Кайта келүү

ь 2008-жылдын 17-сентябрында Улуттук банк Башкармасынын кезектеги отуруму ёткёрълъп, анын жъръшъндё тёмёнкъ маселелер каралуу менен тиешелъъ токтомдор кабыл алынган: 

"Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын ноталарын жъгъртъъгё чыгаруу, жайгаштыруу, жъгъртъъ жана тёлёё жёнъндё" жобого ёзгёртъълёрдъ киргизъъ тууралуу (№38/1); 

"Кыргыз Республикасынын мамлекеттик казына векселдерин Улуттук банк аркылуу жайгаштыруу боюнча аукционду ёткёръъ тартиби жёнъндё" жобого ёзгёртъълёрдъ киргизъъ тууралуу (№38/2); 

банк операцияларын жъргъзъъ укугуна лицензия беръъ жёнъндё "ПроКредитБанк" ЖАКынын ётънъчъ тууралуу (38/3); 

Чыьгыз Айтматовдун чыгармаларына арналган коллекциялык къмъш монеталар сериясынын эскиз долбоорлору жёнъндё (№38/5) 

 

ь Бишкекте 2008-жылдын 22-октябрынан тартып мырза Рон ван Руден мырза жетектеген Эларалык валюта фондунун миссиясы иш сапарында жъръъдё. Макроэкономика чёйрёсъндёгъ акыркы окуяларды талкуулоо, акчакредит программасын жана Кыргыз Республикасынын Фонд менен кызматташуу программасынын долбоорун жеткире иштеп чыгуу визиттин максаты болуп эсептелет. Бул визиттин алкагында ЭВФтин эксперттер командасынын Кыргыз Республикасынын Президентинин Администрациясынын ёкълдёръ, Кыргыз Республикасынын Премьер-министри менен, Финансы министрлигинин, Экономикалык ёнъгъъ жана соода министрлигинин, Улуттук банктын жетекчиликтери менен жолугушуулары пландаштырылган.  

 

ь 2008-жылдын 23-октябрында «Кабар» маалыматтык агенттигинде акчакредит саясатынын 2008-жылдын 9 айындагы жыйынтыгына арналган пресс-конференция болуп ёттъ. Пресс-конференцияга Улуттук банктын тёрагасынын орун басары К.К.Боконтаев мырза катышты. Ал коомчулукту акчакредит саясатынын жыйынтыгы, отчеттук мезгил ичиндеги банктык жана тёлём системаларынын иш натыйжалары менен тааныштырды жана журналисттердин суроосуна жооп берди. 

Улуттук статистика комитетинин маалыматтары боюнча, керектёё бааларынын индекси 2008-жылдын ёткён айына салыштырмалуу сентябрь айында 100,7 пайызды, жыл башынан бери 115,6 пайызды тъзгён (2007-жылдын декабрына карата). 

 

1-таблица: Кыргыз Республикасындагы керектёё бааларынын индекси 

(ёткён жылдын декабрына карата пайыздар менен) 

 

Сентябрь 

 

2007 

2008 

Керектёё бааларынын индекси 

110,3 

115,6 

Товарлар 

110,8 

114,2 

Тамакаш азыктары жана алкоголсуз суусундуктар 

116,6 

116,1 

Алкоголь ичимдиктери жана тамекилер 

102,6 

110,5 

Азык-тълъктён башка товарлар 

104,8 

112,1 

Кызмат кёрсётъълёр 

105,9 

127,8 

 

Улуттук банктын баа беръъсъ боюнча, ъстъбъздёгъ жылдын январь-сентябрь айларында инфляция динамикасы тёмёнкъдёй тъптёлгён: монетардык эмес факторлордун таасири 86,9 пайыз, банктардан тышкаркы акчаларды жана алмашуу курсун кошо камтыган монетардык факторлор 4,2 пайыз. Калктын инфляциялык кътъълёръ 8,9 пайыз ёлчёмъндё таасир эткен. 

2-таблица: Инфляция факторлорунун салымын салыштыруу  

(инфляциянын жалпы деьгээлинен пайыздарда) 

 

Сентябрь 

 

2007 

2008 

Монетардык факторлор 

7,7 

4,2 

Инфляциялык кътъълёр 

8,4 

8,9 

Монетардык эмес факторлор 

83,9 

86,9 

 

 

 

 

Улуттук статистика комитетинин маалыматтары боюнча, 2008-жылдын сентябрь айында тамакаш азыктарына жана алкоголсуз суусундуктарга болгон баа индексинин ёсъшъ 0,1 пайызды тъзгён. Биринчи жана жогорку сорттогу унга карата баанын тёмёндёшъ уланган, тёмёндёё тиешелъълъгънё жараша 2,4 жана 0,9 пайызды тъзгён. Ошондой эле эттин (1,4 пайызга), канттын (1,2 пайызга), майлар жана тоь майлардын (0,6 пайызга) баалары да тёмёндёгён. Мында ёткён айга салыштырмалуу жашылча-жемиштерге жана сът азыктарына болгон баа, тиешелъълъгънё жараша 5,7 жана 1,1 пайызга жогорулагандыгы байкалган.Отчеттук ай ичинде алкоголь ичимдиктери жана тамекилер 0,1 пайызга кымбаттаган

Азык-тълъктён башка товарларга баа индекси 0,9 пайызга кёбёйгён. Бул топтогу товарлар ичинен кийим-кече жана бут кийим, ошондой эле ъй тиричилигинде колдонулуучу буюмдар 0,4-0,8 пайыз чегинде кымбаттаган. Ай ичинде дизель отунуна жана бензинге (4,7 пайызга), курулуш материалдарына (2,5 пайызга) баалардын тёмёндёшъ катталган.  

Окуу жылынын башталышындагы билим беръъ жаатындагы кызмат кёрсётъълёргё баанын 21,8 пайызга жогорулоосунун эсебинен, калкка акы тёлёп кёрсётълъъчъ кызматтарга баалар жана тарифтер 2008-жылдын сентябрь айында 3,7 пайызга жогорулаган.  

Акча базасы 2008-жылдын январь-сентябрь айлары ичинде 3 367,3 млн. сомго (+10,7 пайызга) кёбёйъъ менен 2008-жылдын 30-сентябрына карата 34 943,2 млн. сомду тъзгён (2008-жылдын 1-январына карата 31 575,9 млн. сом). Ал эми 2007-жылдын январь-сентябрь айларында акча базасы 20,2 пайызга кёбёйгён эле 

Коммерциялык банктардын жалпы камдары (резервдери) 2008-жылдын сентябрь айынын акырына карата жыл башынан бери 7,9 пайызга кёбёйъъ менен 4 329,8 млн. сомду тъзгён. 2007-жылдын ушул эле мезгилине салыштырмалуу коммерциялык банктардын жалпы камдары 6,4 пайызга кёбёйгён. 

Дъь эларалык камдар (резервдер) 2008-жылдын сентябрь айынын акырына карата 1 282,7 млн. АКШ долларын тъзгён (2008-жылдын 1-январына карата 1 176,6 млн. АКШ долл.). Ъстъбъздёгъ жылдын январь-сентябрь айларында кёбёйъъ 106,1 млн. АКШ долларын тъзгён. 

М2Х акча массасы 2008-жылдын январь-сентябрь айларында 6 385,8 млн.сомго (+14,8 пайызга) кёбёйъп, 49 403,7 млн. сомду тъзгён (2008-жылдын 1-январына карата М2Х 43 018,0 млн. сом)

Доллардын эсептик курсу 3,30 пайызга жогорулоо менен 2008-жылдын 1-октябрына карата 36,6688 сом/АКШ долларын тъзгён. АКШ долларынын 2007-жылдын январь-сентябрь айларындагы сомго карата курсу 3,21 пайызга тёмёндёп, 36,8994 сом/АКШ долларын тъзгён. 

Иштеп жаткан коммерциялык банктардын кредит портфели 2008-жылдын январь-сентябрь айларында 23,50 пайызга жогорулоо менен 25 751,7 млн. сомду тъзгён (2007-жылдын январь-сентябрь айларындагы кредит портфелинин ёсъшъ 81,49 пайызды тъзгён). Улуттук валютадагы кредит портфелинин наркы 2008-жылдын январь-август айлары ичинде 2,08 пайыздык пунктка жогорулоо менен 2008-жылдын 1-сентябрына карата 23,38 пайызды тъзгён. Улуттук валютада жаьыдан берилген кредиттер боюнча орточо пайыздык чен 2008-жылдын январь-август айларында 25,75 пайызды тъзгён (2007-жылдын ушул эле мезгилине салыштырмалуу 3,07 пайыздык пунктка жогорулоо). Четёлкё валютасындагы кредит портфелинин наркы 2008-жылдын январь-август айларында 1,07 пайыздык пунктка жогорулап, 2008-жылдын 1-сентябрына карата 19,12 пайызды тъзгён. Четёлкё валютасындагы жаьыдан берилген кредиттер боюнча орточо пайыздык чен 2008-жылдын январь-август айларында 20,39 пайызды тъзгён (2007-жылдын тиешелъъ мезгилине салыштырмалуу 2,04 пайыздык пунктка жогорулоо катталган).  

Иштеп жаткан коммерциялык банктардагы депозиттердин кёлёмъ 13,62 пайызга жогорулаган жана 2008-жылдын сентябрь айынын акырына карата 26 634,6 млн. сомду тъзгён (2007-жылдын январь-сентябрь айларында депозиттер кёлёмъ 35,04 пайызга жогорулоо менен 22 695,8 млн. сомду тъзгён). Улуттук валютадагы депозит базасынын наркы 2008-жылдын январь-август айларында 0,59 пайыздык пунктка жогорулаган жана 2008-жылдын 1-сентябрына карата 5,24 пайызды тъзгён. Жаьыдан кабыл алынган улуттук валютадагы депозиттер боюнча орточо пайыздык чен ъстъбъздёгъ жылдын январь-август айларында 2007-жылдын ушул эле мезгилине салыштырмалуу 0,35 пайыздык пунктка жогорулап, 2,38 пайызды тъзгён. Четёлкё валютасындагы депозит базасынын наркы 2008-жылдын январь-август айларында 0,12 пайыздык пунктка тёмёндёгён жана 2008-жылдын 1-сентябрына карата 2,07 пайызды тъзгён. Жаьыдан кабыл алынган четёлкё валютасындагы депозиттер боюнча орточо пайыздык чен 2008-жылдын январь-август айларында 2007-жылдын ушул эле мезгилине салыштырмалуу 0,10 пайыздык пунктка жогорулаган жана 0,78 пайызды тъзгён. Анын ичинде, улуттук валютада жаьыдан кабыл алынган мёёнёттъъ депозиттер боюнча орточо пайыздык чен 2007-жылдын январь-август айларына салыштырмалуу 0,13 пайыздык пунктка жогорулоо менен 7,05 пайызды тъзгён, ошол эле учурда жаьыдан кабыл алынган мёёнёттъъ валюталык депозиттер боюнча чен 0,22 пайыздык пунктка жогорулаган жана 5,36 пайызды тъзгён. 

Улуттук статистика комитетинин так маалыматтары жана Мамлекеттик бажы комитетинин алдын ала маалыматтары боюнча, ошондой эле Улуттук банктын Финансы статистикасы жана маалымдоо башкармалыгынын Тёлём теьдеми жана тышкы карызды тейлёё бёлъмънън баа беръъсъ боюнча, Кыргыз Республикасынын соода балансынын сальдосу 2008-жылдын январь-август айларында терс мааниге ээ болуп, 1 216,5 млн. АКШ долларын тъзгён, 2007-жылдын ушул эле мезгилинде бул кёрсёткъч 729,7 млн. АКШ долларында катталган эле. ФОБ баасындагы тышкы соода жъгъртъъ 2008-жылдын сегиз айы ичинде 3 456,1 млн. АКШ долларын тъзгён жана 2007-жылдын салыштырылып жаткан мезгилиндеги кёрсёткъчънё караганда 44,3 пайызга кёбёйгён. КМШ ёлкёлёръ менен товар жъгъртъъ 52,8 пайызга, ал эми алыскы четёлкёлёр менен 34,2 пайызга ёскён. Товар жъгъртъънън ёсъшъ, эь оболу, ёсъъсъ 49,5 пайызды тъзгён импорттук операциялардын кёлёмънън кёбёйъъсънън эсебинен жъргён, ошол эле учурда экспорттук операциялар 34,4 пайызга ёскён.  

2008-жылдын 13-октябрына карата абал боюнча эмитирленген локалдык карттардын саны: «Алай-Кард» системасы боюнча 22 829, «Демир 24» системасы боюнча 8 806; Visa Electron боюнча 12 735, улуттук «Элкарт» системасы боюнча 29 672 карт. 

 

ь Ош областынын Алай районунун Нура айылында болуп ёткён кайгылуу окуяларга байланыштуу жана табигый кырсыктан жапа чеккендерге материалдык кёмёк кёрсётъъ максатында Улуттук банктын кызматкерлери 2008-жылдын 14-октябрында 205 216 сомду тёмёнкъ реквизиттер боюнча которушту: Ош обладминистрациясынын КРБ, эсептешъъ эсеби: 10202120801000413 эсеп №2, ёздък эсеби: 700802654, БИК: 102021. Банк: "Кыргызпромстройбанк" ААКсы, Ош шаары. 

 

 

Банктык эмес финансы-кредит мекемелеринин жаьылыктары 

 

Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы тёмёнкъ банктык эмес финансы-кредит мекемелерине жана алмашуу бюролоруна лицензияларды/къбёлъктёрдъ берген

1. КЖК "Ширин" ломбардына (кыймылдуу мълктъ кърёёгё алуу менен кыска мёёнёттъъ кредиттерди беръъ боюнча операцияларды жъзёгё ашыруу укугуна 2008-жылдын 20-октябрында берилген 373-лицензия). Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Бейшеналиева атындагы кёчё, номери жок, 624-квартал, "Нур-2" соода ишканасынын имараты; 

2. КЖК "Омурбек" ломбардына (кыймылдуу мълктъ кърёёгё алуу менен кыска мёёнёттъъ кредиттерди беръъ боюнча операцияларды жъзёгё ашыруу укугуна 2008-жылдын 23-октябрында берилген 374-лицензия). Юридикалык дареги: Жалалабат областы, Ноокен району, Кочкората шаары, Октябрь кёчёсъ, номери жок

3. Жеке ишкер Шабазов Рашид Ибраимовичке (нак четёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2008-жылдын 24-октябрында берилген 3775-лицензия). Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Байтик Баатыр атындагы кёчё, 67/1. Алмашуу бюросу 2044 номеринде катталган

4. Жеке ишкер Курманбаев Гулжигит Автандиловичке (нак четёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2008-жылдын 24-октябрында берилген 3774-лицензия). Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Дордой базары, борбордук ётмё жол, № 21-алмашуу бюросу. Алмашуу бюросу 2043 номеринде катталган

5. Жеке ишкер Турусбекова Гълмира Султанбековнага (нак четёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2008-жылдын 24-октябрында берилген 3773-лицензия). Юридикалык дареги: Кара-Балта шаары, Борбордук кёчёсъ, № 6-дъкён. Алмашуу бюросу 2042 номеринде катталган

6. Жеке ишкер Ачеков Жолчубай Джамбуловичке (нак четёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2008-жылдын 24-октябрында берилген 3772-лицензия). Юридикалык дареги: Бишкек шаары, Дордой базары, борбордук ётмё жол, №32-алмашуу бюросу. Алмашуу бюросу 2041 номеринде катталган

7. Жеке ишкер Каримов Шухратка (нак четёлкё валюталары менен алмашуу операцияларын жъргъзъъ укугуна 2008-жылдын 20-октябрында берилген 3771-лицензия). Юридикалык дареги: Ош шаары, Базар кёчёсъ, номери жок

 

 

Тёмёнкъ банктык эмес финансы-кредит мекемелеринин лицензиялары  

жокко чыгарылган: 

 

1. 2008-жылдын 20-октябрынан тартып "Кокчо-Уулу" кредиттик союзуна 2005-жылдын 1-мартында берилген №108-лицензия жалпы жыйындын 2008-жылдын 4-сентябрындагы ёзън-ёзъ жоюу жёнъндё протоколунун негизинде жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Ош областы, Карасуу району, Мады айыл ёкмётъ, Асан-Чек айылы. 

2. 2008-жылдын 22-октябрынан тартып "Кеменгер" кредиттик союзуна 2005-жылдын 6-июлунда берилген №69-лицензия жалпы жыйындын 2008-жылдын 20-октябрындагы ёзън-ёзъ жоюу жёнъндё протоколунун негизинде жокко чыгарылган. Юридикалык дареги: Ысыккёл областы, Каракол шаары, Абдрахманов атындагы кёчё, 142/31. 

3. 2008-жылдын 22-октябрынан тартып ЖАК "Savings bank" МККсына 2006-жылдын 14-мартында берилген №47-къбёлък Улуттук банктын эскертъъ чараларын жана талаптарын аткарбагандыгы ъчън Улуттук банктын Ысыккёл областтык башкармалыгынын 2008-жылдын 22-октябрындагы чечиминин негизинде кайра чакырылып алынган. Юридикалык дареги: Ысыккёл областы, Чолпоната шаары, Совет кёчёсъ, 69а

 

 

Банктар аралык тёлёмдёр 

 

Банктар аралык тёлём системаларынын кёрсёткъчтёръ  

  

Бардыгы болуп банктар аралык тёлём системалары 

анын ичинде  

Клиринг системасы 

Гросс системасы 

млн. сом 

даана 

млн. сом 

даана 

млн. сом 

даана 

2008-жылдын 20-октябрынан 24-октябрына чейинки мезгил ичиндеги кёрсёткъчтёр  

(отчеттук мезгил

Жумалык абсолюттук маани 

8 911,3 

68 245 

1 254,5 

66 263 

7 656,8 

1 982 

Банктар аралык тёлём системалары-нын тёлёмдёръндёгъ ълъшъ (%)  

100,0 

100,0 

14,1 

97,1 

85,9 

2,9 

анын ичинде (%): 

  

  

  

  

  

  

ББПБнын таза позициялары 

0,04 

0,3 

0,3 

0,3 

0,0 

0,0 

Борбордук Казыналыктын чыгыш тёлёмдёръ 

11,4 

7,0 

18,6 

7,2 

10,2 

2,0 

Борбордук Казыналыктын кириш тёлёмдёръ 

17,1 

70,7 

25,3 

72,8 

15,8 

2,3 

Социалдык Фонддун чыгыш тёлёмдёръ 

0,02 

0,2 

0,1 

0,2 

0,0 

0,0 

Социалдык Фонддун кириш тёлёмдёръ 

0,6 

2,5 

4,5 

2,5 

0,0 

0,0 

Ёткён ай ъчън орточо жумалык кёрсёткъчтёр 

Ёткён айдын орточо жумалык абсолюттук мааниси 

8 918,3 

73 129 

1 313,6 

71 125 

7 604,6 

2 004 

Отчеттук мезгилдин кёрсёткъчтёрънън ёткён айдын орточо жумалык кёрсёткъчтёрънён четтеши 

 

-6,9 

-4 884 

-59,1 

-4 862 

52,2 

-22 

-0,1 

-6,7 

-4,5 

-6,8 

0,7 

-1,1