Кайта келүү

 Конъюктура: 10 - 14-август




ь 2009-жылдын 12-августунда Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын кезектеги отуруму болуп ёттъ. Анын жъръшъндё тёмёнкъ отчет кароого алынган жана бекитилген, ошондой эле тёмёнкъ маселе каралып, тиешелъъ токтомдор кабыл алынган:  

- 2009 жылдын 1-жарым жылдыгы ъчън акча-кредит саясаты жёнъндё отчет жана алдыдагы мезгил ъчън акча- кредиттик программа (№33/1); 

«Элкарт» банктык тёлём карттарын чыгаруунун убактылуу эрежелерин жана «Элкарт» банктык тёлём картын пайдалануу менен бирдиктъъ банктар аралык процессинг борбору аркылуу тёлёмдёрдъ ёткёръъ тартиби жёнъндё» (№33/5).  

 

ь Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын 2009-жылга акча-кредит саясаты жёнъндё билдиръъсъндё, 2009-жылга акча-кредит саясатынын сандык критерийи катары, инфляцияны 15 пайыздан тёмён деьгээлге басаьдатууну (2009-жылдын декабры 2008-жылдын декабрына карата) белгилеген. Сандык критерийдин маанисин аныктоодо инфляциялык процесстердин туруксуздугу, ошондой эле дъйнёлък экономикадагы кризистик жагдайлардын Кыргыз Республикасынын экономикасына таасир этъъ белгисиздигинин жогорку деьгээлде экендиги эске алынган. 

Дъйнёлък экономикада жана экономикалык жактан негизги ёнёктёштёрдён болгон ёлкёлёрдёгъ кризистик жагдайлардын ётъп жаткан жылда да уланышы, ёлкёнън экономикалык ёнъгъъсънён да айкын байкалууда. 2009-жылдын алгачкы жети айынын жыйынтыгы боюнча экономикалык ёсъш арымынын басаьдашы катталган: ИДПнын ёсъшъ 2008-жылдын тиешелъъ мезгилиндеги 6,9 пайызга салыштырганда, 1,5 пайызды тъзгён. Экономиканы кредиттёё кёлёмъ тёмёндёп, калктын реалдуу кирешелеринин жана керектёёлёрънън ёсъш арымы басаьдаган. Мунун натыйжасында, чогуу алгандагы суроо-талап, ага жараша инфляциялык басым тёмёндёгён. 2007-жана 2008-жылдардагы баалардын эпкини жъргён мезгилден кийин, инфляция динамикасы 2009-жылы ёткён жылдардын орточо деьгээлине кайтып келъъдё: жылдык маанидеги керектёё бааларынын индексинин ёсъш арымы 2009-жылдын июлунда, 2008-жылдын июлуна караганда 3.4 пайызды тъзгён.  

Ушул шартта, Ёкмёт менен Улуттук банктын кризиске каршы чаралары менен бирге, экономикалык ишкердикти активдештиръъгё кёмёк беръънъъ, бизнес коомчулугунда жана калак арасында жетиштъъ кътъълёрдъ калыптандыруу максатында, Улуттук банк акча-кредит саясатынын мурда билдирилген сандык критерийин 7,5 пайыздан ашпаган (2009-жылдын декабры 2008-жылдын декабрына карата) деьгээлге чейин тёмёндётъъ жагына ёзгёртъъ мъмкън деп эсептейт. 

Мында, тышкы товардык-сырьелук жана финансы рынокторундагы абалдын ёзгёръъ тобокелдиги сакталып калууда, ага катар эле акча-кредит саясатынын сандык критерийине жетишъъ мъмкънчълъгънё товарларды ичтен сунуштоонун азайышы, товарларга жана кызмат кёрсётъълёргё тарифтердин жана административдик жол менен белгиленген баалардын ёзгёръъсъ таасир этиши мъмкън. 

Улуттук банктын 2009-жылга акча-кредит саясаты жёнъндё билдиръъсъндё баяндалган 2009-жылга акча-кредит жана валюта саясаттарынын негизги багыттары ёзгёръъсъз калат. Улуттук банк баа туруктуулугун сактап туруу жана банк тутумунун ишенимдъълъгън камсыз кылуу ъчън колдо болгон баардык каражаттарды пайдаланууну улантат.  

 

 

Банктык эмес финансы мекемелеринин жаьылыктары 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тарабынан тёмёнкъ банктык эмес финансы-кредит мекемелерине (БФКМ) лицензиялар (къбёлъктёр) берилген: 

1. Жеке ишкер Ченцов Олег Викторовичке нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2009-жылдын 10-августунда № 4125 лицензия берилген. Алмашуу бюросу 2310 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Киев кёчёсъ, 124; 

2. Жеке ишкер Манатбеков Аваз Кадыровичке нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2009-жылдын 10-августунда № 4126 лицензия берилген. Юридикалык дареги: Иссык-Кёл областы, Каракол шаары, К. Маркс атындагы кёчё, н/ж («Актилек» базары); 

3. "УРМОН В.Р." ЖЧКсына нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2009-жылдын 11-августунда № 4127 лицензия берилген. Юридикалык дареги: Баткен областы, Лейлек району, Арка-1 айылы, Саламов атындагы кёчё, 22; 

4. Жеке ишкер Гапаров Рустамбекке нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2009-жылдын 13-августунда № 4128 лицензия берилген. Юридикалык дареги Баткен областы, Баткен ш., Борбордук базар, Саидмаражы атындагы кёчё, 22; 

5. «Кайрат» КЖК ломбардына нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2009-жылдын 13-августунда № 4129 лицензия берилген. Алмашуу бюросу 2311 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Абдрахманов атындагы кёчё, 207; 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2312. Юридикалык дареги: Абдрахманов атындагы кёчё, 204;  

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2313. Юридикалык дареги: Тоголок Молдо атындагы кёчё, 40; 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2314. Юридикалык дареги: Элебаев атындагы кёчё, 60 (казино); 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2315. Юридикалык дареги: Элебаев атындагы кёчё,, 60 (мейманкана); 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2316. Юридикалык дареги: Ибраимов атындагы кёчё, 70; 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2317. Юридикалык дареги: Чъй проспектиси 52;  

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2318. Юридикалык дареги: Медеров атындагы кёчё, 36; 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2319. Юридикалык дареги: Жукеев-Пудовкин атындагы кёчё, 2/1;  

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2320. Юридикалык дареги: Юнусалиев атындагы кёчё, 7/1; 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2321. Юридикалык дареги: Ахунбаев атындагы кёчё, 173;  

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2322. Юридикалык дареги: Байтик-Баатыр атындагы кёчё, 6/2; 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2323. Юридикалык дареги: Нуркамал атындагы кёчё, 9/1;  

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2324. Юридикалык дареги: Юнусалиев атындагы кёчё, 66/1; 

§ Кошумча алмашуу бюросунун каттоо номери: 2325. Юридикалык дареги: Чъй проспектиси, 219

6. «Март-Булак» кредиттик союзуна (ёз катышуучуларынан алардын сактык пайларды сатып алуусу аркылуу акча каражаттарын тартуу боюнча операцияларды жъзёгё ашырууга; кредиттик союздун мёёнётъндё тёлёё, ёз убагында кайтарып беръъ жана тёлёёгё жёндёмдъълък шарттарында кредиттерди беръъгё 2009-жылдын 13-августунда №541-лицензия берилген). Юридикалык дареги: Чъй областы, Жайыл району, Боксо-Жол айылы, Медер кёчёсъ, 47 А; 

7. Жеке ишкер Мамышев Алманбет Маматбековичке нак чет ёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2009-жылдын 14-августунда № 4130 лицензия берилген. Алмашуу бюросу 2326 номеринде катталган. Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Чуй проспектиси, 176; 

8. «НУР» КЖК ломбардына (кыймылсыз мълктъ кърёёгё алуу алдында (заклад) кыска мёёнёткё кредиттерди беръъ боюнча ишкердикти жъзёгё ашыруу укугуна 2009-жылдын 14-августунда №432-лицензия берилген). Юридикалык дареги: Ошобласты, Ош ш., Базарная кёчёсъ, н/ж. 

 

Тёмёнкъ банктык эмес финансыкредит мекемелердин лицензиялары/къбёлъктёръ кайтарып алынган/жокко чыгарылган

 

1. Уюштуруучунун «Ломбарддын ёзън-ёзъ жокко чыгаруусу жёнъндё» 2009-жылдын 20-февралындагы №2 чечимине ылайык, КЖК «АБАД» ломбардына 2006-жылдын 26-июнунда кыймылсыз мълктъ кърёёгё алуу алдында (заклад) кыска мёёнёткё кредиттерди беръъ боюнча ишкердикти жъзёгё ашыруу укугуна берилген №292 лицензиясы 2009-жылдын 10-августунан тартып жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Жалал-Абад областы, Жалал-Абад ш., Н. Айтматова атындагы кёчё, 9; 

2. Уюштуруучунун «Ломбарддын ёзън-ёзъ жокко чыгаруусу жёнъндё» 2009-жылдын 1-апрелиндеги №2 чечимине ылайык, КЖК «Эл байлыгы кредит» ломбардына 2007-жылдын 16-ноябрында кыймылсыз мълктъ кърёёгё алуу алдында (заклад) кыска мёёнёткё кредиттерди беръъ боюнча ишкердикти жъзёгё ашыруу укугуна берилген №344 лицензиясы 2009-жылдын 11-августунан тартып жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Жалал-Абад областы, Ноокен району, Массы айылы; 

3. Катышуучунун ёзън-ёзъ жокко чыгаруусу жёнъндё 2009-жылдын 10-августундагы чечиминин негизинде ЖЧК «Дыйкан (фермердик) чарбаны ёнъктъръъ борбору» микро кредиттик компаниясына 2007-жылдын 12-мартындагы №71 къбёлък 2009-жылдын 13-августунан тартып жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Чъй областы, Сокулук району, Фрунзе атындагы айылы, Набережная кёчёсъ, 34 

 

Банктар аралык тёлёмдёр 

 

Банктар аралык тёлём системаларынын кёрсёткъчтёръ 

  

Бардыгы болуп банктар аралык тёлём системалары 

анын ичинде  

Клиринг системасы 

Гросс системасы 

кёлёмъ 

млн. сом 

саны 

даана 

кёлёмъ 

млн. сом

саны 

даана 

кёлёмъ 

млн. сом

саны 

даана 

2009-жылдын 10-августунан 14-августуна чейинки мезгил ичиндеги кёрсёткъчтёр  

(отчеттук мезгил

Жумалык абсолюттук маани 

7 812,0 

66 766 

1 091,6 

64 818 

6 720,3 

1 948 

Банктар аралык тёлём системаларынын тёлёмдёръндёгъ ълъшъ (%)  

100,0 

100,0 

14,0 

97,1 

86,0 

2,9 

анын ичинде (%): 

  

  

  

  

  

  

ББПБнын таза позициялары 

0,1 

0,4 

1,0 

0,4 

0,0 

0,0 

Борбордук Казыналыктын чыгыш тёлёмдёръ 

15,4 

3,4 

11,5 

3,4 

16,0 

1,8 

Борбордук Казыналыктын кириш тёлёмдёръ 

17,9 

45,4 

20,6 

46,7 

17,5 

1,9 

Социалдык Фонддун чыгыш тёлёмдёръ 

0,03 

0,2 

0,2 

0,2 

0,0 

0,0 

Социалдык Фонддун кириш тёлёмдёръ 

1,3 

9,2 

9,0 

9,4 

0,0 

0,0 

Ёткён ай ъчън орточо жумалык кёрсёткъчтёр 

Ёткён айдын орточо жумалык абсолюттук мааниси 

10 068,7 

72 674 

1 294,3 

70 503 

8 774,4 

2 170 

Отчеттук мезгилдин кёрсёткъчтёрънън ёткён айдын орточо жумалык кёрсёткъчтёрънён четтеши 

 

- 2 256,7 

-5 908 

- 202,6 

-5 685 

-2 054,1 

-222  

-22,4 

-8,1 

-15,7 

-8,1 

-23,4 

-10,2 

 

 

Элкарт системасынын кёрсёткъчтёръ* 

 

Абалы  

2009-жылдын 7-августуна карата 

2009-жылдын 14-августуна карата 

Жъгъртъъдёгъ карттар-дын саны (кайрадан чыгарылгандарын эске алуусуз

61 851  

61 851 

Pos-терминалдардын саны

 

- банктарда  

- соода тъйъндёръндё 

 

451 

 

371 

80 

 

445  

 

365 

80 

Банкоматтардын саны  

137 

145 

 

* «Банктар аралык процессинг борбору» ЖАКынын маалыматтары боюнча, борборго 22 коммерциялык банктын 16сы туташтырылган.