Кайта келүү
 Конъюнктура: 05 - 09 июль


ь 2010-жылдын биринчи жарым жылдыгы ичинде ички валюта рыногунда чет ёлкё валютасына карата суроо-талаптын сунуштардан олуттуу жогору болгондугуна байланыштуу кыргыз сомуна карата АКШ долларынын курсунун жогорулоо тенденциясы уланган. Чет ёлкё валютасына карата суроо-талап, мурунку жылдардагыдай эле, газды, къйъъчъ-майлоочу майларды импорттоо ъчън, ошондой эле башка импорттолуучу товарлар ъчън акы тёлёёнън зарылдыгынан улам тъптёлгён. Мында, республикага чет ёлкё валютасынын келип тъшъъсъ кыскарган, бул коьшу мамлекеттер менен чектеш чекаралардын жабылып калышы жана республикадагы тъзългён кырдаал менен шартталган. Бул факторлордун бардыгы сомдун алмашуу курсуна олуттуу басым кёрсёткён, курстун кескин търдё олку-солку болушу Улуттук банктын операцияларынын эсебинен жумшартылып турган. Алсак, 2010-жылдын биринчи жарым жылы ичинде банктар аралык валюта рыногундагы Улуттук банктын таза сатуусу 140,15 млн. АКШ долларын тъзгён. Ошол эле мезгил ичинде АКШ долларынын расмий курсу бир доллар ъчън 44,0917 сомдон 46,3896 сомго дейре, же 2 сом 30 тыйынга ёскён. Каралып жаткан мезгил ичинде АКШ долларынын курсунун бекемделиши байкалаарлык тёмёндёгён, ал 2009-жылдын ушул эле мезгилине салыштырмалуу 5,21% тъзгён (9,80%га бекемдёё). 

АКШ долларынын курсунун ёсъшъ дъйнёлък финансы рынокторунда да байкалууда, 2010-жылдын биринчи жарым жылында АКШ доллары копчълък чет ёлкё валюталарына караганда жогорку позицияда турган. Мисалга алсак, 2010-жылдын 6 айы ичинде америка валютасы еврого салыштырмалуу 18,68% кымбаттаган. Кыргызстандын негизги соода партнерлорунда Россияда жана Казакстанда улуттук валюталарга карата АКШ долларынын алмашуу курсунун тёмёнкъдёй динамикасы катталган: Россияда орус рублинин девальвациясы 5,61% тъзгён, Казакстанда теьгенин турукталуусу 0,68% тъзгён. 

Улуттук банк финансы рынокторундагы жагдайга кёз салып турат жана ички финансы рыногундагы кырдаалдын туруктуулугун камсыз кылуу максатында тиешелъъ чараларды кабыл алууда. 

 

 

ь Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын кызматкерлери ёлкёнън тъштъгъндёгъ башаламандыктардан жабыр тарткандар ъчън фондго 246 миь сом которушту

 

 

Банктык эмес финансы-кредит мекемелердин жаьылыктары 

 

Улуттук банк тарабынан тёмёнкъ банктык эмес финансы-кредит мекемелерге лицензиялар (къбёлъктёр) берилген: 

1. Жеке ишкер Данышманов Эмиль Маматкадыровичке нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 9-июлунда берилген 4442-лицензия. Алмашуу бюросу 2558 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Абдрахманов атындагы кёчё, 150. 

2. Жеке ишкер Юнусов Муса Топчубаевичке нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 6-июлунда берилген 4441-лицензия. Алмашуу бюросу 2557 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Чымкент кёчёсъ, 1 (батыш автовокзалынын тъндък тарабы). 

3. Жеке ишкер Турусбеков Аязбек Султанбековичке нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 6-июлунда берилген 4440-лицензия. Алмашуу бюросу 2556 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Кара-Балта шаары, "Жайыл-Базары", Центральная кёчёсъ, номерсиз. 

4. Жеке ишкер Кайыкова Элмира Мусалиевнага нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 6-июлунда берилген 4439-лицензия. Алмашуу бюросу 2555 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, "Дордой" соода-кёьъл ачуу борбору, Чымкент автоунаа токтоочу жайы, 3-алмашуу бюросу

5. Жеке ишкер Адиева Раушан Кубанычбековнага нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 5-июлунда берилген 4438-лицензия. Юридикалык дареги: Ысык-Кёл областы, Чолпон-Ата шаары, Совет кёчёсъ, 70/2. 

 

2010-жылдын 2-июлунан тартып жеке ишкер Молдобаева Алия Шекербековнага нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2010-жылдын 1-мартында берилген №4284-лицензия 2010-жылдын 2-июлундагы жеке ишкердин арызына ылайык жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Манас кёчёсъ, 26-19. 

 

 

Банктар аралык тёлёмдёр 

 

Банктар аралык тёлём системаларынын кёрсёткъчтёръ 

 

Бардыгы болуп банктар аралык тёлём системалары 

анын ичинде  

Клиринг системасы 

Гросстук системасы 

кёлёмъ 

млн. сом 

саны 

даана 

кёлёмъ 

млн. сом. 

саны 

даана 

кёлёмъ 

млн. сом. 

саны 

даана 

2010-жылдын 5-июлунан 9-июлуна чейинки мезгил ичиндеги кёрсёткъчтёр  

(отчеттук мезгил) 

Жумалык абсолюттук маани 

7 640 436 455,50 

25 894 

1 137 522 958,40 

23 878 

6 502 913 497,10 

2 016 

Банктар аралык тёлём системаларынын тёлёмдёръндёгъ ълъшъ (%)  

100,0 

100,0 

14,9 

92,2 

85,1 

7,8 

анын ичинде (%): 

 

 

 

 

 

 

ББПБнын таза позициялары 

0,2 

1,6 

1,6 

1,7 

0,0 

0,0 

Борбордук Казыналыктын чыгыш тёлёмдёръ 

14,1 

10,6 

14,6 

11,3 

14,0 

2,1 

Борбордук Казыналыктын кириш тёлёмдёръ 

13,8 

20,9 

11,2 

22,4 

14,3 

2,8 

Социалдык Фонддун чыгыш тёлёмдёръ 

0,2 

4,1 

1,3 

4,5 

0,0 

0,0 

Социалдык Фонддун кириш тёлёмдёръ 

1,3 

12,5 

8,7 

13,6 

0,0 

0,0 

Ёткён ай ъчън орточо жумалык кёрсёткъчтёр 

Абсолюттук мааниси 

8 732 115 883,25 

23 568 

1 088 102 347,65 

21 314 

7 644 013 535,61 

2 254 

Отчеттук мезгилдин кёрсёткъчтёрънън ёткён айдын орточо жумалык кёрсёткъчтёрънён четтеши 

 

-1 091 679 427,75 

2 326 

49 420 610,75 

2 564 

-1 141 100 038,51 

-238 

-12,5 

9,9 

4,5 

12,0 

-14,9 

-10,5 

 

 

Элкарт системасынын кёрсёткъчтёръ* 

 

Абалы  

2010-жылдын 2-июлуна карата 

2010-жылдын 9-июлуна карата 

Жъгъртъъдёгъ карттардын саны (кайрадан чыгарылгандарын эске алуусуз

96 581 

96 965  

Pos-терминалдардын саны

- банктарда  

- соода тъйъндёръндё 

 

514 

453 

61 

 

512 

451 

61 

Банкоматтардын саны 

131 

132 

Тёлём мастери 

30 

30 

 

* «Банктар аралык процессинг борбору» ЖАКынын маалыматтары боюнча, борборго иштеп жаткан 22 коммерциялык банктын ичинен 16 коммерциялык банк туташтырылган