Кайта келүү

Кыргыз Республикасынын Улуттук банк Башкармасынын 

2015-жылдын «21» декабрындагы №77/4 

токтомуна карата 

тиркеме 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты)  

жүзөгө ашыруу боюнча 

ЭРЕЖЕЛЕР 

 

1-ГЛАВА.ЖАЛПЫ ЖОБОЛОР 

1. Кыргыз Республикасынын төлөм системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө ашыруу боюнча бул эрежелер (мындан ары эрежелер) Кыргыз Республикасынын “Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жөнүндө” жана “Кыргыз Республикасынын төлөм системасы жөнүндө” мыйзамдарына, Кыргыз Республикасынын төлөм системасына көзөмөлдүктү(оверсайтты) жүзөгө ашыруу саясатына, Кыргыз Республикасынын төлөм системасында тобокелдиктерди тескөө саясатына жана башка ченемдик укуктук актыларга ылайык иштелип чыккан.   

2. Бул эрежелерде, Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын (мындан ары Улуттук банк) республиканын төлөм системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө ашыруу тартиби, Улуттук банктан лицензия алышкан жекаттоодон өтүшкөн төлөм системасынын операторлору, ошондой эле алардын оператору катары Кыргыз Республикасынын резидент эместери болгон маанилүүкызмат көрсөтүүлөр провайдерлери жана төлөм системасынын катышуучулары төлөм системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө ашыруу үчүн зарыл болгон отчетторду сунуштоо тартиби, формасы жана эрежелери белгиленген. 

3. Төлөм системасынын операторунун милдеттерин аткарган коммерциялык банктар отчетторду ушул эрежелерге ылайык, ошондой эле Мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик банктык отчеттун алкагында сунушташат.  

4. Төлөм системасынын операторлору отчетторду ушул эрежелерге, ошондой эле Мезгил-мезгили менен берилүүчү регулятивдик отчеттун алкагында сунушташат. 

5. Улуттук банк Кыргыз Республикасынын төлөм системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө ашырган орган болуп саналат жанатуруктуу финансылык системанын ажырагыс бөлүгү болуп саналган Кыргыз Республикасынын төлөм системасынын ишенимдүүлүгүн жана коопсуздугун сактоо жана төлөм кызмат көрсөтүүлөрүнөн пайдалануучулардын талаптарын колдоого алуу, аларды коргоо, ошондой эле Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарын сактоо максатында, Кыргыз Республикасынын аймагында иш алып барган төлөм системаларынын ишине, ошондой эле баалуу кагаздар боюнча эсептешүү системасына туруктуу негизде мониторинг жүзөгө ашырат.  

 

2-ГЛАВА. ТӨЛӨМ СИСТЕМАСЫНА КӨЗӨМӨЛДҮКТҮ (ОВЕРСАЙТТЫ) ЖҮЗӨГӨ АШЫРУУ ТАРТИБИ 

6. Улуттук банк төмөнкү негизги багыттар боюнча улам кайталанып туруучу процесс формасында Кыргыз Республикасынын төлөм системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты)үзгүлтүксүз негизде жүзөгө ашырат:  

- төлөм системаларынын иши жөнүндө сапаттык жана сандык маалыматтарды топтоонун жана аларга талдап-иликтөөлөрдү жүргүзүүнүн негизинде Кыргыз Республикасынын аймагында иш алып барган бардык төлөм системаларынын ишине мониторинг жүргүзүү, системалуу мааниге ээ жана маанилүү төлөм системаларынын тизмегин жыл сайын аныктоо; 

- системалуу мааниге ээ жана маанилүү төлөм системаларынын иши белгиленген стандарттарга ылайык келишине талдап-иликтөөлөрдү жүргүзүү жана аларга баа берүү, айрым төлөм системаларынын натыйжалуу иш алып баруусу жөнүндө чечимдерди кабыл алуу, маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерлеринин ишине талдап-иликтөөлөрдү жүргүзүү. Рынокто жаңы төлөм системалары пайда болгон шартта Улуттук банк ченемдик укуктук актыларда белгиленген талаптарга ылайык, алардын иш алып баруусуна баа берет, ага талдап-иликтөөлөрдү жүргүзөт, жаңы төлөм кызмат көрсөтүүлөрү боюнча корутунду даярдайт; 

- төлөм системаларын өркүндөтүүгө багытталган чараларды көрүү

§1. Төлөм системасынын ишине мониторинг жүргүзүү 

7. Төлөм системасынын ишине мониторинг жүргүзүүнүн алкагында төлөм системасынын операторлору отчетторду Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларында белгиленген маанилүүлүк критерийлерине ылайык сунушташат. 

8. Системалуу мааниге ээ төлөм системаларынын операторлору дем алыш жана майрам күндөрүнөн тышкары, күндөлүк негизде Улуттук банкка төмөнкү маалыматты сунушташат: 

- ушул эрежеге карата 1-тиркемеде белгиленген формага ылайык, кириш жана чыгыш төлөмдөрдүн саны, ошондой эле ар бир катышуучу жана бүтүндөй система боюнча жүгүртүү тууралуу маалыматты; 

- ушул эрежеге карата 2-тиркемеде белгиленген формага ылайык, кириш жана чыгыш төлөмдөрдүн саны, ошондой эле ар бир катышуучу жана бүтүндөй система боюнча аткарылбаган төлөм документтеринин саны жана көлөмү, алардын аткарылбай калышы себептери (ликвиддүүлүктүн жетишсиздиги, система тарабынан четке кагылган, же катышуучу тарабынын кайтарылып алынган ж.б.) тууралуу маалыматты; 

- төлөм системасында орун алган штаттан тышкаркы жагдайлар тууралуу. 

9. Системалуу мааниге ээ төлөм системаларынан тышкары, төлөм системаларынын операторлору, ошондой эле алардын операторлору катары Кыргыз Республикасынын резидент эместери саналган төлөм системасынын катышуучулары ар айлык негизде, отчеттук мезгилден кийинки айдын 15инен кечиктирбестен Улуттук банкка төмөнкү маалыматты сунушташат: 

- ушул эрежеге карата 4-тиркемеде белгиленген формага ылайык, төлөмдөрдүн (которуулардын) саны жана көлөмү жөнүндө

- ушул эрежеге карата 5-тиркемеде белгиленген формага ылайык, төлөм системасы тарабынан иштеп чыгууга кабыл алынбаган төлөмдөрдүн саны жана көлөмү жөнүндө

- Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын талаптарына ылайык, төлөм системасында алдамчылык транзакциялар жөнүндө

- Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын талаптарына ылайык, төлөм системасындагы штаттан тышкаркы жагдайлар жөнүндө (техникалык үзгүлтүктөр, системанын иш регламентинин бузулушу ж.б.); 

- Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын талаптарына ылайык,төлөм системасынын үзгүлтүксүз ишинин жана/же төлөм системасынын эрежелеринин бузулушуна байланыштуу чыр-чатактар жөнүндө

- төлөм инструменттерин жана эектрондук акчаны Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын талаптарына ылайык пайдаланылышы жөнүндө

- ушул эрежеге карата 6-тиркемеде белгиленген формага ылайык, абройлук тобокелдиктер жөнүндө

10. Төлөм системасынын операторлору да Улуттук банктын талабы боюнча төмөнкү документтерди сунуштоого тийиш: 

- ушул эрежеге карата 8-тиркемеде белгиленген формага ылайык, өз төлөм системасынын ишине баа берүү

- расмий системалуу документтерди (системанын эрежелери, төлөм системасынын ишине тиешелүү келишимдер жана макулдашуулар, оператордун бизнес-планы, үзгүлтүксүз ишти камсыз кылуу планы, колдонулуп жаткан тарифтер ж.б.); 

- системанын операторунун ишине акыркы текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча тышкы жана ички аудиторлордун корутундусу; 

- акыркы IT-аудиттин жыйынтыктары; 

- башка маалымат. 

11. Коюлган талапка ылайык, документтер текшерүү жүргүзүлгөн жерде сунушталышы мүмкүн же болбосо белгиленген документтердин көчүрмөлөрү Улуттук банкка өткөрүлүп берилиши мүмкүн. 

12. Көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө ашыруунун алкагында Улуттук банк төмөнкүлөрдү ишке ашырууга укуктуу: 

- төлөм системасынын учурдагы абалын талкуулоо, алдамчылык операцияларынын же штаттан тышкаркы жагдайлардын келип чыгуу себептерин тактоо жана/же тиешелүү талаптарды жөнөтүү үчүн төлөм системасынын операторлорунун жетекчилиги же маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерлери менен жолугушуу; 

- топтордо сүйлөшүүлөрдү өткөрүү жана комитеттерде/кеңешмелерде катышууну кошо алганда, көп тараптуу сүйлөшүүлөрдү жүргүзүү

Байкоого алынган уюмдардын иши системанын стандарттарына жана Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына ылайык ишке ашырылышына инспектордук текшерүүлөрдү жүргүзүү

13. Улуттук банк төлөм системасынын ишине мониторинг жүргүзүүдө жана ага баа берүүдө төлөм системасынын операторлорунан алынган маалыматтын купуялуулугун сактоо менен иш алып барат.  

 

§2. Төлөм системасынын ишине талдап-иликтөөлөрдү жүргүзүү жана ага баа берүү 

 

14. Төлөм системасынын операторлору системаны каттоодон өткөртүүдө/лицензия алууда ушул эрежелердин 8 жана 12-тиркемелерине ылайык система жана анын ээси тууралуу толук маалыматты Улуттук банкка сунуштоого тийиш.  

15. Алардын операторлору катары Кыргыз Республикасынын резидент эместери болгон төлөм системасынын операторлору жана катышуучулары жаңы тейлөөлөрдү жана продукттарды ишке киргизүүдө (өркүндөтүүдө) алар ишке киргизилгенге чейинки 30 календардык күндөн кечиктирбестен,иштелип чыккан тейлөө/продукт, системада орун алышы мүмкүн болгон өзгөрүүлөр/толуктоолор чагылдырылган кылдат маалыматты кошо тиркөө менен ал тууралуу Улуттук банкка расмий түрдө малымдоого тийиш.  

16. Системалуу мааниге ээ жана маанилүү төлөм системаларынын, ошондой эле баалуу кагаздар менен эсептешүү системасынын операторлору жана маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерлери үч жылда кеминде бир жолу өз системаларынын иш алып баруусуна баа берүүнү жүзөгө ашырууга жана Улуттук банктын талабы боюнча документтерди (келишимдерди, операциялык эрежелерди, ички ченемдик документтерди, буйруктарды ж.б.), ошондой эле ушул эрежелердин 8, 10 жана 12-тиркемелеринде белгиленген формага ылайык кеңири маалымат камтылган материалдарды/документтерди кошо тиркөө менен баа берүү жыйынтыгын сунуштоого тийиш. 

17. Баа берүү, системанын маанилүүлүк категориясына (системалуу мааниге ээ, маанилүү, жаңы) ылайык жүргүзүлүүгө жана ар бир багыт боюнча кылдат маалымат камтылууга тийиш. 

18. Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларынын талаптарынын аткарылышына баа берүү системанын оператору, баалуу кагаздар менен эсептешүү системасынын оператору жана маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдери тарабынан ишке ашырылган системага баа берүүнүн ажыратылып алынгыс бөлүгү болуп саналат.  

19. Улуттук банк системалуу мааниге ээ, маанилүү төлөм системаларынын жана баалуу кагаздар менен эсептешүү системасынын мыйзам талаптарына, Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларына, Улуттук банктын сунуш-көрсөтмөлөрүнө (12-тиркеме) жана эл аралык стандарттарга (8-тиркеме) ылайык иш алып барышына талдап-иликтөөлөрдү жүргүзөт: 

- системалуу мааниге ээ төлөм системалары үчүн Финансы рынокторунун инфраструктурасы үчүн принциптерге (1-5, 7-9, 11-19, 21-23) ылайык келүүсүнө

- маанилүү төлөм системалары үчүн - Финансы рынокторунун инфраструктурасы үчүн принциптерге (1-4, 7-8, 13, 15-18, 21-23) ылайык келүүсүнө

- баалуу кагаздар менен эсептешүү системасы үчүн - Финансы рынокторунун инфраструктурасы үчүн принциптерге (1-5, 7-10, 12-13, 15-23) ылайык келүүсүнө.  

20. Улуттук банк жаңы төлөмдөр системасынын иши Улуттук банктын талаптарына ылайык жүргүзүлүшүнө жана колдонулуп жаткан стандарттардын сакталышына талдап-иликтөөлөрдү жүргүзөт.  

21. Улуттук банк маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерлеринин ишин мыйзам талаптарына, Улуттук банктын ченемдик укуктук актыларына жана сунуш-көрсөтмөлөрүнө (12-тиркеме), ушул эреженин 9-тиркемесинде белгиленген эл аралык стандарттарга ылайык келишине талдап-иликтөөлөрдү жүргүзөт. 

22. Иштеп жаткан жана жаңы төлөм системаларынын, ошондой эле баалуу кагаздар менен эсептешүү системаларынын жана маанилүү кызмат көрсөтүү провайдерлеринин ишине баа берүү, мониторинг жүргүзүүнүн жыйынтыгында алынган сандык жана сапаттык маалыматтардын, төлөм системаларынын жана маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерлеринин жогоруда белгиленген стандарттарга ылайык келишине баа берүү ыкмасы боюнча жалпы кабыл алынган эл аралык тажрыйбаны эске алуу менен оператордун өз системасына баа берүү жыйынтыктарынын негизинде ишке ашырылат.  

23. Талдап-иликтөө сапаттык негизде 5 балл шкаласы боюнча жүргүзүлөт: 

 

Сакталууда  

Баа берүүнүн жүрүшүндө аныкталган бардык кемчиликтер жана жетишпестиктер проблемалуу маселеге кирбейт жана алар олуттуу эмес, штаттык режимде жөнгө салууга мүмкүн болгон маселе катары саналат. 

Негизинен сакталууда 

Баа берүүнүн жүрүшүндө бир же бир нече проблемалуу маселе аныкталган, алар белгиленген мөөнөттө чечилүүгө тийиш, аларга контролдук жүргүзүп туруу зарыл. 

Айрым бөлүктөрү сакталган 

Баа берүү учурунда бир же бир нече проблемалуу маселе табылган, алар тез арада чечилбесе олуттуу проблемага айланышы мүмкүн. Бул маселелерди чечүүгө өзгөчө көңүл бурулууга тийиш.  

Сакталган эмес 

Тез арада чечүүнү талап кылган бир же бир нече кыйла проблемалуу маселелер аныкталган, демек алар биринчи кезекте чечилүүгө тийиш.  

Колдонулбайт  

Бул принцип, төлөм системасынын юридикалык, институционалдык, түзүмдүк себептер же башка мүнөздөмөлөр боюнча баа берилип жаткан төлөм системасынын бул түрүнө карата колдонулбайт. 

 

24. Улуттук банк талдап-иликтөөнүн жыйынтыгын белгилүү бир баа берүү негиздемесин кошо тиркөө менен отчетто чагылдырат. Талдап-иликтөөлөрдүн жыйынтыгына ылайык төмөнкүлөр боюнча системанын иши тууралуу корутунду даярдалат жана чечим кабыл алынат: 

- системанын ишинин кабыл алынган стандарттарга жана Улуттук банктын талаптарына жооп бериши жана системанын иш алып баруусунун колдонуудагы деңгээлин сактоосу жөнүндө (5 же 4-баа берүү); 

- анын иш натыйжалуулугун жогорулатуу максатында, баа берүү критерийлерин толугу менен аткарууга жетишүү үчүн сунуш-көрсөтмөлөрдү кошуу жана аларды аткаруу мөөнөттөрүн көрсөтүү менен баа берилип жаткан системага өзгөртүүлөрдү киргизүү зарылчылыгы жөнүндө (3-баа берүү); 

- аларды аткаруу мөөнөттөрүн көрсөтүү менен баа берилип жаткан системага карата чараларды колдонуу жөнүндө (2-баа берүү); 

- системанын андан ары иш алып баруу мүмкүнчүлүгүнүн жоктугу (2-бааберүү).  

25. Улуттук банк төлөм системасынын операторуна, баалуу кагаздар менен эсептешүү системасынын операторуна же маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерине талдап-иликтөөлөрдүн жыйынтыгы боюнча корутундуну, ошондой эле системаны өркүндөтүү же андан ары аларды аткаруу үчүн дал келбөөчүлүктөрдү четтетүү боюнча сунуш-көрсөтмөлөрдү сунуштайт.  

26. Төлөм системасынын оператору, баалуу кагаздар менен эсептешүү системасынын оператору же маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдери мөөнөттөрүн көрсөтүү менен сунуш-көрсөтмөлөрдү аткаруу боюнча планды иштеп чыгып, чейрек сайын отчеттук мезгилден кийинки айдын 10унан кечиктирбестен Улуттук банкка алардын аткарылышы жөнүндө отчет сунуштоого тийиш.  

27. Улуттук банк көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө ашыруу жыйынтыктары жана төлөм системасынын натыйжалуулугуна талдап-иликтөөлөр жөнүндө маалыматты тиешелүү купуялуулук деңгээлин сактоо менен Кыргыз Республикасынын төлөм системасынын иши боюнча аналитикалык утурумдук отчеттордо жарыялайт.  

 

§3. Төлөм системасын өркүндөтүү боюнча чаралар 

 

28. Талдап-иликтөөнүн натыйжасында баа берилип жаткан системага өзгөртүүлөрдү киргизүү зарылчылыгы жөнүндө чечим кабыл алынган шартта Улуттук банк төлөм системасынын операторуна же маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерине карата тиешелүү чараларды көрөт.  

29. Улуттук банк төлөм системасынын операторуна, баалуу кагаз менен эсептешүү системасынын операторуна, анын оператору катары Кыргыз Республикасынын резидент эмеси саналган төлөм системасынын катышуучусунажана маанилүү кызмат көрсөтүүлөр провайдерине карата төмөнкү чараларды колдонууга укуктуу: 

- ишендирүү аркылуу таасир этүү. Анда системага мониторинг жүргүзүүнүн жыйынтыгына талдап-иликтөөлөрдүн жана негиздүүлүгүнүн натыйжасында алынган аргументтерди пайдалануу менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүү камтылат.  

- ачык билдирүү. Улуттук банк купуялуулуктун зарыл деңгээлин сактоо менен системага оң таасир берүү, рынокту бекемдөө, системанын түзүмү жана аны тескөө жагында өз тыянактарын чыгарууга системага, алардын катышуучуларына жана башка таламдаш жактарга түрткү берүү максатында, демек орун алышы мүмкүн болгон тобокелдиктер аныкталган учурда өзгөртүүлөрдү киргизүүнү далилдөө аркылуу ачык билдирүү ыкмасын колдонот.  

- макулдашуулар жана келишимдер. Системага өзгөртүүлөрдү киргизүү максатында Улуттук банк Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарына ылайык, Улуттук банк менен системанын оператору ортосунда түзүлгөн макулдашууларды же келишимдерди, анын ичинде ошондой эле системанын катышуучулары менен түзүлгөн макулдашууларды жана келишимдерди пайдаланууну демилгелеши мүмкүн. Мындай документтер банктык эсептин жана Улуттук банктын кызмат көрсөтүүлөр боюнча келишимдердин ар кандай формаларында болушу мүмкүн. Алар система жооп берүүгө тийиш болгон талаптарды жана стандарттарды, ошондой эле Улуттук (борбордук) банктын алардын сакталышын камсыз кылуу ролун белгилөө үчүн пайдаланылышы мүмкүн.  

- системада катышуу. Системалуу мааниге ээ, маанилүү же улуттук системалар боюнча Улуттук банк төмөнкүлөр аркылуу системаны тескөөгө катышуу тууралуу чечим кабыл алышы мүмкүн: 

- системанын операторунун акцияларга башка менчик ээлерине карата белгиленген шарттарда ээлик кылуу; 

- системанын ишинде маанилүү маселелер боюнча “вето” укугун пайдалануу; 

- Директорлор кеңешинде менчик маалыматтан пайдалануу мүмкүнчүлүгүнө жана добуш берүү укугуна ээ болуу аркылуу мүчө болуу. 

- башка расмий органдар менен кызматташуу. Системада өзгөртүүлөрдү жүргүзүү максатында Улуттук банк финансы-кредит мекемелерине финансылык көзөмөлдүк органдары, башка мамлекеттик органдар, финансы-кредит уюмдары, эл аралык финансылык институттар жана башка өлкөлөрдүн борбордук банктары менен кызматташтыкта иш алып барышы мүмкүн. 

- айрым төлөм системасынын баа берүү жыйынтыктарын жарыялоо. Жогоруда белгиленген чаралар натыйжа бербеген шартта Улуттук банк айрым төлөм системасынын баа берүү жыйынтыктарын жарыялашы мүмкүн, алар иштин талаптарга, сунуш-көрсөтмөлөргө жана стандарттарга, ошондой эле системаны келечекте өнүктүрүүгө дал келиши жөнүндө тыянактарды чыгарууга мүмкүндүк берет.  

30. Кыргыз Республикасынын мыйзам талаптарын бузууга жол берүүлөрдүн аныкталгандыгына жараша, ошондой эле системага талдап-иликтөөлөрдү жүргүзүүнүн натыйжасында кабыл алынган чечимдер аткарылбаган учурларда Улуттук банк зарылчылыкка жараша көзөмөл органдары менен макулдашуу аркылуу системага, төлөм системасынын операторуна, ошондой эле анын оператору катары Кыргыз Республикасынын резидент эмеси саналган төлөм системасынын катышуучусуна карата төмөнкү чараларды колдонушу мүмкүн: 

- эскертүү

- кат жүзүндө макулдашуу; 

- кат жүзүндө жазма буйрук берүү

- корреспонденттик эсеп келишимин токтотуу (эгерде мындай эсеп ачылса); 

- Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген негиздер боюнча айыптык төлөм белгилөө же өндүрүү

- бардык же айрым бир ишкердиктин түрүн жүзөгө ашырууга лицензияны токтотуу же кайтарып алуу; 

- төлөм системасынын операторлорун каттоо реестринен Кыргыз Республикасынын резидент эместерин чыгаруу; 

- ал эми Кыргыз Республикасынын резиденттери үчүн, лицензиялануучу ишкердиктин бардык же айрым түрлөрүн же болбосо төлөм системасынын операторунун милдетин жүзөгө ашырууга лицензияны токтотуу же кайтарып алуу. 

31. Зарыл учурларда Улуттук банк баа берилүүчү системага, төлөм системасынын операторуна карата Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген башка таасир этүү чараларын же санкцияларды колдонушу мүмкүн.  

32. Улуттук банк белгиленген талаптарга жооп бербеген системага карата өз чечимин мажбурлоо тартибинде аткарылышына жетишүү үчүн сотко кайрылышы мүмкүн. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу эрежелерине карата 

1-тиркеме 

 

Төлөмдөр жөнүндө ____________________катышуучулар боюнча 

өлөм системасынын аталышы) 

МААЛЫМАТ 

 

20__-жылдын____- _______ үчүн 

банк-катышуучулар боюнча төлөмдөр жөнүндө маалымат 

Катышуучунун аталышы 

Чыгыш 

Кириш 

Төлөмдөр саны 

Төлөмдөр көлөмү (миң сом) 

Төлөмдөр саны 

Төлөмдөр көлөмү (миң сом) 

 

 

 

 

 

Отчеттук күн үчүн бардыгы 

 

 

 

 

Жыл ичиндеги орточо күндүк маани 

Күн ичиндеги топтолуу коэффициенти (системанын эң ири 5 катышуучусуна дал келүүчү пайыз  

 

Жетекчи _________________ _________________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү

 

Аткаруучу _________________ _________________ ____________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү) (телефон номери) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу боюнча эрежелерге карата 

2-тиркеме 

 

 

20__-ж. "__" _______ операциялык күн ичиндеги 

_____________________________________ 

өлөм системасынын аталышы) 

Эсептешүү аткарылбаган төлөм документтери 

Катышуучунун аталышы 

Аткарылбаган төлөмдөр 

Бардыгы болуп 

Ликвиддүүлүктүн жетишсиздиги 

Туура эмес көрсөтүлгөн/төлөмдөрдүн реквизиттеринин жоктугу  

ж.б.  

Төлөмдөр саны 

Төлөмдөр көлөмү (миң сом) 

Төлөмдөр саны 

Төлөмдөр көлөмү (миң сом) 

Төлөмдөр саны 

Төлөмдөр көлөмү (миң сом) 

Төлөмдөр саны 

Төлөмдөр көлөмү (миң сом) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Бардыгы болуп 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Жетекчи _________________ _________________ 

(колу) (аты-жөнү

Аткаруучу _________________ _________________ ____________ 

(колу) (аты-жөнү) (телефон) 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу эрежелерине карата 

3-тиркеме 

 

 

Отчеттук формаларды толтуруу эрежелери (3-тиркеме) 

 

Формалар төлөм системасынын системалык жактан мааниси бар операторлор тарабынан отчеттук күн ичинде системанын ишинин жыйынтыгы боюнча күн сайын жана Кыргыз Республикасынын төлөм системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүргүзүү функциясын аткарган Улуттук банктын бөлүмүнө кийинки операциялык күнү 10.00го чейин электрондук түрдө берилет. 

 

1-тиркеме  

 

Отчет системадагы ар бир катышуучу боюнча жана жалпысынан система боюнча отчеттук күн үчүн иштелип чыккан төлөмдөрдүн сандык мүнөздөмөлөрү жөнүндө маалыматтарды камтыйт. Ар бир катышуучу боюнча саптар толугу менен бардык графалар боюнча толтурулат. Жалпы система боюнча отчеттук күн үчүн маалыматтары бар жыйынтык саптар "V" белгиси коюлган графалар боюнча гана толтурулат. 

 

2-тиркеме  

Отчет ар бир катышуучу боюнча системада жана система боюнча бүтүндөй отчеттук күн үчүн аткарылбай калуу себептерин кошо көрсөтүү менен аткарылбай калган төлөмдөрдүн сандык мүнөздөмөлөрү жөнүндө маалыматтарды камтыйт. Аткарылбай калуунун ар бир себеби боюнча аткарылбай калган төлөмдөрдүн санын жана көлөмүн көрсөткөн бир гана жыйынтык сап толтурулат. 

Ар бир катышуучу боюнча аткарылбай калуу себептеринин тизмегинин акырында катышуучу боюнча жыйынтык сап толтурулат, ал сап аткарылбай калган төлөмдөрдүн саны жана көлөмү боюнча жалпы сумманы чагылдырат. Отчеттун акырында системадагы жалпы аткарылбай калган төлөмдөр боюнча алардын аткарылбай калуу себептерин көрсөткөн жыйынтык сап толтурулат. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу эрежелерине карата 

4-тиркеме 

_______ төлөм системасындагы төлөмдөрдүн 

саны жана көлөмү жөнүндө отчет 

 

Төлөм системасынын катышуучусунун аталышы_____________________ 

Күнү: (айы, жылы) _____________________ 

Төлөм системасынын аталышы _____________________ 

Төлөм системасынын түрү ______________________ 

Төлөм системасынын операторунун аталышы ______________________ 

Валюта ______________ 

 

Күнү 

үнү/айы/жылы) 

Валютанын курсу 

Төлөмдөрдүн (которуулардын) (кириш/чыгыш) саны  

Төлөмдөрдүн (которуулардын) көлөмү (кириш/чыгыш) валютанын миң бирдигинде 

  

  

 

 

  

  

 

 

Айына бардыгы болуп: 

чет өлкө валютасында 

кириш 

 

 

чыгыш  

 

 

улуттук валютада 

кириш 

 

 

чыгыш  

 

 

Валюта  

_________ 

 

 

  

  

 

 

  

  

 

 

Айына бардыгы болуп: 

чет өлкө валютасында 

кириш 

 

 

чыгыш  

 

 

улуттук валютада 

кириш 

 

 

чыгыш  

 

 

Жетекчи ________________ _______________________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү

Башкы бухгалтер _________________ _________________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү

Аткаруучу _________________ _________________ ____________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү) (телефон номери) 

 

 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу эрежелерине карата 

5-тиркеме 

 

_______ төлөм системасын иштетүүгө кабыл алынбаган төлөмдөрдүн 

саны жана көлөмү жөнүндө отчет 

 

Төлөм системасынын катышуучусунун аталышы_____________________ 

Күнү: (айы, жылы) _____________________ 

Төлөм системасынын аталышы _____________________ 

Төлөм системасынын түрү ______________________ 

Төлөм системасынын операторунун аталышы ______________________ 

Валюта ______________ 

 

Күндөрү 

Валютанын курсу 

Төлөмдү кабыл албоонун себебинин аталышы  

Кабыл алынбаган төлөмдөрдүн саны 

Кабыл алынбаган төлөмдөрдүн көлөмү миң бирдигинде 

чет өлкө валютасында 

улуттук валютада 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

 

  

  

Валюта боюнча ардыгы болуп, анын ичинде айына кабыл албоонун себептери боюнча: 

  

  

  

Валюта 

_________ 

 

 

 

 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

  

  

  

  

  

Валюта боюнча ардыгы болуп, анын ичинде айына кабыл албоонун себептери боюнча: 

  

  

  

Жетекчи ________________ _______________________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү

Башкы бухгалтер _________________ _________________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү

Аткаруучу _________________ _________________ ____________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү) (телефон номери) 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу эрежелерине карата 

6-тиркеме 

 

Төлөм системасынын________________иш аброю жөнүндө 

 

Төлөм системасынын катышуучусунун аталышы _____________________ 

Күнү: (айы, жылы) _____________________ 

Төлөм системасынын аталышы _____________________ 

Төлөм системасынын түрү ______________________ 

Төлөм системасынын операторунун аталышы ______________________ 

 

Жалпыга маалымдоо каражаттары 

Сот процесстери 

Кайрылуулар 

10 

11 

12 

13 

14 

Басылманын күнү 

Басылманын № 

Жалпыга маалымдоо каражаттарынын аталышы 

Макаланын кыскача мазмуну 

Макаланын белгиси (оң/терс) 

Доочу  

(аты-жөнү/кызматы) 

Жоопкер  

(аты-жөнү/кызматы) 

Талаштын предмети 

Сот караган иш 

Соттун чечими тууралуу маалымат 

Датасы 

Кириш № 

Кайрылуунун кыскача оң/терсмазмуну 

Макаланын белгиси (оң/терс) 

10 

11 

12 

13 

14 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Жетекчи ________________ _______________________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү

Башкы бухгалтер _________________ _________________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү

Аткаруучу _________________ _________________ ____________ 

(кол тамгасы) (аты-жөнү) (телефон номери) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу эрежелерине карата 

7-тиркеме 

 

Формаларды толтуруу эрежелери  

Формалар маанилүү жана банктык эмес төлөм системаларынын операторлору (эгер оператор Кыргыз Республикасынын резиденти эмес болсо, катышуучулар) тарабынан айдагы ар бир операциялык күн боюнча бөлүү менен отчеттук ай үчүн системанын ишинин жыйынтыктары боюнча толтурулат. Формалар боюнча маалыматтар Улуттук банктын бөлүмүнө отчеттук айдан кийинки айдын 15-күнүнө чейин электрондук түрдө электрондук цифралык колу коюлган түрдө берилет. 

 

4-тиркеме  

Отчет отчеттук айда системадагы валюта боюнча ар бир күн үчүн бөлүштүрүлүп иштелип чыккан төлөмдөрдүн сандык мүнөздөмөлөрү жөнүндө маалыматтарды камтыйт. Отчеттун аталыштарындагы саптарда: 

- “Төлөм системасынын катышуучусунун аталышы” эгерде системанын оператору резидент эмес болсо, системанын катышуучусунун тиешелүү аталышы толтурулат. 

- “Төлөм системасынын аталышы" системанын тиешелүү аталышы көрсөтүлөт (мисалы: “Элкарт”, “Visa” ж.б.). 

Аталыштын астындагы тилкелерде: 

- "Төлөм системаснын түрүндө" системанын түрүнүн тиешелүү аталышы толтурулат (мисалы: төлөм карттары менен эсептешүүнүн улуттук системасы, төлөм карттары менен эсептешүүнүн эл аралык системасы ж.б.); 

- "Төлөм системасынын операторунда" системанын операторунун тиешелүү аталышы толтурулат (мисалы: "Банктар аралык процессинг борбору" ЖАКы ж.б.); 

- "Валютада" валютанын аталышы көрсөтүлөт. 

Маалыматтардын аягында кириш/чыгыш төлөмдөрүнүн (чет өлкө жана улуттук валютада) саны жана көлөмү боюнча "Бардыгы ай үчүн" жыйынтык сабы толтурулат. 

 

5-тиркеме  

Отчет валюталар боюнча, күндөрү жана кабыл алынбай калуу себептери боюнча системада иштетүүгө кабыл алынбай калган төлөмдөрдүн сандык мүнөздөмөлөрү жөнүндө маалыматтарды камтыйт. Ар бир валюта боюнча ай үчүн иштетүүгө кабыл алынбай калуу себептери боюнча жыйынтык сап жазылат. 

 

6-тиркеме 

Отчет жалпыга маалымдоого жарыяланган басылмалар, сот процесстери жана төлөм системасына кардар/төлөөчүлөрдүн, төлөм системасынын шектенүүнү жараткан кызмат көрсөтүүлөрү үчүн оператор же провайдерлер боюнча кайрылуулары жөнүндө маалыматтарды камтыйт. Эгерде төлөм системасынын оператору Кыргыз Республикасынын резидент эмеси болсо жана төлөм системасынын катышуучусу андан көз каранды болбогон себептерден улам талап кылуучу маалыматты болбогон шартта, Улуттук банктын дарегине белгиленген мөөнөттө тиешелүү билдирүү жиберилет.  

 

 

 

 

 

 

Кыргыз Республикасынын төлөм 

системасына көзөмөлдүктү (оверсайтты) жүзөгө 

ашыруу эрежелерине карата  

8-тиркеме 

 

_________жылга карата системалык жактан мааниси бар, олуттуу жана жаңы төлөм системаларынын баа берүүсү боюнча  

АНКЕТА 

Финансы рынокторунун инфраструктурасы үчүн 

ПРИНЦИПТЕР 

Төлөм системасынын аталышы ________________________ 

Төлөм системасынын түрү____________________________ 

Төлөм системасынын оператору________________________ 

Төлөм системасынын катышуучусу_____________________ 

 

Кыскартуулар: 

- Финансы рыногунун инфраструктурасы үчүн принциптер; 

- Төлөм системасы; 

- Баалуу кагаздардын борбордук депозитарийи; 

- Баалуу кагаздар боюнча эсептешүүлөр системасы; 

- Эл аралык эсептешүүлөр банкына караштуу төлөмдөр жана эсептешүү системалары боюнча комитет; 

- Нетто негизинде мөөнөтүү узартылган эсептешүү

- DvD тапшырууга каршы тапшыруу; 

- DvР төлөмгө каршы тапшыруу; 

- Финансы рыногунун инфраструктурасы; 

- FSAP Финансы секторунун баа берүү программасы (Financial Sector Assessment Program); 

- Эл аралык финансы институту; 

- Эл аралык валюта фондусу; 

- Баалуу кагаздар боюнча комиссиялардын эл аралык уюму; 

- Маалымат технологиясы; 

- Ири төлөмдөр системасы; 

- PvP төлөмгө каршы төлөм; 

- Репо-кайтарым сатып алуу жөнүндө макулдашуу; 

- ББ Бүткүл дүйнөлүк банк;