардын ортосундагы келишимдин шарттарына, ошондой эле жөнөтүүчү банктын ички ченемдик документтерине жана жол-жоболоруна ылайык төлөм документинин алынгандыгын кардарга тастыктайт.	4.3. Эгерде кардар менен жөнөтүүчүнүн ортосундагы төлөм документтерин алмашуу электрондук формада жүзөгө ашырылып жаткан болсо, жөнөтүүчү жөнөтүүчү менен кардардын ортосундагы келишимдин шарттарына, ошондой эле жөнөтүүчүнүн ички ченемдик документтерине жана жол-жоболоруна ылайык төлөм документинин алынгандыгын кардарга тастыктайт.
4.4. Төлөм документинде каталар табылган учурда жөнөтүүчү банк кардарга төлөм документтерин жөнөтүүчү банктын ички ченемдик документтерине жана жол-жоболоруна ылайык, кайтаруу себептерин көрсөтүү менен кайтарып берет.	4.4. Төлөм документинде каталар табылган учурда жөнөтүүчү кардарга төлөм документтерин жөнөтүүчүнүн ички ченемдик документтерине жана жол-жоболоруна ылайык, кайтаруу себептерин көрсөтүү менен кайтарып берет.
5. Жөнөтүүчү банк тарабынан ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү даярдоо жана Клиринг борборуна өткөрүп берүү	5. Жөнөтүүчү тарабынан ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү даярдоо жана Клиринг борборуна өткөрүп берүү
5.1. Банк-жөнөтүүчү электрондук төлөм документинин файлдарын жана билдирмелерди форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык даярдайт. Коммуналдык, бюджеттик жана эмгек акы төлөмдөрү болгон учурларда банк-жөнөтүүчү ар бир төлөөчү үчүн ЭПДны түзөт.	5.1. Жөнөтүүчү электрондук төлөм документинин пакеттерин жана билдирмелерди форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык даярдайт. Коммуналдык, бюджеттик жана эмгек акы төлөмдөрү болгон учурларда жөнөтүүчү ар бир төлөөчү үчүн ЭПДны түзөт.
5.2. ЭТД файлдарын жана билдирүү даярдоодон кийин жөнөтүүчү банк ага ыйгарым укуктуу пайдалануучулардын ЭЦК коюп, системага байланыш каналдары боюнча берет.	5.2. ЭТД пакеттерин жана билдирүү даярдоодон кийин жөнөтүүчү ага ыйгарым укуктуу пайдалануучулардын электрондук колтамгасын коюп, системага байланыш каналдары боюнча берет.
5.3. Жөнөтүүчү банк учурдагы клиринг күнүнүн регламентине ылайык ЭПД файлдарын системага өткөрүп берет. Бир күн ичинде жөнөтүүчү банк тарабынан берилүүчү ЭТД файлдарынын саны чектелбейт.	5.3. Жөнөтүүчү учурдагы клиринг күнүнүн регламентине ылайык ЭПД пакеттерин системага өткөрүп берет. Бир күн ичинде жөнөтүүчү тарабынан берилүүчү ЭТД пакеттеринин саны чектелбейт.
5.4. ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү түзүү мүмкүн эмес болгон учурда жөнөтүүчү банк алгачкы төлөм документтеринен маалыматтарды ПКСга киргизүүнү жүзөгө ашыруу жана Сервистик бюрону пайдалануу менен ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү түзүү үчүн КБга кайрыла алат. Файлдарды түзүү жана берүү боюнча кызмат көрсөтүүлөр КБ жана банктын - системанын катышуучуларынын ортосундагы келишимдик мамилелерде чагылдырылат.	5.4. ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү түзүү мүмкүн эмес болгон учурда жөнөтүүчү алгачкы төлөм документтеринен маалыматтарды ПКСга киргизүүнү жүзөгө ашыруу жана Сервистик бюрону пайдалануу менен ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү түзүү үчүн КБга кайрыла алат. Пакеттерди түзүү жана берүү боюнча кызмат көрсөтүүлөр КБ жана системанын катышуучуларынын ортосундагы келишимдик мамилелерде чагылдырылат.
5.5. Сервистик бюро кызмат көрсөтүүлөрүнөн тышкары, КБ менен тике байланышка ээ болгон катышуучулардын биринин байланыш каналын пайдалануу менен системага ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү берүүгө болот. Система менен тике байланышка ээ катышуучу аркылуу ЭТД файлдарын жана билидрүүлөрдү берүү боюнча жөнөтүүчү банктын өзара мамилеси КБ жана системанын катышуучуларынын ортосундагы тиешелүү келишимдерде чагылдырылат.	5.5. Сервистик бюро кызмат көрсөтүүлөрүнөн тышкары, КБ менен тике байланышка ээ болгон катышуучулардын биринин байланыш каналын пайдалануу менен системага ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү берүүгө болот. Система менен тике байланышка ээ катышуучу аркылуу ЭТД пакеттерин жана билидрүүлөрдү берүү боюнча жөнөтүүчүнүн өзара мамилеси КБ жана системанын катышуучуларынын ортосундагы тиешелүү келишимдерде чагылдырылат.
5.6. Клиринг борборуна берилген электрондук төлөм документтеринин файлдарындагы төлөмдөрдүн саны банк жөнөтүүчү кардарлардан кабыл алган төлөм документтеринин санынан жана банк жөнөтүүчүнүн өздүк төлөмдөрүнүн санынан турган баштапкы төлөм документтердин санына дал келүүгө тийиш (кагаз жүзүндө электрондук формада).	5.6. Клиринг борборуна берилген электрондук төлөм документтеринин пакеттериндеги төлөмдөрдүн саны жөнөтүүчү кардарлардан кабыл алган төлөм документтеринин санынан жана жөнөтүүчүнүн өздүк төлөмдөрүнүн санынан турган баштапкы төлөм документтердин санына дал келүүгө тийиш (кагаз жүзүндө электрондук формада).
6. ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу тартиби	6. ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу тартиби
Электрондук төлөм документтеринин файлдарын жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу клиринг күнүнүн регламентине ылайык ишке ашырылат, ал бир клиринг сессиясынан турат жана төмөнкүдөй мезгил аралыктарына бөлүнөт:    Иштеп чыгуу мезгилинин аталышы   Мезгил аралыгынын башталган/аяктаган убакыты  Мезгил аралыгы  Клиринг күнүн ачуу    8:30 –8:45  15 мүнөт  Электрондук төлөм документтеринин файлдарын жана билдирүүлөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу    8:45 –13:30  4 саат 45 мүнөт  Баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу    13:30 –13:50  20 мүнөт  Кайра клирингден өткөрүү мезгили  13:50 –14:10  20 мүнөт  Клиринг мезгили  14:10 –14:20  10 мүнөт  Катышуучулардын жыйынтыктоочу таза позициялары боюнча акыркы эсептөөлөрдү жүргүзүү    14:20 –14:30  10 мүнөт  Клиринг күнүн жабуу    14:30 –15:00  30 мүнөт	6.1.1. Электрондук төлөм документтеринин пакеттерин жана билдирүүлөрдү иштеп чыгуу клиринг күнүнүн регламентине ылайык ишке ашырылат, ал бир клиринг сессиясынан турат жана төмөнкүдөй мезгил аралыктарына бөлүнөт:    Иштеп чыгуу мезгилинин аталышы   Мезгил аралыгынын башталган/аяктаган убакыты  Мезгил аралыгы  Клиринг күнүн ачуу    8:30 –8:45  15 мүнөт  Электрондук төлөм документтеринин пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу    8:45 –13:30  4 саат 45 мүнөт  Баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу    13:30 –13:50  20 мүнөт  Кайра клирингден өткөрүү мезгили  13:50 –14:10  20 мүнөт  Клиринг мезгили  14:10 –14:20  10 мүнөт  Акыркы эсептөөлөр мезгили    14:20 –14:30  10 мүнөт  Клиринг күнүн жабуу    14:30 –15:00  30 мүнөт
ПКС жөнүндө жобого ылайык клиринг күнү ичинде бир нече клиринг сессиясын өткөрүүгө болот Клиринг күнүнүн регламенти (клиринг сессиясынын саны жана алардын мезгил аралыгы) өзгөртүү зарылчылыгы келип чыкса системанын катышуучуларынын демилгеси боюнча Улуттук банк Башкармасынын тиешелүү токтомдору кабыл алынат.	ПКС жөнүндө жобого ылайык клиринг күнү ичинде бир нече клиринг сессиясын өткөрүүгө болот Клиринг күнүнүн регламенти (клиринг сессиясынын саны жана алардын мезгил аралыгы) өзгөртүү зарылчылыгы келип чыкса системанын катышуучуларынын демилгеси боюнча Улуттук банк Башкармасынын тиешелүү токтомдору кабыл алынат.
	6.1.2. Системанын катышуучусу Улуттук банктын ченемдик-укуктук актыларына ылайык, иш регламентинин сакталышы үчүн жоопкерчилик тартышат.
	6.1.3. Катышуучулардын кайрылуусу боюнча клиринг күнүнүн регламенти узартылат, операциялык күндүн мезгилдеринин кечеңдеп жатышынын себептери жөнүндө катышуучунун жетекчисинин колу коюлган расмий кат жөнөтүүлү менен. Ошол эле учурда, катышуучунун кардарлары (юридикалык жана жеке жактар, бюджеттик уюмдар) түзүлгөн келишимдерине ылайык аларга кызмат көрсөтүүчү катышуучу менен пайда болгон бардык маселелерди чечет жана КБ менен түздөн-түз байланыша албайт. Бул талаптын аткарылышы үчүн жоопкерчилик жана көзөмөл катышуучуга жүктөлөт.
	6.1.4. Катышуучу кандайдыр иш күндөрү жумуш иштебеген, же дем алыштар (майрамдар) күндөрүндө, Кыргыз Республикасынын Өкмөтү менен жумуш күн болуп жарыялгандар учурунда, катышуучу 3-5 күн мурун КБ жетекчисинин колу коюлган каты берилинет, ПКС баардык катышуучуларын, Клиринг борбору Бирдиктүү банктар аралык процессинг борборун (ББПБ) киргизип милдеттү түрдөө билдирүүлүнөт. Бул учурунда системада катышуучуга “Катышуучунун майрам күнү” опциясы коюлунат, катышуучулардан/га баардык төлөмдөр, карталык төлөмдөр кошулуп, система менен кабыл алынбайт.
6.2.2. Системада ГСРРВнан алынган маалыматтардын негизинде катышуучулардын эсептик лимит мааниси коюлат.	6.2.2. Системада автоматтык түрдө катышуучулардын эсептик лимит мааниси коюлат.
6.3. Клиринг борборунда ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили	6.3. Клиринг борборунда ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили
6.3.1. КБ жөнөтүүчү банктан ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү кабыл алат, файлдардын ЭЦК тууралыгы жана белгиленген форматтарга ылайык келе тургандыгы боюнча текшерет. Ар бир файлды текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча, система файлдын кабыл алынгандыгы жөнүндө билдирүүнү түзөт, анда файлды кабыл алуу, иштеп чыгуу күнү, убактысы чагылдырылат. Ар бир пакет боюнча анын статусу жөнүндө маалымат система тарабынан кабыл алынган жана четке кагылган төлөмдөрдүн суммасын жана жалпы санын көрсөтүү менен жөнөтүлөт.  Билдирүүлөр системанын ЭЦК коюлат жана жөнөтүүчү банктын дарегине байланыш каналдары боюнча жөнөтүлөт.	6.3.1. КБ жөнөтүүчүдөн ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алат, пакеттердин электрондук колтамгасынын тууралыгы жана белгиленген форматтарга ылайык келе тургандыгы боюнча текшерет. Ар бир пакетти текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча, система пакеттин кабыл алынгандыгы жөнүндө билдирүүнү түзөт, анда пакетти кабыл алуу, иштеп чыгуу күнү, убактысы чагылдырылат. Ар бир пакет боюнча анын статусу жөнүндө маалымат система тарабынан кабыл алынган жана четке кагылган төлөмдөрдүн суммасын жана жалпы санын көрсөтүү менен жөнөтүлөт.  Билдирүүлөр системанын электрондук колтамгасы коюлат жана жөнөтүүчүнүн дарегине байланыш каналдары боюнча жөнөтүлөт.
6.3.2. Клиринг борбору Бирдиктүү банктар аралык процессинг борборунан (ББПБ) таза позициялар топтому камтылган файлды кабыл ала алат. Ар бир файлды текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча, система файлдын кабыл алынгандыгы жөнүндө билдирүүнүн түзөт, анда файлды кабыл алуу, иштеп чыгуу күнү, убактысы чагылдырылат. Ар бир өзүнчө пакет боюнча анын статусу жөнүндө маалымат суммасын көрсөтүү менен жөнөтүлөт. Билдирүүгө системанын ЭЦК коюлат жана белгиленген байланыш каналдары боюнча ББПБ дарегине жөнөтүлөт. Ошол эле учурда таза позициясы ББПБ берилген банкка пакеттин суммасы, кабыл алынган жана иштелип чыккан убактысы жөнүндө маалымат жөнөтүлөт. Катышуучунун дебеттик утурумдук таза позиция (мындан ары - УТП) белгиленген эсептик лимит 100% жеткен учурда, аталган катышуучунун эсебин дебеттөөчү таза позициялардын пакети системага «Активдүү эмес» статусу менен кабыл алынышат.	6.3.2. Клиринг борбору ББПБ таза позициялар топтому камтылган пакетти кабыл ала алат. Ар бир пакетти текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча, система пакеттин кабыл алынгандыгы жөнүндө билдирүүнүн түзөт, анда пакетти кабыл алуу, иштеп чыгуу күнү, убактысы чагылдырылат. Ар бир өзүнчө пакет боюнча анын статусу жөнүндө маалымат суммасын көрсөтүү менен жөнөтүлөт. Билдирүүгө системанын электрондук колтамгасы коюлат жана белгиленген байланыш каналдары боюнча ББПБ дарегине жөнөтүлөт. Ошол эле учурда таза позициясы ББПБ берилген системанын катышуучуларына пакеттин суммасы, кабыл алынган жана иштелип чыккан убактысы жөнүндө маалымат жөнөтүлөт. Катышуучунун дебеттик утурумдук таза позиция (мындан ары - УТП) белгилинген эсептик лимиттен/камдан артуулган учурда, бардык катышуучулардын таза позициялардын пакеттери системага «Активдүү эмес» статусу менен кабыл алынышат.
6.3.3. Жөнөтүүчү банктан алынган файлдын же пакеттин ЭЦК аутентификациялоо мүмкүн болбогон же файлда, пакетте же болбосо өзүнчө төлөмдө аларды иштеп чыгууга мүмкүндүк бербеген каталар табылган учурда, каталарды көрсөтүү менен тиешелүү билдирүү түзүлөт. Билдирүүгө системанын ЭЦК коюлуп, жөнөтүүчү банктын дарегине тиешелүү байланыш каналдары боюнча жөнөтүлөт. Жөнөтүүчү банк файлдын, пакеттин же болбосо өзүнчө төлөмдүн кабыл алынбагандыгы жөнүндө билдирүүнү алгандан кийин, клирингдик сессиянын ишинин белгиленген регламентинин чегинде файлдын, пакеттин же төлөмдүн жаңы идентификатору менен оңдолгон файлды түзүп, жөнөтөт.	6.3.3. Жөнөтүүчүдөн алынган пакеттин электрондук колтамгасы аутентификациялоо мүмкүн болбогон же пакетте, пакетте же болбосо өзүнчө төлөмдө аларды иштеп чыгууга мүмкүндүк бербеген каталар табылган учурда, каталарды көрсөтүү менен тиешелүү билдирүү түзүлөт. Билдирүүгө системанын электрондук колтамгасы коюлуп, жөнөтүүчүнүн дарегине тиешелүү байланыш каналдары боюнча жөнөтүлөт. Жөнөтүүчү пакеттин же болбосо өзүнчө төлөмдүн кабыл алынбагандыгы жөнүндө билдирүүнү алгандан кийин, клирингдик сессиянын ишинин белгиленген регламентинин чегинде пакеттин же төлөмдүн жаңы идентификатору менен оңдолгон пакетти түзүп, жөнөтөт.
6.3.10. Жөнөтүүчү банк каталар табылып калган учурда системага мурда берилген пакетти же өзүнчө төлөмдү жокко чыгара алат (кайтара алат). Эгерде жок кылынуучу төлөм мурда УТПны эсептөөгө камтылган болсо, банк төлөмдү алып салууга билдирүү даярдайт, система ага «Алынып коюлган» статусун ыйгарып, катышуучулардын УТП бул төлөмсүз кайра эсептейт жана жөнөтүүчү банкка төлөмдүн жокко чыгарылгандыгы жөнүндө билдирүүнү жөнөтөт. Эгерде бул төлөм мурда УТПны эсептөөгө камтылбаган, б.а. «Активдүү эмес» статутусуна ээ болгон болсо, система ага «Алынып коюлган» статусун ыйгарып, жөнөтүүчү банкка төлөмдүн жокко чыгарылгандыгы жөнүндө билдирүүнү жөнөтөт.	6.3.10. Жөнөтүүчү каталар табылып калган учурда системага мурда берилген пакетти же өзүнчө төлөмдү жокко чыгара алат (кайтара алат). Эгерде жок кылынуучу төлөм мурда УТПны эсептөөгө камтылган болсо, жөнөтүүчү төлөмдү алып салууга билдирүү даярдайт, система ага «Алынып коюлган» статусун ыйгарып, катышуучулардын УТП бул төлөмсүз кайра эсептейт жана жөнөтүүчүгө төлөмдүн жокко чыгарылгандыгы жөнүндө билдирүүнү жөнөтөт. Эгерде бул төлөм мурда УТПны эсептөөгө камтылбаган, б.а. «Активдүү эмес» статутусуна ээ болгон болсо, система ага «Алынып коюлган» статусун ыйгарып, жөнөтүүчүгө төлөмдүн жокко чыгарылгандыгы жөнүндө билдирүүнү жөнөтөт.
6.3.11. Алуучу банк кредиттик операциялар боюнча каражаттар туура эмес чегерилген учурда бул каражаттарды жөнөтүүчү банкка кайтара жөнөтө алат. Бул операция кардардын эсеби бөгөттөлүп же жабылып калган учурда кардардын эсеби туура эмес көрсөтүлгөн шартта катышуучу тарабынан алынган каражаттарды кайтарып берүү үчүн багытталган.	6.3.11. Алуучу кредиттик операциялар боюнча каражаттар туура эмес чегерилген учурда бул каражаттарды жөнөтүүчүгө кайтара жөнөтө алат. Бул операция кардардын эсеби бөгөттөлүп же жабылып калган учурда кардардын эсеби туура эмес көрсөтүлгөн шартта катышуучу тарабынан алынган каражаттарды кайтарып берүү үчүн багытталган.
6.3.12. Төлөмдөрдүн статусу, таза позициялар, эсептик лимит жөнүндө маалымат ар бир катышуучуга айкын убакыт ыргагында, ошондой эле сурам боюнча, ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү кабыл алуунун жана иштеп чыгуунун бүтүндөй мезгили ичинде берилет. Катышуучу пакеттик клиринг системасынан берилген маалыматтарга көз салып турууга жана бул системада клиринг сессиясынын бүтүшүнүн жыйынтыгы боюнча ДЧПны жыйынтыктап эсептөөнү жүргүзүү үчүн зарыл болгон өлчөмдөгү, өз корреспонденттик эсебиндеги каражаттардын бөлүгүн, өз учурунда резервге коюуга милдеттүү.	6.3.12. Төлөмдөрдүн статусу, таза позициялар, эсептик лимит жөнүндө маалымат ар бир катышуучуга айкын убакыт ыргагында, ошондой эле сурам боюнча, ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алуунун жана иштеп чыгуунун бүтүндөй мезгили ичинде берилет. Катышуучу пакеттик клиринг системасынан берилген маалыматтарга көз салып турууга жана бул системада клиринг сессиясынын бүтүшүнүн жыйынтыгы боюнча ДЧПны жыйынтыктап эсептөөнү жүргүзүү үчүн зарыл болгон өлчөмдөгү, өз корреспонденттик эсебиндеги каражаттардын бөлүгүн, өз учурунда резервге коюуга милдеттүү.
6.3.13. ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү кабыл алуунун жана иштеп чыгуу мезгили аяктары менен төлөм документтери системага кабыл алынбайт.	6.3.13. ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл алуунун жана иштеп чыгуу мезгили аяктары менен төлөм документтери системага кабыл алынбайт.
6.4.1. Кабыл алуудан баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгил ичинде ЭТД файлдары кабыл алынбайт.	6.4.1. Кабыл алуудан баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгил ичинде ЭТД пакеттери кабыл алынбайт.
6.4.2. Бул мезгилдин башында КБ алуучу банк боюнча төлөмдөрдүн алынала чыгыш файлын түзөт. Чыгыш файлдары УТП эсептөөгө камтылган төлөмдөрдү камтыйт. Эсептик лимитти же камды артуусуна байланыштуу «Активдүү эмес» статусу менен төлөм пакеттери жана эсептөөнүн келечек күнү менен төлөмдөрдүн пакеттери чыгыш файлдарына киргизилбейт. Ар бир чыгыш файлына системанын ЭЦК коюлуп, байланыш каналдары боюнча алуучу банктарга жөнөтүлөт.	6.4.2. Бул мезгилдин башында КБ алуучу боюнча төлөмдөрдүн алынала чыккан пакеттерин түзөт. Чыккан пакеттери УТП эсептөөгө камтылган төлөмдөрдү камтыйт. Эсептик лимитти же камды артуусуна байланыштуу «Активдүү эмес» статусу менен төлөм пакеттери жана эсептөөнүн келечек күнү менен төлөмдөрдүн пакеттери чыккан пакеттерине киргизилбейт. Ар бир чыккан пакетке системанын электрондук колтамгасы коюлуп, байланыш каналдары боюнча алуучуларга жөнөтүлөт.
6.4.3. Алдынала чыгыш файлын алгандан кийин алуучу банк анын реквизиттери туура эмес болгон учурда бул мезгил ичинде төлөмдөрдү кабыл албайт жана кабыл алуудан баш тартылган төлөм документин түзө алат.	6.4.3. Алдынала чыккан пакет алгандан кийин алуучу анын реквизиттери туура эмес болгон учурда бул мезгил ичинде төлөмдөрдү кабыл албайт жана кабыл алуудан баш тартылган төлөм документин түзө алат.
6.4.4.  Кабыл алуудан баш тартылган төлөм алынгандан кийин КЦ анын алынып салынгандыгы жөнүндө жөнөтүүчү банкка жана алуучу банкка маалымат берет жана кабыл алынбаган төлөмдөрдү эсепке алуу менен катышуучулардын УТП кайра эсептейт.	6.4.4.  Кабыл алуудан баш тартылган төлөм алынгандан кийин КЦ анын алынып салынгандыгы жөнүндө жөнөтүүчүгө жана алуучуга маалымат берет жана кабыл алынбаган төлөмдөрдү эсепке алуу менен катышуучулардын УТП кайра эсептейт.
6.4.5.  Кабыл алуу мөөнөтү аяктагандан кийин, кабыл алуудан баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жүзөгө ашырылбайт.	6.4.5. Системада ГСРРВдан алынган файлдын негизинде катышуучуларга кам (резерв) белгиленет.
	6.4.6. Кабыл алуу мөөнөтү аяктагандан кийин, кабыл алуудан баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жүзөгө ашырылбайт.
6.5.1. Преклиринг мезгили учурунда система ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү кабыл албайт.	6.5.1. Преклиринг мезгили учурунда система ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү кабыл албайт.
6.5.2. Системада ГСРРВдан алынган файлдын негизинде катышуучуларга кам (резерв) белгиленет.
6.5.4. Катышуучулардын кайсы бири тарабынан резерв арткан учурда, система бул катышуучуга тиешелүү кабар берет. Катышуучу бул мезгилдин акырына чейин бир күндүк кредитти алуу, финансы рынокторунда карыз алуу же корреспонденттик эсепти нак акчаларды салып толуктоо жолу менен дебеттик таза позициянынын ордун толтуруу үчүн ГСРРВындагы корреспонденттик эсепте акча каражаттарынын жетиштүүлүгүн камсыз кылуу боюнча чараларды кабыл алат.	6.5.4. Катышуучулардын кайсы бири тарабынан резерв арткан учурда, система төлөмдөргө УТП катышуучуларына кошулгандарга “Активдүү эмес” деген статус берет, кайрадан эсептеп, баардык катышуучулардын УТПсын жыйынтык резервтердин чегинен ашырып кетүүсүн текшерет жана баардык тиешеси бар катышуучуларга тиешелүү кабар берет. Катышуучу бул мезгилдин акырына чейин бир күндүк кредитти алуу, финансы рынокторунда карыз алуу же корреспонденттик эсепти нак акчаларды салып толуктоо жолу менен дебеттик таза позициянынын ордун толтуруу үчүн ГСРРВындагы корреспонденттик эсепте акча каражаттарынын жетиштүүлүгүн камсыз кылуу боюнча чараларды кабыл алат.
6.5.5. Эгерде кандайдыр бир себептерден улам, өткөн мезгил аралыгы узартылган болсо, анда «Клиринг мезгилинин» узактыгы системанын ошол учурдагы функцияларды аткарышы үчүн жетиштүү болгон убакытты эске алуу менен кыскартылышы мүмкүн.	6.5.5. Эгерде резервдер жеткиликтүү болсо, анда эсеп пакеттер система менен кабыл алынган бирок УТПнын эсебине киргизилбеген (активдүү эмес пакеттер) автоматтык түрдө УТПнын эсебине кирет.
6.6. Клиринг мезгил аралыгы  6.6.1. Система катышуучулардын УТПны резерв менен текшерет жана жыйынтык таза позициясын түзөт (мындан ары - ЖТП).   6.6.2. Резерв артуусуна байланыштуу «Активдүү эмес» статусу менен пакеттер ушул Нускоого карата 1-тиркемеге (2.п.)) система тарабынан автоматтуу түрдө четке кагылат жана жөнөтүүчү банкка тиешелүү кабар берилет.   6.6.3. ДТПЛ дебеттик УТПдан арткан учурда, система тарабынан кабыл алынган, бирок УТП эсептөөгө камтылбаган төлөмдөрдүн пакеттери (активдүү эмес пакеттер) артыкчылык берилген багыттарга ылайык жана FIFО принциби боюнча автоматтуу түрдө ЖТП эсептөөгө кошулат.   6.6.4. Эгерде катышуучунун дебеттик УТП жыйынтыктоочу ДТПЛ артса, анда система катышуучунун позициясын дебеттөөчү төлөмдөр пакеттерин алып салуу жол-жобосун автоматтуу түрдө аткарып, бардык катышуучулардын ЖТП кайра эсептейт жана УТП жыйынтыктоочу резерв артып кетүүсүн текшерет. Бирдей алгылыктуу багыттар менен пакеттер FIFО принциби боюнча алынып салынат. Тобокелдиктерди төмөндөтүү максатында, жол-жобо жыйынтыктоочу резерв чегинде катышуучулардын позициялары жөнгө салынганга чейин улантылат. КБ алынып коюлган төлөм пакеттери жөнүндө кабарды жөнөтүүчү банкка жана алуучу банкка жөнөтөт.   6.6.5. Катышуучулардын ЖТП эсептөө бүтөрү менен система ЖТП файлдарын түзүп, ага системанын ЭЦК коюп, акыркы эсептешүүнү жүргүзүү үчүн ГСРРВна өткөрүп берет.   6.6.6. Эгерде кандайдыр бир себептерден улам, өткөн мезгил аралыгы узартылган болсо, анда «Клиринг мезгилинин» узактыгы системанын ошол учурдагы функцияларды аткарышы үчүн жетиштүү болгон убакытты эске алуу менен кыскартылышы мүмкүн.	6.6. Клиринг мезгил аралыгы  6.6.1. Система катышуучулардын УТПны резерв менен текшерет жана жыйынтык таза позициясын түзөт (мындан ары - ЖТП).   6.6.2. Эгерде катышуучунун дебеттик УТП жыйынтыктоочу резервинен жогоруласа, система катышуучулардын УТП кошулгандар төлөмдөргө “Активдүү эмес” деген статус беришет, артыкчылык берилген багыттарга ылайык жана FIFО принциби боюнча жана ЖТП кайрадан эсептейт.   6.6.3. Катышуучулардын ЖТП эсептөө бүтөрү менен система ЖТП билдирүүну түзүп, ага системанын электрондук колтамгасын коюп жана акыркы эсептешүүнү жүргүзүү үчүн ГСРРВна өткөрүп берет.   6.6.4. Катышуучулардын жыйынтыктоочу таза позициялары боюнча акыркы эсептешүү »бардыгы же эч нерсе» принциби боюнча клиринг системасынын катышуучуларынын Улуттук банкта ачылган корреспонденттик эсептери боюнча каражаттарды алып салуу же чегерүү жол аркылуу ГСРРВда жүргүзүлөт. ЖТП катышуучулардын корреспонденттик эсептеринде эсептешүү үчүн резервде турган каражаттарды пайдалануу менен эсептелгендиктен, ЖТП аткарылбай калышы мүмкүн болгон ошол жагдай өзгөчө учур болуп саналат.   6.6.5. Система жыйынтыктоочу чыккан пакеттерин түзөт. Жыйынтыктоочу чыккан пакеттерине, кабыл алуудан баш тартылгандарды кабыл алуу жана иштеп чыгуу этабында жөнөтүлгөндөрдү кошо алганда, ЖТП эсебине кирген бардык төлөмдөр камтылат. Ар бир чыккан пакеттерине системанын электрондук колтамгасы коюлуп, системанын катышуучу банктарына жөнөтүлөт.    6.6.6. Эгерде бир канча клиринг сессиясынын төлөм пакеттери ЖТП киргизилбесе, анда алар эмки клиринг сессиясына кирет.
6.7. Катышуучулардын жыйынтыктоочу таза позициялары боюнча акыркы эсептешүүлөрдү жүргүзүү мезгил аралыгы   6.7.1. КБ катышуучулардын жыйынтыктоочу таза позициялары боюнча акыркы эсептешүүлөрдү жүргүзүү мезгил аралыгынын активациясы учурунда жыйынтыктоочу чыгыш файлдарын түзөт. Жыйынтыктоочу чыгыш файлдарына, кабыл алуудан баш тартылгандарды кабыл алуу жана иштеп чыгуу этабында жөнөтүлгөндөрдү кошо алганда, ЖТП эсебине кирген бардык төлөмдөр камтылат. Ар бир чыгыш файлына системанын ЭЦК коюлуп, системанын катышуучу банктарына жөнөтүлөт.   6.7.2. Катышуучулардын жыйынтыктоочу таза позициялары боюнча акыркы эсептешүү »бардыгы же эч нерсе» принциби боюнча клиринг системасынын катышуучуларынын Улуттук банкта ачылган корреспонденттик эсептери боюнча каражаттарды алып салуу же чегерүү жол аркылуу ГСРРВда жүргүзүлөт. ЖТП катышуучулардын корреспонденттик эсептеринде эсептешүү үчүн резервде турган каражаттарды пайдалануу менен эсептелгендиктен, ЖТП аткарылбай калышы мүмкүн болгон ошол жагдай өзгөчө учур болуп саналат.   6.7.3. (КР Улуттук банк Башкармасынын 2017- жылдын 14-июнундагы №2017-П-19/24-8-(НПА) токтомуна ылайык күчүн жоготту)   6.7.4. Система клирингдик сессиянын жыйынтыгы боюнча акыркы эсептешүүлөрдүн ийгиликтүү аяктагандыгы жөнүндө билдирүүнү ГСРРВ алгандан кийин ЖТП боюнча көчүрмөнү катышуучуларга берет.	6.7. Акыркы эсептөөлөр мезгили  6.7.1. Система башкы мезгил аралыгында ЖТП боюнча көчүрмөнү катышуучуларга жиберет.  6.7.2. Акыркы эсептөөлөр мезгили аралыгында “Активдүү эмес” деген статусу менен пакеттер система менен четке кагылат. Четке кагылган пакеттерге эскертүү түзүлүп алуучу жана жиберүүчүго жөнөтүлөт.
	6.8. Клиринг күнүн жабуу мезгили  6.8.1. КБ системанын статистикалык отчетторун даярдап, клиринг күнүнүн ичинде алынган жана жөнөтүлгөн маалыматтардын архивин түзөт (ЭТД пакеттери, билдирүүлөр жана төлөмдөрдү иштеп чыгуу боюнча операциялары).   6.8.2. КБ системанын катышуучуларына клиринг күнүнүн жабылгандыгы жөнүндө маалымдайт.”
7. Клиринг күнүн жабуу мезгили  7.1. ЖТПга камтылбаган төлөмдөр пакеттери кийинки клиринг сессиясына (бирнече клиринг сессиясы болгон учурда) өткөрүлүп берилет же четке кагылат (клиринг сессиясы бирөө болгон же ошол клиринг күнү акыркы клиринг сессиясы болгон учурда) жана мындай төлөмдөр жөнүндө кабар тиешелүү катышуучуга берилет.   7.2. КБ системанын статистикалык отчетторун даярдап, клиринг күнүнүн ичинде алынган жана жөнөтүлгөн маалыматтардын архивин түзөт (ЭТД файлдары, билдирүүлөр жана төлөмдөрдү иштеп чыгуу боюнча операциялар).   7.3. КБ системанын катышуучуларына клиринг күнүнүн жабылгандыгы жөнүндө маалымдайт.	Күчүн жоготту
8. Алуучу банкта ЭТД файлдарын иштеп чыгуу	8. Алуучу ЭТД пакеттерин иштеп чыгуу
8.1. Алуучу банк системадан анын дарегине келип түшкөн бардык ЭТД файлдарын ЭЦК тууралыгы, бүтүндүгү жана алардын белгиленген форматка ылайык келе тургандыгы боюнча текшерет. Алынган ЭТД файлдарын ийгиликтүү текшерүүдөн кийин алуучу банк кардардын эсебине каражаттарды чегерүүнү жүзөгө ашырат жана мыйзамдарга жана алуучу банктын ички ченемдик документтерине ылайык төлөм жөнүндө маалыматты кардарга берет.	8.1. Алуучу системадан анын дарегине келип түшкөн бардык ЭТД пакеттеринин тууралыгы, электрондук колтамгасын бүтүндүгү жана алардын белгиленген форматка ылайык келе тургандыгы боюнча текшерет. Алынган ЭТД пакеттерди ийгиликтүү текшерүүдөн кийин алуучу кардардын эсебине каражаттарды чегерүүнү жүзөгө ашырат жана мыйзамдарга жана алуучунун ички ченемдик документтерине ылайык төлөм жөнүндө маалыматты кардарга берет.
8.3. Алынган кириш файлынын бүтүндүгү же түзүмү бузулган учурда алуучу банк КБ менен байланышат. КБ алуучу банктын дарегине чыгыш файлын кайрадан жөнөтөт. Кириш файлдарын алуу мүмкүн болбогон учурда алуучу банк Сервистик бюро аркылуу системадан кириш файлдарын алуу үчүн Сервистик бюрого кайрылат.	8.3. Алынган кириш пакеттердин бүтүндүгү же түзүмү бузулган учурда алуучу КБ менен байланышат. КБ алуучунун дарегине чыккан пакеттерин кайрадан жөнөтөт. Кириш пакеттерин алуу мүмкүн болбогон учурда алуучу Сервистик бюро аркылуу системадан кириш пакеттерин алуу үчүн Сервистик бюрого кайрылат.
8.5. Эгерде банк менен кардардын ортосунда төлөм документтери электрондук формада жүзөгө ашырылган болсо, анда алуучу банк банк менен кардардын ортосундагы келишимдин шарттарына, ички ченемдик документтерге жана жол-жоболорго ылайык алынган ЭТД файлдарынын негизинде электрондук билдирүүнү түзүп, алуучу кардарга берет.	8.5. Эгерде алуучу менен кардардын ортосунда төлөм документтери электрондук формада жүзөгө ашырылган болсо, анда алуучу алуучу менен кардардын ортосундагы келишимдин шарттарына, ички ченемдик документтерге жана жол-жоболорго ылайык алынган ЭТД пакеттердин негизинде электрондук билдирүүнү түзүп, алуучу кардарга берет.
8.6. Алуучу банк ЭТД файлдарын кандайдыр бир каталар менен алган болсо - (каражаттарды башка жакка багыттаса, эсепке бөгөт коюлуп же эсеп жок болгон болсо ж.б.) ал кийинки клирингдик күндөн кечиктирбестен акча каражаттарын кредиттик которуу аркылуу кайтарып берет. Мында төлөмдүн багытынын тилкесине жол берилген каталар көрсөтүлөт.	8.6. Алуучу ЭТД пакеттерин кандайдыр бир каталар менен алган болсо - (каражаттарды башка жакка багыттаса, эсепке бөгөт коюлуп же эсеп жок болгон болсо ж.б.) ал кийинки клирингдик күндөн кечиктирбестен акча каражаттарын кредиттик которуу аркылуу кайтарып берет. Мында төлөмдүн багытынын тилкесине жол берилген каталар көрсөтүлөт.
9. Катышуучулар тарабынан документтердин архивин түзүү	9. Катышуучулар тарабынан документтердин архивин түзүү
9.2. Системанын катышуучулары бардык жөнөтүлгөн жана алынган ЭТД файлдарын жана билдирүүлөрдү архивге жайгаштырып, аларды Кыргыз Республикасынын мыйзамдары тарабынан төлөм документтери үчүн белгелинген мөөнөттүн чегинде сактайт.	9.2. Системанын катышуучулары бардык жөнөтүлгөн жана алынган ЭТД пакеттерин жана билдирүүлөрдү архивге жайгаштырып, аларды Кыргыз Республикасынын мыйзамдары тарабынан төлөм документтери үчүн белгелинген мөөнөттүн чегинде сактайт.
10. Жоопкерчилик жана пикир келишпестиктерди чечүү	10. Жоопкерчилик жана пикир келишпестиктерди чечүү
10.1. Системанын катышуучусу берилүүчү төлөм документтердин жана билдирүүлөрдүн аныктыгы жана ачып көрсөтүү, коопсуздук шарттарын жана купуялуулукту сактоо, электрондук цифралык колтамгаларды пайдалануу эрежелерин сактоо, системада иштөөнүн Улуттук банктын ченемдик укуктук актылары менен белгиленген регламентин жана тартибин сактоо үчүн жоопкерчиликтүү болот.	10.1. Системанын катышуучусу берилүүчү төлөм документтердин жана билдирүүлөрдүн аныктыгы жана ачып көрсөтүү, коопсуздук шарттарын жана купуялуулукту сактоо, электрондук колтамгаларды пайдалануу эрежелерин сактоо, системада иштөөнүн Улуттук банктын ченемдик укуктук актылары менен белгиленген регламентин жана тартибин сактоо үчүн жоопкерчиликтүү болот.
Кыргыз Республикасында Майда чекене жана утумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндө Нускоого № 1 тиркеме	Кыргыз Республикасында Майда чекене жана утумдук төлөмдөрдүн пакеттик клиринг системасында төлөмдөрдү өткөрүүнүн тартиби жөнүндө Нускоого № 1 тиркеме
1. Төлөмдөрдү катышуучулардын статусуна жана позицияларына ылайык иштеп чыгуу эрежелери	1. Төлөмдөрдү катышуучулардын статусуна жана позицияларына ылайык иштеп чыгуу эрежелери
Катышуучунун статусу жана позициясы Улуттук банк Башкармасынын же Көзөмөл боюнча комитеттин тике банктык көзөмөл, убактылуу жетекчилик, консервация, атайын администрлөө, лицензияны кайтарып алуу, банкроттоо, ыктыярдуу ликвидация сыяктуу атайын режимдерди киргизүү жөнүндө токтомдорунун негизинде, Клиринг борборунун ыйгарым укук чегерилген персоналы тарабынан белгиленет.   Системада катышуучулардын төмөнкүдөй статустары аныкталган: «Активдүү», «Токтотулган», «Алынып салынган», «Четтетүүгө тийиш».   Катышуучуга «Активдүү» статусу системада төлөмдөрдү өткөрүү боюнча эч кандай чектөөлөр киргизилбеген учурда белгиленет. Бул статуста катышуучунун төлөмдөрү, багытына көз карандысыз, толук функционалдуу иштеп чыгууга жана таза позицияларды эсептөөгө камтылууга тиешелүү болот.   Катышуучуга «Токтотулган» статусу Улуттук банк Башкармасынын же Көзөмөл боюнча комитеттин токтому менен ага ПКСке катышууга чектөөлөр киргизилип, ал эми ГСРРВга катышууга чектөөлөр киргизилбеген учурда белгиленет. Катышуучунун «Токтотулган» статусунда төлөмдөр төмөнкүчө иштетилет:   - жаңы төлөмдөр жана билдирүүлөр кабыл алынбайт;  - кабыл алынган жана таза позицияларды эсептөөгө камтылган төлөмдөр «Активдүү» статусундагы сыяктуу эле иштетилет;   - кабыл алынган, бирок таза позицияларды эсептөөгө камтылбаган төлөмдөр «катышуучунун статусу «Активдүүгө» же «Алынып салынганга» өзгөргөнгө чейин «Активдүү эмес» деген статуска которулат».   «Алынып салынган» деген статус катышуучуну системадан убактылуу алып салуу дегенди түшүндүрөт.   «Четтетүүгө тийиш» деген статус катышуучу системадан иш жүзүндө четтетилгендигин, бирок анын мурдагы иши тууралуу маалымат маалыматтардын архивдик базасында сакталат дегенди түшүндүрөт.   Катышуучунун «Алынып салынган» же «Четтетүүгө тийиш» деген статусунда анын бардык ЭПДсы автоматтык түрдө жокко чыгарылат, ал эми жаңылары кабыл алынбайт.   ПКСке катышуу сыяктуу эле, ГСРРВга катышуу боюнча чектөөлөрдү киргизүү учурунда системада катышуучунун позициясына чектөөлөр белгиленет. Позиция төмөнкү абалдардын бирине ээ болот: ачык, жабык, дебеттөө/кредиттөө үчүн блокирлөө.   «Ачык» - чектөөлөр жок учурда белгиленет жана төлөмдөрдүн багытына көз карандысыз, бардык ЭПДны толук функционалдуу иштеп чыгуу дегенди түшүндүрөт.   «Жабык» - системада төлөмдөрдү жөнөтүүгө жана алууга толук тыюу салынган учурда белгиленет. Бул учурда катышуучунун төлөмдөрү »Активдүү эмес» деген статус менен кабыл алынат, УТП эсептөөгө камтылбайт. Эгерде, «Жыйынтыктап эсептөө» мезгилине чейин позициянын статусу өзгөрбөсө, «Активдүү эмес» статусундагы төлөмдөр система тарабынан четтетилет жана бул тууралуу катышуучуга маалымдалат.   «Дебеттөө/кредиттөө үчүн блокирлөө» - катышуучунун чыгыш/кириш төлөмдөрүнө чектөөлөр киргизилген учурда белгиленет. Бул позицияда УТПны эсептөөөгө камтылган, катышуучудан/катышуучуга төлөмдөр жана системага позицияларга бөгөт коюлгандан кийин келип түшкөн төлөмдөр «Активдүү эмес» төлөм статусун кабыл алат жана төмөнкүчө иштелип чыгат:   - система УТП катышуучуларын кайра санап чыгат;  - жаңы төлөмдөр «Активдүү эмес» статусун алышат;   - дебет/кредит боюнча позицияларды блоктон чыгаруу учурунда системага келип түшкөн төлөмдөр 1-тиркеменин 2-пунктуна ылайык УТПны эсептөөгө камтылат;   - эгерде «Жыйынтыктап эсептөө» мезгилине чейин дебет/кредит боюнча позициялар блоктон чыгарылбаса, «Активдүү эмес» статусундагы төлөмдөр системадан четтетилет жана кийинчерээк бул тууралуу катышуучуга маалымдалат.	Катышуучунун статусу жана позициясы Жетекчиликтин указы жана/же Улуттук банк Башкармасынын же Көзөмөл боюнча комитеттин тике банктык көзөмөл, убактылуу ликвидация сыяктуу атайын режимдерди киргизүү жөнүндө токтомдорунун негизинде, Клиринг борборунун ыйгарым укук чегерилген персоналы тарабынан белгиленет.   Системада катышуучулардын төмөнкүдөй статустары аныкталган: «Активдүү», «Токтотулган», «Активдүү эмес (Блокирлөнгөн же «Четке чыгарылган”.   Катышуучуга «Активдүү» статусу системада төлөмдөрдү өткөрүү боюнча эч кандай чектөөлөр киргизилбеген учурда белгиленет. Бул статуста катышуучунун төлөмдөрү, багытына көз карандысыз, толук функционалдуу иштеп чыгууга жана таза позицияларды эсептөөгө камтылууга тиешелүү болот.   Катышуучуга «Токтотулган» статусу ПКСке катышууга чектөөлөр киргизилип, ал эми ГСРРВга катышууга чектөөлөр киргизилбеген учурда белгиленет. Катышуучунун «Токтотулган» статусунда төлөмдөр төмөнкүчө иштетилет:     - жаңы төлөмдөр жана билдирүүлөр “Токтотулган” статусу менен кабыл алынат;  - кабыл алынган жана таза позицияларды эсептөөгө камтылган төлөмдөр «Активдүү» статусундагы сыяктуу эле иштетилет;   - кабыл алынган, бирок таза позицияларды эсептөөгө камтылбаган төлөмдөр «катышуучунун «Токтотулган» статусу өзгөргөнгө чейин ”Активдүү” же «Активдүү эмес» деген статуска которулат».           Катышуучунун «Активдүү эмес (Блокирлөнгөн же четке чыгарылган)» деген статусунда катышуучунун баардык төлөмдөрү жана катышуучунун дарегине система жактан жокко чыгарылат.   ПКСке катышуу сыяктуу эле, ГСРРВга катышуу боюнча чектөөлөрдү киргизүү учурунда системада катышуучунун позициясына чектөөлөр белгиленет. Позиция төмөнкү абалдардын бирине ээ болот: активдүү, дебеттөө/кредиттөө үчүн блокирлөнгөн.    «Активдүү» - чектөөлөр жок учурда белгиленет жана төлөмдөрдүн багытына көз карандысыз, бардык ЭТДны толук функционалдуу иштеп чыгуу дегенди түшүндүрөт.                       «Блокирлөнгөн» - катышуучунун чыгыш/кириш төлөмдөрүнө чектөөлөр киргизилген учурда белгиленет. Бул позицияда УТПны эсептөөөгө камтылган, катышуучудан/катышуучуга төлөмдөр жана системага позицияларга бөгөт коюлгандан кийин келип түшкөн төлөмдөр «Токтотулган» төлөм статусун кабыл алат жана төмөнкүчө иштелип чыгат:   - система УТП катышуучуларын кайра санап чыгат;  - жаңы төлөмдөр «Токтотулган» статусун алышат;   - дебет/кредит боюнча позицияларды блоктон чыгаруу учурунда системага келип түшкөн төлөмдөр 1-тиркеменин 2-пунктуна ылайык УТПны эсептөөгө камтылат;   - эгерде клиринг мезгилине чейин дебет/кредит боюнча позициялар блоктон чыгарылбаса, «Токтотулган» статусундагы төлөмдөр жыйынтык эсеп мезгилинде системадан четтетилет жана кийинчерээк бул тууралуу катышуучуга маалымдалат.
2. Эсептик лимиттин же камдын артышына карата учурдагы дебеттик таза позицияларды текшерүү эрежелери	2. Эсептик лимиттин же камдын артышына карата учурдагы дебеттик таза позицияларды текшерүү эрежелери
Система төлөм документин алган учурда катышуучунун учурдагы таза позициясын эсептейт, анын эсептик лимити же камдары жетишилгенби, ошону текшерет. Эгерде катышуучунун учурдагы дебеттик таза позицияларынан белгиленген эсептик лимиттин же камдын 80% артып кеткен шартта, система катышуучуга тиешелүү эскертүүлөрдү жөнөтөт.   Катышуучунун учурдагы дебеттик таза позициясы белгиленген эсептик лимиттин же камдын 100% жеткен шартта, ошол катышуучунун эсебин дебеттеген төлөмдөрдүн топтому системага «Активдүү эмес» статусунда кабыл алынып, утурумдук таза позицияны эсептөөдө ага кошулбайт. Катышуучуга ошол төлөмдөрдүн статусу жөнүндө маалымат жөнөтүлөт. Электрондук төлөм документтеринин файлдарын жана билдирүүлөрүн кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили аралыгында катышуучунун позициясынын жакшыруусу жүрсө (жаңы камды белгилөө же катышуучу анын эсебин кредиттеген төлөмдөрдү алуусунун натыйжасында), «Активдүү эмес» статусундагы төлөмдөр топтому приоритеттүүлүгүнө жараш «FIFО» принциби боюнча алар учурдагы таза позицияны эсептөөгө автоматтык түрдө кошулат. Катышуучуга эсептөөгө алынган ар бир топтомдун статусунун өзгөргөндүгү тууралуу билдирме жөнөтүлөт. Мындан тышкары, «активдүү эмес» статусундагы топтомдордун учурдагы таза позицияларды эсептөөгө кошулуусу катышуучу тарабынан жаңы камдын белгилениши аркылуу да жүрүшү мүмкүн.	Система төлөм документин алган учурда катышуучунун учурдагы таза позициясын эсептейт, анын эсептик лимити же камдары жетишилгенби, ошону текшерет. Эгерде катышуучунун учурдагы дебеттик таза позицияларынан белгиленген эсептик лимиттин же камдын 80% артып кеткен шартта, система катышуучуга тиешелүү эскертүүлөрдү жөнөтөт.   Катышуучунун учурдагы дебеттик таза позициясы белгиленген эсептик лимиттин же камдын 100% жеткен шартта, ошол катышуучунун эсебин дебеттеген төлөмдөрдүн топтому системага «Активдүү эмес» статусунда кабыл алынып, утурумдук таза позицияны эсептөөдө ага кошулбайт. Катышуучуга ошол төлөмдөрдүн статусу жөнүндө маалымат жөнөтүлөт. Электрондук төлөм документтеринин пакеттерин жана билдирүүлөрүн кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили аралыгында катышуучунун позициясынын жакшыруусу жүрсө (жаңы камды белгилөө же катышуучу анын эсебин кредиттеген төлөмдөрдү алуусунун натыйжасында), «Активдүү эмес» статусундагы төлөмдөр топтому приоритеттүүлүгүнө жараш «FIFО» принциби боюнча алар учурдагы таза позицияны эсептөөгө автоматтык түрдө кошулат. Катышуучуга эсептөөгө алынган ар бир топтомдун статусунун өзгөргөндүгү тууралуу билдирме жөнөтүлөт. Мындан тышкары, «активдүү эмес» статусундагы топтомдордун учурдагы таза позицияларды эсептөөгө кошулуусу катышуучу тарабынан жаңы камдын белгилениши аркылуу да жүрүшү мүмкүн.
Пакеттик клиринг системасында тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүнүн Эрежелери
1. Жалпы жоболор	1. Жалпы жоболор
1.4. Бул Эрежелерде төмөнкүдөй терминдер жана аныктамалар кошумча пайдаланылат:   - Тике дебеттөө формасындагы төлөмгө тескеме (мындан ары тескеме) - банк-төлөөчүдө төлөөчүнүн банктык эсебине карата тике дебеттөө формасындагы тапшырманы алуучунун берүүсү аркылуу кызмат көрсөтүүлөргө төлөө үчүн алуучуга төлөөчүнүн алдынала макулдук берүүсү. Тескеме кызмат көрсөтүүлөрдү керектөөчү менен аны сунуштоочунун ортосунда түзүлө турган кызмат көрсөтүү келишиминин чегинде таризделиши мүмкүн. Тескеме кагазда таризделип, расмий документ болуп саналат;   - төлөөчү - товарлар, кызмат көрсөтүүлөр, иштер үчүн төлөмдөрдү банк-төлөөчүдө ачылган өзүнүн банктык эсебинен преавторизациялык тике дебеттөө жолу менен жүзөгө ашыруучу жеке адам же юридикалык жак;   - алуучу - кызмат көрсөтүүлөргө төлөмдөр боюнча төлөмдөрдү, социалдык, бюджеттик жана камсыздандыруу төлөмдөрүн төлөөчүдөн алынган тескеменин негизинде преавторизациялык тике дебеттөө формасын пайдалануу менен кызмат көрсөтүүлөрдү жана жыйноону жүзөгө ашыруучу юридикалык жак (уюм);   - банк-алуучу - тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү жөнүндө алуучу менен макулдашма (келишим) түзгөн акча каражаттарын алуучунун банкы;   - банк-төлөөчү - аталган алуучудан тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтери келип түшкөндө төлөөчүнүн банк эсебинен акча каражаттарын алып салуу аркылуу тике дебеттөө формасында төлөмдөрдү өткөрүү жөнүндө төлөөчү менен макулдашма (келишим) түзгөн төлөөчүнүн эсеби ачылган банк.   - Кара тизме (“BlackList”) – тике дебеттөө келишимине ылайык төлөмдөрдү ишке ашыруу үчүн эсептөө күнүнө карата эсепте акча каражаттарынын жетиштүүлүгүн камсыз кылуу шартын бузуп, тике дебеттөө боюнча четке кагылган төлөмдөр санынын параметринен ашып кетүүгө жол берген кардарлардын-системанын катышуучуларынын тизмеси.	1.4. Бул Эрежелерде төмөнкүдөй терминдер жана аныктамалар кошумча пайдаланылат:   - Тике дебеттөө формасындагы төлөмгө тескеме (мындан ары тескеме) - банк-төлөөчүдө төлөөчүнүн банктык эсебине карата тике дебеттөө формасындагы тапшырманы алуучунун берүүсү аркылуу кызмат көрсөтүүлөргө төлөө үчүн алуучуга төлөөчүнүн алдынала макулдук берүүсү. Тескеме кызмат көрсөтүүлөрдү керектөөчү менен аны сунуштоочунун ортосунда түзүлө турган кызмат көрсөтүү келишиминин чегинде таризделиши мүмкүн. Тескеме кагазда таризделип, расмий документ болуп саналат;   - төлөөчү - товарлар, кызмат көрсөтүүлөр, иштер үчүн төлөмдөрдү банк-төлөөчүдө ачылган өзүнүн банктык эсебинен преавторизациялык тике дебеттөө жолу менен жүзөгө ашыруучу жеке адам же юридикалык жак;   - алуучу - кызмат көрсөтүүлөргө төлөмдөр боюнча төлөмдөрдү, социалдык, бюджеттик жана камсыздандыруу төлөмдөрүн төлөөчүдөн алынган тескеменин негизинде преавторизациялык тике дебеттөө формасын пайдалануу менен кызмат көрсөтүүлөрдү жана жыйноону жүзөгө ашыруучу юридикалык жак (уюм);   - банк-алуучу - тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү жөнүндө алуучу менен макулдашма (келишим) түзгөн акча каражаттарын алуучунун банкы;   - банк-төлөөчү - аталган алуучудан тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтери келип түшкөндө төлөөчүнүн банк эсебинен акча каражаттарын алып салуу аркылуу тике дебеттөө формасында төлөмдөрдү өткөрүү жөнүндө төлөөчү менен макулдашма (келишим) түзгөн төлөөчүнүн эсеби ачылган банк.
2. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү процессинин негизги этаптары	2. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүү процессинин негизги этаптары
2.1.3. Эгерде алуучу электрондук ведомостко төлөөчүнүн банктык эсебинен төлөнө турган тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдүн суммасын алуучунун айынан ката көрсөтүп койсо, алуучу бул тууралуу банк-алуучуга банк-алуучу төлөмдү кайтарып алуусу/жок кылуусу үчүн маалымдайт, аны Система клиринг күнүнүн регламентине ылайык берген күндөн иштеп чыгуу күнүнө чейинки мезгилде кабыл алат.	2.1.3. Эгерде алуучу электрондук ведомостко төлөөчүнүн банктык эсебинен төлөнө турган тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдүн суммасын алуучунун айынан ката көрсөтүп койсо, алуучу бул тууралуу банк-алуучуга банк-алуучу төлөмдү кайтарып алуусу/жок кылуусу үчүн маалымдайт, аны Система клиринг күнүнүн регламентине ылайык берген күндөн эсептешүү күнүнө чейинки мезгилде кабыл алат.
2.2.1. Банк-алуучу тике дебеттөө формасындагы төлөмдөргө берилген электрондук ведомостто төлөмдөрдүн реквизиттерин текшерет жана Системанын форматтарына ылайык электрондук төлөм документтеринин (мындан ары ЭТД) файлдарын түзүп, Системага ЭТДны 3төн (үч) эрте болбогон клиринг күнү жана иштеп чыга турган күндөн кечиктирбестен өткөрүп берет.	2.2.1. Банк-алуучу тике дебеттөө формасындагы төлөмдөргө берилген электрондук ведомостто төлөмдөрдүн реквизиттерин текшерет жана Системанын форматтарына ылайык электрондук төлөм документтеринин (мындан ары ЭТД) пакетин түзүп, Системага ЭТДны 3төн (үч) эрте болбогон клиринг күнү жана иштеп чыга турган күндөн кечиктирбестен өткөрүп берет.
2.2.4. Банк-алуучу ката таап калса, клиринг күнүнүн регламентине жана Системанын форматтарына ылайык, Системага мурда берилген пакетти же өзүнчө төлөмдү жок кылуу аркылуу төлөмдү кайтарып алат/жок кылат. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө катасы бар электрондук төлөм документтерин кайтарып алуу «Алмаштыруу мезгили» аяктай электе, төлөм иштелип жаткан күнү жүзөгө ашырылат. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтерин өз убагында кайтарып алуу/жок кылуу үчүн банк-алуучу жооптуу болот.	2.2.4. Банк-алуучу ката таап калса, клиринг күнүнүн регламентине жана Системанын форматтарына ылайык, Системага мурда берилген пакетти же өзүнчө төлөмдү жок кылуу аркылуу төлөмдү кайтарып алат/жок кылат. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө катасы бар электрондук төлөм документтерин кайтарып алуу «Алмаштыруу мезгили» аяктай электе, төлөм эсептешүү күнү жүзөгө ашырылат. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтерин өз убагында кайтарып алуу/жок кылуу үчүн банк-алуучу жооптуу болот.
2.3. Электрондук төлөм документтерин Система тарабынан иштеп чыгышы, төлөмдөрү менен файлдарды банк-төлөөчүгө жана банк-алуучуга өткөрүп берүү.	2.3. Электрондук төлөм документтерин Система тарабынан иштеп чыгышы, төлөмдөрү менен пакеттерди банк-төлөөчүгө жана банк-алуучуга өткөрүп берүү.
2.3.1. Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрү менен файлдарды Форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык келе тургандыгы, төлөөчү кара тизмеде («Вlаск List») бар же жок экендиги боюнча текшерет. Эгерде төлөөчү кара тизмеде («Вlаск List») болсо, Система банк-алуучуга жана банк-төлөөчүгө тиешелүү кабар берет. Эгерде банк-төлөөчү төлөөчүнүн эсебиндеги каражаттардын жетишсиздигинен улам тике дебеттөө формасындагы төлөмдөн 3 (үч) ирет баш тарткан болсо кара тизмеге («Вlаск List» камтылат. Эгерде банк төлөөчү тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтерин төлөсө жана ал боюнча эсептешүү жүргүзүлсө, төлөөчү кара тизмеден («Вlаск List») чыгарылат.	2.3.1. Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрү менен пакетти Форматтарды толтуруу эрежелерине ылайык келе тургандыгын текшерет.
2.3.3. Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтеринин файлдарын текшерүүдөн кийин аларды иштеп чыгууга чейинки күнгө чейин сактайт. Иштеп чыгуу күнү Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтеринин файлдарын банк-төлөөчүгө жөнөтөт.	2.3.3. Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтеринин пакеттерин текшерүүдөн кийин аларды иштеп чыгууга чейинки күнгө чейин сактайт.
2.4. Төлөмдөрү менен файлдарды иштеп чыгуу күнүндө иштеп чыгуу.	2.4. Төлөмдөрү менен пакеттерди иштеп чыгуу күнүндө иштеп чыгуу.
2.4.1. Иштеп чыгуу күнү Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтеринин файлдарын банк-төлөөчүгө жөнөтөт.	2.4.1. Иштеп чыгуу күнү Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтеринин пакеттерин банк-төлөөчүгө жөнөтөт.
2.4.2. Банк-төлөөчү иштеп чыгуу күнү Системадан тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтеринин файлын кабыл алат жана анда көрсөтүлгөн реквизиттердин тууралыгын жана төлөөчүнүн банк эсебинде акча каражаттарынын бар экендигин текшерет.	2.4.2. Банк-төлөөчү иштеп чыгуу күнү Системадан тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө төлөм документтеринин пакетин кабыл алат жана анда көрсөтүлгөн реквизиттердин тууралыгын жана төлөөчүнүн банк эсебинде акча каражаттарынын бар экендигин текшерет.
2.4.3. Көрсөтүлгөн реквизиттер туура эмес болсо банк-төлөөчү Система аркылуу төлөөчүнүн банк эсебине карата коюлган тике дебеттөө формасындагы төлөмдөн баш тартууну билдирген тиешелүү форматтын файлын түзөт. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөн баш тартылган документтер клиринг күнүнүн регламентине ылайык банк-төлөөчү тарабынан Системага төлөмдү иштеп чыгуу күнүнөн кийинки күндөн тартып эсептешүү күнү кошо алынган күнгө чейинки мезгил ичинде жөнөтүлөт.	2.4.3. Көрсөтүлгөн реквизиттер туура эмес болсо же төлөөчүнүн банк эсебинде акча каражаттары жок болсо банк-төлөөчү төлөөчүнүн банк эсебине карата коюлган тике дебеттөө формасындагы төлөмдөн баш тартууну билдирген тиешелүү форматтын пакетин түзөт. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөн баш тартылган документтер клиринг күнүнүн регламентине ылайык банк-төлөөчү тарабынан Системага төлөмдү иштеп чыгуу күнүнөн кийинки күндөн тартып эсептешүү күнү кошо алынган күнгө чейинки мезгил ичинде жөнөтүлөт.
2.5. Төлөмдөр менен файлдарды эсептешүү күнү иштеп чыгуу	2.5. Төлөмдөр менен пакеттерди эсептешүү күнү иштеп чыгуу
2.5.3. Банк-алуучу Системадан алынган маалыматтын негизинде алуучунун банк эсебине каражаттарды чегерет жана алуучуга тике дебеттөө формасындагы төлөм боюнча каражаттарды чегергендиги тууралуу документтин көчүрмөсүн жөнөтөт. Эгерде төлөм документтери банк-алуучу менен банк-төлөөчүнүн ортосунда электрондук түрдө жүзөгө ашырылса, банк алуучу системадан алынган ЭТД файлдарынын негизинде электрондук билдирүүнү түзүп, алуучуга берет.	2.5.3. Банк-алуучу Системадан алынган маалыматтын негизинде алуучунун банк эсебине каражаттарды чегерет жана алуучуга тике дебеттөө формасындагы төлөм боюнча каражаттарды чегергендиги тууралуу документтин көчүрмөсүн жөнөтөт. Эгерде төлөм документтери банк-алуучу менен банк-төлөөчүнүн ортосунда электрондук түрдө жүзөгө ашырылса, банк алуучу системадан алынган ЭТД пакеттин негизинде электрондук билдирүүнү түзүп, алуучуга берет.
6. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүдө Системанын жана банк алуучунун өзара мамилелери	6. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүдө Системанын жана банк алуучунун өзара мамилелери
6.1. Банк-алуучу алуучу тарабынан берилген электрондук ведомосттун негизинде тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө ЭТД файлын түзөт жана банк-төлөөчүдө эсептешүүнү жүргүзүү үчүн Система аркылуу жөнөтөт.	6.1. Банк-алуучу алуучу тарабынан берилген электрондук ведомосттун негизинде тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө ЭТД пакетин түзөт жана банк-төлөөчүдө эсептешүүнү жүргүзүү үчүн Система аркылуу жөнөтөт.
6.4. Система тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтерин кабыл алуу менен кардардын кара тизмеде («Вlаск List») бар же жок экендиги боюнча текшерет. Эгерде төлөөчү кара тизмеде («Вlаск List») болсо, Система банк-алуучуга жана банк-төлөөчүгө бул төлөм боюнча төлөөчү кара тизмеде экендиги тууралуу кабар берет.
6.5. Эгерде банк-төлөөчү тике дебеттөө формасындагы төлөмдү өткөрүүгө ЭТД боюнча иштеп чыгуу күнүнөн кийинки күндөн тартып эсептешүү күнүнө чейинки мезгилде төлөмдөн баш тарткандыгы тууралуу Системага билдирбей, эсептешүү күнү бул төлөм төлөөчүнүн эсебинен жүргүзүлгөн болсо, анда мындай төлөөчүнү Система кара Тизмеден («Вlаск list») алып салат.
6.10. Клиринг күнүнүн регламентине ылайык иштеп чыгуудан эсептөө күнүнө чейинки мезгилде банк-алуучу тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө ЭТДны кайтарып алууга /жок кылууга Системага билдирүү жөнөтө алат.	6.10. Клиринг күнүнүн регламентине ылайык берүүдөн эсептешүү күнүнө чейинки мезгилде банк-алуучу тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө ЭТДны кайтарып алууга /жок кылууга Системага билдирүү жөнөтө алат.
6.11. Иштеп чыгуу күнү клиринг күнүнүн «ЭТД файлдарын кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили» аякташы менен тике дебеттөө формасындагы төлөмдөр банк-алуучу үчүн кайтарылгыс болуп саналат жана тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө ЭТДны кайтарып алууга/жок кылууга суроо-талапты Система кабыл албайт.	6.11. Эсептешүү күнү клиринг күнүнүн «ЭТД пакеттерин кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили» аякташы менен тике дебеттөө формасындагы төлөмдөр банк-алуучу үчүн кайтарылгыс болуп саналат жана тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө ЭТДны кайтарып алууга/жок кылууга суроо-талапты Система кабыл албайт.
7. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүдө төлөөчүнүн жана банк-төлөөчүнүн өзара мамилелери	7. Тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүдө төлөөчүнүн жана банк-төлөөчүнүн өзара мамилелери
7.4. Банк-алуучудан тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтерин кайтарып алууга/жок кылууга билдирүү жана/же банк төлөөчүдөн тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү төлөөдөн баш тартууга билдирүү болбосо, клиринг күнүнүн регламентине ылайык, эсептешүү күнү Система төлөмдөрдү банк-төлөөчүнүн жыйынтыктоочу таза позициясын эсептөөгө кошот, ал эми банк-төлөөчү менен төлөөчүнүн банктык эсебинен акча каражаттарын алып салууну жүзөгө ашырат.	7.4. Банк-алуучудан тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтерин кайтарып алууга/жок кылууга билдирүү жана/же банк төлөөчүдөн тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү төлөөдөн баш тартууга билдирүү болбосо, клиринг күнүнүн регламентине ылайык, эсептешүү күнү Система төлөмдөрдү банк-төлөөчүнүн жыйынтыктоочу таза позициясын эсептөөгө кошот, ал эми банк-төлөөчү менен төлөөчүнүн банктык эсебинен акча каражаттарын алып салууну жүзөгө ашырылат.
7.6. Эсептешүү күнү клиринг күнүнүн «ЭТД файлдарын кабыл алуу жана иштеп чыгуу мезгили» аякташы менен тике дебеттөө формасындагы төлөмдөр банк-алуучу үчүн кайтарылгыс болуп саналат жана төлөмдөрдөн баш тартууга суроо-талапты Система кабыл албайт.	7.6. Эсептешүү күнү клиринг күнүнүн «Баш тартылган төлөмдөрдү кабыл алуу жана иштеп чыгуу» мезгили аякташы менен тике дебеттөө формасындагы төлөмдөр банк-алуучу үчүн кайтарылгыс болуп саналат жана төлөмдөрдөн баш тартууга суроо-талапты Система кабыл албайт.
8. Банка-төлөөчүнүн жана системанын тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүдөгү өзара мамилелери	8. Банка-төлөөчүнүн жана системанын тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүдөгү өзара мамилелери
8.4. Эгерде банк-төлөөчү баш тартуу тууралуу маалыматты клиринг күнүнүн регламентине ылайык иштеп чыгуу күнүнөн кийинки күнүнөн эсептешүү күнүнө чейин Системага бербесе, ал эми банк-алуучу Системага төлөмдү берүү күнүнөн баштап иштеп чыгуу күнүнө чейин төлөмдү кайтарып алуу/жок кылуу тууралуу билдирбесе, тике дебеттөө формасындагы мындай төлөм акыркы болуп саналат. Мында эсептешүү күнү тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтерине ылайык сумма банк-төлөөчүнүн жыйынтыктоочу таза позициясына камтылууга жана демек төлөөчүнүн банк эсебинен төлөнүүгө тийиш.	8.4. Эгерде банк-төлөөчү баш тартуу тууралуу маалыматты клиринг күнүнүн регламентине ылайык иштеп чыгуу күнүнөн кийинки күнүнөн эсептешүү күнүнө чейин Системага бербесе, ал эми банк-алуучу Системага төлөмдү берүү күнүнөн баштап эсептешүү күнүнө чейин төлөмдү кайтарып алуу/жок кылуу тууралуу билдирбесе, тике дебеттөө формасындагы мындай төлөм акыркы болуп саналат. Мында эсептешүү күнү тике дебеттөө формасындагы төлөмдөрдү өткөрүүгө төлөм документтерине ылайык сумма банк-төлөөчүнүн жыйынтыктоочу таза позициясына камтылууга жана демек төлөөчүнүн банк эсебинен төлөнүүгө тийиш.
Төлөм документтерин толтуруунун тартиби жөнүндө» нускоо
3.4. Төлөмдөр жөнүндө жыйынтык ведомость  Төлөмдөр жөнүндө маалыматты камтыган жыйынтык ведомость ишкана тарабынан Кыргыз Республикасынын мыйзамында белгиленген талаптарды сактоо менен электрондук түрдө түзүлөт жана аткаруу үчүн агент банкка берет. Төлөмдүн түрүнө жараша 1) жыйынтык ведомость - тапшырманын форматы жана 2) тике дебеттөө боюнча жыйынтык ведомость - тапшырманын форматы.  3.4.1. Жыйынтык ведомость-тапшырма.  а) Жыйынтык ведомость-тапшырма бюджеттик мекемелердин кызматкерлерине эмгек акыларды, пенсияларды, жөлөк пулдарды жана төлөмдөрдүн башка түрлөрүн төлөө, ошондой эле калктын төлөмдөрдү төлөөсү тууралуу маалыматты утурумдук кызмат көрсөтүүлөрдү сунуштоочуларга берүү максатында жана башка өзүнчө макулдашылган учурларда пайдаланылат.  б) Төлөмдөрдү жүзөгө ашыруучу уюм төлөмдөр жөнүндө маалыматты камтыган жыйынтык ведомосттун кириш файлын Ехсеl же Dbf форматында электрондук түрдө агент банкка кайра өзгөртүп түзүү жана клиринг борборуна жөнөтүү үчүн берет. Жыйынтык ведомость-тапшырманын электрондук файлдарынын формалары жана анын реквизиттердин маанисин толтуруу тартиби 3-тиркемеде берилген.  в) Эсептешүүлөрдү жүргүзүүдөн жана алуучу кардардын эсебине суммаларды чегерүүдөн кийин алуучу банк тарабынан аткарылган жана аткарылбаган төлөмдөр жөнүндө жыйынтык ведомость-тапшырманын тиешелүү чыгыш файлы түзүлөт жана ишканаларды ички эсепке алууну жүргүзүү үчүн ишканага жөнөтүлөт.	3.4. Төлөмдөр жөнүндө жыйынтык ведомость    Төлөмдөр жөнүндө маалыматты камтыган жыйынтык ведомость ишкана тарабынан Кыргыз Республикасынын мыйзамында белгиленген талаптарды сактоо менен электрондук түрдө түзүлөт жана аткаруу үчүн агент банкка берет. Төлөмдүн түрүнө жараша 1) жыйынтык ведомость - тапшырманын форматы жана 2) тике дебеттөө боюнча жыйынтык ведомость - тапшырманын форматы.    3.4.1. Жыйынтык ведомость-тапшырма.    а) Жыйынтык ведомость-тапшырма бюджеттик мекемелердин кызматкерлерине эмгек акыларды, пенсияларды, жөлөк пулдарды жана төлөмдөрдүн башка түрлөрүн төлөө, ошондой эле калктын төлөмдөрдү төлөөсү тууралуу маалыматты утурумдук кызмат көрсөтүүлөрдү сунуштоочуларга берүү максатында жана башка өзүнчө макулдашылган учурларда пайдаланылат.    б) Төлөмдөрдү жүзөгө ашыруучу уюм төлөмдөр жөнүндө маалыматты камтыган жыйынтык ведомосттун кириш файлын Ехсеl же Dbf форматында электрондук түрдө агент банкка кайра өзгөртүп түзүү жана клиринг борборуна жөнөтүү үчүн берет. Жыйынтык ведомость-тапшырманын электрондук файлдарынын формалары жана анын реквизиттердин маанисин толтуруу тартиби 3-тиркемеде берилген.    в) Эсептешүүлөрдү жүргүзүүдөн жана алуучу кардардын эсебине суммаларды чегерүүдөн кийин алуучу банк тарабынан аткарылган жана аткарылбаган төлөмдөр жөнүндө жыйынтык ведомость-тапшырманын тиешелүү чыгыш файлы түзүлөт жана ишканаларды ички эсепке алууну жүргүзүү үчүн ишканага жөнөтүлөт.  г) Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо жана Социалдык өнүктүрүү министрлигинин Социалдык фондунун бөлүмдөрү тарабынан пенсияларды төлөп жатканда, xml форматындагы буйруктун жыйынтык ведомость-тапшырманын электрондук файлдары ушул Нускаманын 7 -тиркемесине ылайык формада колдонулат»;
	Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 2007-жылдын 25-июлундагы № 36/5 токтому менен бекитилген «Төлөм документтерин толтуруу тартиби жөнүндө нускаманын» 7 –тиркемеси    Пенсияларды төлөөдө колдонулган буйруктун жыйынтык-ведомостунун электрондук файлдарынын формасы  №  Талаанын аталышы  Маалыматтын түрү/форматы  Эскертүү  1.  Коду  IDDoc  GUlD  Документтин уникалдуу идентификатору  2.  Документтин номери  NumDoc  Сабы (6)  Документтин номери префиксси жана суффикси жок жана баштапкы нөлдөрү жок  3.  Датасы  DateDoc  Датасы  Документтин датасы  4.  СФРБ  SFDivision  Сабы (З)  СФРБ коду  5.  Жөнөтүүчү банк    Сабы (6)  «Учурдагы эсеп» талаасында документтин аталышында көрсөтүлгөн учурдагы эсеп банкынын БИКи  6.  Жөнөтүүчүнүн банкынын аталышы  SenderBank  Сабы ()  Наименование банка расчетного счета из поля «Расчетный счет» в шапке документа  7.  Жөнөтүүчүнүн кардар эсеби  SenderAccount  Сабы (100)  Документтин башындагы «Учурдагы эсеп» талаасынан учурдагы эсеп банкынын аталышы  8.  СФРБ ИНН   lNN  Character (14)  Учурдагы документ таандык болгон Социалдык фондунун бөлүмүнүн ИНН  9.  СФРБ ОКПО   ОКРО  Numeric (8,0)  Жөнөтүүчүнүн кардарынын ОКПО кодун көрсөтүү Учурдагы документ таандык болгон Социалдык фонддун бөлүмүнүн ОКПОсун көрсөтүлөт  10.  СФРБ СФ коду  SFOND  Character (14)  Жөнөтүүчүнүн кардарынын Социалдык фондунун каттоо номерин көрсөтүү Учурдагы документ таандык болгон Социалдык фондунун бөлүмүнүн Социалдык фондунун каттоо номерин көрсөтүү  11  Жалпы сумма  Sum  саны (15.2)  Файлдагы бардык төлөмдөрдүн жалпы суммасы көрсөтүлөт  12.  Төлөмдөрдүн саны  Qty  Саны (10)  Файлдагы төлөмдөрдүн саны көрсөтүлөт  13.  Комментарийлер  Comment  Сабы (100)  Документтен ушул эле аталыштагы талаанын мааниси    «Суммалар» (lt Sums) таблицалык бөлүгү  №  Талаанын аталышы  Маалыматтын түрү/форматы  Эскертүү  1.  Саптын номери  Row  Сабы (5)  Бир файлдын ичинде уникалдуу сап номери  2.  Алуучунун банкынын БИКи  RecipientBlC  Сабы (6)  Банктын БИКи «Төлөмдөрдүн орду» талаасында учурдагы саабында көрсөтүлгөн   з.  Алуучунун банкынын аталышы  RecipientBank  Сабы (100)  «Төлөмдөрдүн орду» талаасында учурдагы сапта көрсөтүлгөн банктын аталышы  4.  Төлөм коду  PurposeCode  Саны (8)  Төлөмдүн жүгүртүлүшүнүн мамлекеттик классификаторуна ылайык, максаттуу түрдө төлөөнүн санариптик коду. Код учурдагы сапта көрсөтүлгөн төлөмдөрдүн түрү боюнча аныкталат. Төлөм коду «Төлөмдөрдүн максаты» маалымдама китебинен алынат  5.  Алуучунун эсеби  RecipientAccou nt  Сабы (16)  «Төлөмдөр» таблицалык бөлүмүнүн учурдагы сабынын «Эсеп номери» учурдагы эсепти талаасынан көрсөтүлөт.  6  Алуучу  Recipient  Сабы (14)  Алуучунун PIN же ИНН  7.  Алуучунун аты  RecipientName  Сабы (100)  Учурдагы саптан алуучунун толук атын / атын көрсөтүңүз  8.  Делосу  File  Сабы (13)  Пенсиялык файлдын номери  9.  Пенсионер  Pensioner  Сабы (14) «  Пенсионердин PIN коду. Пенсиянын түрү СПК болсо жана төлөмдүн түрү бир жолку төлөмдөргө же көмүү үчүн барабар эмес болсо, көрсөтүлгөн эмес  10.  Пенсия түрү  kindPension  Саны (1)  Пенсиянын коду.  1 - жашы боюнча  2 - майыптыгы үчүн  3 – СПК-СПВ  11.  Айы, жылы  MonthYear  Саны (6)  Саптын суммасы таандык болгон ЖЖЖЖАА форматында ай-жыл.   12.  Бөлүм  Section  Саны (1)  Саптагы төлөмдүн суммасы таандык болгон бөлүмдүн коду: 1 - Биринчи бөлүм  13.  Төлөмдүн түрү  TypePayment  Саны (1)  1 -саптагы төлөмдүн суммасы тиешелүү болгон төлөм түрүнүн коду   1. - Пенсия  2 - НПФ  3 - кармайт  4 - компенсация  5 - Бир жолку төлөмдөр  6 - Көмүү үчүн  7 - Кошумча суммалар  14  Кошумча  Addlnfo  Сабы (5)  Бир жолку төлөмдөрдүн коду.  Бир жолку төлөм жүргүзгөн учурда көрсөтүлөт  15.  Төлөмдөрдүн суммасы  SumPayd  Саны (18.2)  Төлөнгөн негизги сумма